พระธาตุดอยตุง

จากตำนานพระเจ้าเหยียบโลก ตำนานสิงหนวัติตำนานลัวะจักราช พงศาวดารเหนือ ประวัติศาสตร์เมืองเชียงราย นั้นปรากฏว่ามีการสร้างพระธาตุ เจดีย์สำคัญไว้มากมาย ตลอดจนสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่นับถือมาแต่โบราณ ทำให้กระทรวงวัฒนธรรม โดย กรมการศาสนา ต้องมีโครงการ “จาริกเส้นทางบุญในมิติทางศาสนา” ขึ้น เพื่อเป็นเส้นทางการท่องเที่ยวสายบุญที่สร้างศรัทธาในพระพุทธธรรม เมื่อวันที่ ๒ พฤษภาคม ๒๕๖๖ ที่ผ่านมา นางยุพา ทวีวัฒนะกิจบวร ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ได้เป็นประธานเปิดกิจกรรม เส้นทางธรรมแห่งศรัทธา เส้นทางสักการะพระบรมธาตุ“ในอำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงรายขึ้น เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในเชิงศาสนา พัฒนาวัด ศาสนสถาน และชุมชน ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และวิถีชีวิต ร่วมกับผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงราย วัฒนธรรมจังหวัดเชียงราย ผู้แทนหน่วยงานทั้งภาครัฐและภาคเอกชนที่มีส่วนร่วม ณ วัดพระธาตุผาเงา อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงราย ซึ่งเป็นกิจกรรมต่อยอดต้นทุนทางวัฒนธรรม โดยส่งเสริมให้มีการนำทุนและทรัพยากรทางวัฒนธรรมมาเสริมสร้างคุณค่าทางสังคมและเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจผ่านกิจกรรมและโครงการต่างๆ เช่น จัดให้มีการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมและสินค้าชุมชน ใน “กาดหมั้วครัววัฒนธรรม” แสดงผลงานของศูนย์ศึกษาพระพุทธศาสนาวันอาทิตย์ในจังหวัดเชียงราย เป็นต้น สำหรับเส้นทางจาริกเส้นทางบุญในมิติศาสนาตามโครงการนี้นายชัยพล สุขเอี่ยม อธิบดีกรมการศาสนา ให้มีกิจกรรมนำร่องขึ้น ๓ เส้นทาง คือ เส้นทางสักการะพระบรมธาตุ จังหวัดเชียงราย เส้นทางตามรอยพระเถราจารย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช และ เส้นทางความเชื่อความศรัทธาแห่งลุ่มแม่น้ำโขง จังหวัดมุกดาหาร นครพนม บึงกาฬ หนองคาย

เจดีย์วัดป่าสัก

สำหรับเส้นทางสักการะพระบรมธาตุครั้งนี้ได้เรียนรู้เรื่องพระบรมธาตุสำคัญของเมืองเชียงแสนที่ “วัดพระธาตุผาเงา” วัดสำคัญของเวียงเชียงแสนน้อย หรือเวียงปรึกษา สร้างโดยขุนลัง เมื่อพ.ศ.๑๐๙๘ภายหลังเวียงโยนกนาคพันธ์ (เวียงหนองหล่ม)ล่มสลายลง พ.ศ. ๑๐๘๘ ภายในวัดนั้นมีพระธาตุเก่า ๓ องค์คือ พระธาตุผาเงา ที่ตั้งอยู่บนยอดหินผา พระธาตุจอมจัน ที่เหลือแต่ซากองค์พระเจดีย์สูงประมาณ๕ เมตร และ พระธาตุเจ็ดยอด ซึ่งเหลือแต่ซากฐานสูง ๕ เมตร ซึ่งวัดได้สร้างพระบรมธาตุพุทธนิมิต เจดีย์ขนาดใหญ่ครอบองค์พระธาตุไว้ โดยบริเวณโดยรอบนั้นมีลานชมวิวที่สามารถมองเห็นพื้นที่รอยต่อของ ๓ ประเทศ ได้แก่ ไทย ลาว และเมียนมา โดยมีแม่น้ำโขงเป็นแม่น้ำเชื่อมทิวทัศน์ให้ดูสวยงาม และสถานที่สำคัญของศิลปเชียงแสน หอพระไตรปิฎกเฉลิมพระเกียรติ พิพิธภัณฑ์ผ้าทอล้านนาเชียงแสน ชุมชนวัดพระธาตุผาเงาของชาติพันธุ์ไทยวน ซึ่งเป็นชุมชนต้นแบบที่มีวิถีชีวิตอย่างเรียบง่าย และมีความศรัทธาในพระพุทธศาสนาและรักษาศิลปวัฒนธรรมของตน มีประเพณีที่สำคัญ และการแสดงดนตรีพื้นเมือง เต้นบาสโลบ ขับทุ้มหลวงพระบาง ตีกลองหลวงเป็นต้น เมืองเชียงแสนแห่งนี้เป็นเมืองโบราณที่ยังปรากฏแนวกำแพง คู ประตูหอรบ ที่สืบเนื่องมาแต่สมัยพระเจ้าพังคราช จนถึงพระเจ้าแสนภู ราชวงศ์มังรายซึ่งสร้างพระธาตุเจดีย์สำคัญในอดีตอยู่หลายแห่งเช่น เจดีย์หลวง เจดีย์วัดป่าสัก และโดยรอบเมืองเชียงแสนนั้นมีพระธาตุสำคัญอีกหลายแห่งเช่น พระธาตุดอยตุง สมัยพระเจ้าอชุตราช เมืองโยนกนาคพันธ์พระธาตุภูเข้า สมัยพระยาลาวจังราช หรือจักราช ปฐมกษัตริย์หิรัญนครเงินยาง พระธาตุจอมกิตติ สมัยพระเจ้าพังคราช พ.ศ.๑๔๘๑ พระธาตุจอมแจ้ง สมัยพระเจ้าแสนภู พ.ศ.๑๘๗๑ เป็นต้น...นมัสการสักการะพระบรมธาตุในสมัยสร้างเมืองยุคแรกแห่งนี้จึงเป็นเส้นทางสิริมงคล ที่สร้าง “อยู่ดีกินหวาน” และยังความสำเร็จทั้งปวงให้เป็นสุขได้อย่างน่าศรัทธายิ่งนัก