จากสถานการณ์โควิด-๑๙ ได้ทำให้การเรียนรู้ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหลายแห่งต้องปรับตัวไปกับมาตรการป้องกัน อะไรๆ แม้จะมีการจัดเสวนาทางวิชาการบ้าง ก็ได้รู้เห็นทางออนไลน์ได้บ้าง แต่สู้เข้าชมสิ่งที่อยู่ในพิพิธภัณฑ์ไม่ได้ อาทิตย์ที่ผ่านมานั้นได้มีการจัดเสวนาทางวิชาการ เล่าเรื่องของเล่น ของสะสม (ของจิ๋ว) เจ้านายในราชสำนักโดย ศ.พิเศษ ธงทอง จันทรางศุ และ ทพญ.พิมสวาท วัฒนศิริโรจน์จึงได้โอกาสเก็บข้อมูลของพระตำหนักแดง ที่อยู่ในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ไปพร้อมกับได้ชมของเล่นของจิ๋วของเจ้านายไปด้วย

พระตำหนักแดง-วัดเขมาฯ

พระตำหนักแดงนั้น เมื่อครั้งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช เสด็จปราบดาภิเษกขึ้นครองราชย์เป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชจักรีวงศ์เมื่อปี พ.ศ.๒๓๒๕ นั้น พระองค์ทรงสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์เป็นราชธานี แล้วจึงโปรดฯให้สร้างพระบรมมหาราชวังและพระมหามณเฑียรขึ้นทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา ครั้งนั้นทรงโปรดฯให้สมเด็จพระพี่นางเธอฯทั้งสองพระองค์ ได้ตามเสด็จมาประทับในพระบรมมหาราชวังด้วย ครั้งนั้นโปรดฯให้สร้างพระตำหนักขึ้นคู่กัน คือ พระตำหนักเขียวและพระตำหนักแดง โดยพระตำหนักเขียวสร้างพระราชทาน สมเด็จพระพี่นางเธอองค์ใหญ่ คือ สมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระเทพสุดาวดี (สา) และสร้างพระตำหนักแดงพระราชทาน สมเด็จพระพี่นางเธอองค์เล็ก คือ สมเด็จเจ้าฟ้า กรมพระศรีสุดารักษ์ (แก้ว) พระตำหนักแดงครั้งแรกนั้นเป็นหมู่พระตำหนักประกอบด้วยเรือนหลายหลังพระตำหนักขนาดใหญ่นี้ตั้งอยู่ทางเบื้องหลังพระที่นั่งพิมานรัตยา อยู่ในหมู่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทของพระบรมมหาราชวัง   

พระตำหนักแดง-วัดเขมาฯ

พระตำหนักแดงนี้ถูกเรียกตามสีของพระตำหนัก ซึ่งทาด้วยสีแดงทั้งหลัง เมื่อสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ สิ้นพระชนม์ เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด พระธิดา ซึ่งต่อมาได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีในรัชกาลที่ ๒ นั้น ได้ประทับอยู่ต่อมากับพระราชโอรสทั้ง ๒ พระองค์ คือ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวครั้นสิ้นรัชกาล สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีทรงขอพระบรมราชานุญาตพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ออกไปประทับณ พระราชวังเดิม ฝั่งธนบุรี พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงรื้อพระตำหนักฝ่ายในเขตพระราชฐานชั้นในเปลี่ยนเป็นตำหนักตึกทั้งหมด และให้รื้อพระตำหนักแดงไปปลูกที่พระราชวังเดิมเพื่อเป็นที่ประทับของสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ประทับอยู่ตลอดพระชนม์ชีพของพระองค์ครั้นเมื่อสมเด็จพระศรีสุริเยนทรา บรมราชินี เสด็จสวรรคตแล้ว สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ได้โปรดฯให้รื้อพระตำหนักส่วนที่ประทับของพระราชชนนีไปปลูกถวายเป็นกุฏิพระราชาคณะ ที่วัดโมลีโลกยารามซึ่งอยู่ใกล้กับพระราชวังเดิมที่ประทับ ครั้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์ได้โปรดฯ ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ บวรราชาภิเษกเป็นพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระมหาอุปราชทรงพระเกียรติยศเท่ากับพระเจ้าแผ่นดิน พระองค์จึงเสด็จออกมาประทับยังพระบวรราชวัง

ตู้พระพุทธรูป

ต่อมาพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดฯ ให้ย้ายพระตำหนักแดง ส่วนที่เป็นตำหนักเดิมของพระองค์จากพระราชวังเดิมมาปลูกไว้ในพระบวรราชวังด้านตะวันตก ต่อมาพระตำหนักส่วนที่ประทับของสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีที่ถวายเป็นกุฏิพระราชาคณะวัดโมลีโลกยารามไปก่อนนั้น พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าฯให้ย้ายไปสร้างเป็นกุฏิเจ้าอาวาสวัดเขมาภิรตาราม ที่นนทบุรี ด้วยเป็นวัดที่สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี ทรงบูรณปฏิสังขรณ์มาแต่ครั้งรัชกาลที่ ๒ ส่วนเรือนประกอบอยู่ในหมู่พระตำหนักแดงหลังอื่นๆ ได้มีการพระราชทานไปปลูก ตามวัดต่างๆ ที่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์ และสมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินีได้ทรงทำนุบำรุงมาแต่ก่อน เช่น เรือนหลังหนึ่งให้เป็นศาลาการเปรียญวัดศรีสุดาราม เป็นต้น เมื่อพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดฯ ให้จัดส่วนของราชมณเฑียรในพระราชวังบวรสถานมงคลตั้งเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร พระตำหนักแดงที่มีสภาพทรุดโทรมอยู่ สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ได้พระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ปฏิสังขรณ์พระตำหนักให้คืนสู่สภาพดังเดิม ต่อมาได้ย้ายพระตำหนักแดงจากด้านทิศตะวันตกของพระบวรราชวังนั้นมาไว้ด้านหลังพระที่นั่งศิวโมกขพิมานจนถึงวันนี้