วิหารพระพุทธไสยาสน์วัดป่าภูก้อน

เมื่อวันที่ ๒๔-๒๗ สิงหาคม ๒๕๖๖ ที่ผ่านมาชมรมสื่อมวลชนส่งเสริมการท่องเที่ยว (ช.ส.ท.) โดย คุณวรางคณา สุเมธวัน ประธาน ช.ส.ท. ได้เชื้อชวนให้ไปค้นหาดินแดน ๓ ธรรม คือ แหล่งธรรมชาติ แหล่งวัฒนธรรม และแหล่งธรรมะ ก็น่าจะเป็นเมืองเดียวที่น่าสนใจ คือเมืองอุดรธานีเมืองที่สืบสมัยมาจากชุมชนเดิมคือ บ้านเดื่อหมากแข้ง ซึ่งตั้งเป็นชุมชนขึ้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๓๖ ก็เหตุการณ์ ร.ศ.112 นั่นแหละที่เกิดกรณีฝรั่งเศสจะรุกเอาดินแดนเมื่อวันที่ ๓ ตุลาคม พ.ศ.๒๔๓๗ จนสยามนั้นต้องยอมคืนดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงให้ไป ครั้งนั้น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ผู้สำเร็จราชการมณฑล ได้ย้ายกองบัญชาการมณฑลลาวพวน ซึ่งเดิมตั้งอยู่เมืองหนองคาย ริมฝั่งแม่น้ำโขงนั้น มาตั้งอยู่ริมหนองนาเกลือบ้านเดื่อหมากแข้ง ปัจจุบันเมืองอุดรธานีนี้เป็นแหล่งธรรมชาติ ด้วยมีป่าเขาลำเนาไพร จึงมีวนอุทยานภูฝอยลม ที่อำเภอหนองแสง กิจกรรมที่โดดเด่นจึงเป็นการเที่ยวพักผ่อนนอนเต็นท์ การเดินป่า และสัมผัสธรรมชาติจากผืนป่าที่สมบูรณ์โดยมี พิพิธภัณฑ์ล้านปี และ สวนรวมพรรณไม้ ๖๐ พรรษา มหาราชินี  

ส่วนการเที่ยวชุมชนคนอยู่ป่านั้น บ้านคีรีวงกต ที่อำเภอนายูง จัดกิจกรรมจัดรถอีแต๊ก (รถไถทำไร่) พาลุยไปตามลำธารผ่านเรือกสวนไร่พืชและธรรมชาติกลางหุบเขา ให้เรียนรู้วิถีคนอยู่ป่าหาพืชไร่หน่อไม้ไก่ป่า ด้วยการหลามข้าวเผาปลาทำอาหารอีสานที่มีส้มตำ ไก่ย่าง ปลาเผา ข้าวเหนียวนึ่งซึ่งเป็นกิจกรรมธรรมชาติที่หาได้ยาก ส่วนแหล่งวัฒนธรรม นั้นมีอยู่หลายแห่ง ที่น่าสนใจรู้จักกันดี คือ อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท ตั้งอยู่เชิงเขาภูพาน ครอบคลุมพื้นที่ ๓,๔๓๐ ไร่ เป็นแหล่งโบราณคดีที่สะท้อนถึงวิวัฒนาการของมนุษย์ที่อาศัยธรรมชาติทำกิจกรรมความเชื่อของตนมาก่อนประวัติศาสตร์เมื่อราว ๒,๐๐๐-๓,๐๐๐ ปีมาแล้ว มีภาพเขียนสีปรากฏมากกว่า๓๐ แห่ง จึงมีโขดหิน เพิงผาหน้าถ้ำถูกดัดแปลงให้เป็นสถานที่การนับถือผี นับถือพระ เป็นศาสนสถานร่วมยุคสมัยทวารวดี-ยุคสมัยลพบุรี จนถึงร่องรอยการนับถือพุทธศาสนาในวัฒนธรรมล้านช้างตามลำดับ จากการกัดกร่อนจนเกิดเพิงหินในลักษณะต่างๆ และสร้างหอนางอุสาขึ้นนั้น ได้มีการนำนิทานพื้นบ้านเรื่อง “อุสา-บารส” มาเล่าขานให้สนุกสนาน อีกแห่งคือชุมชนบ้านเชียง เป็นแหล่งโบราณคดีที่มีความสำคัญของโลก ที่มีการพัฒนาการอยู่ร่วมกันเป็นหมู่บ้าน รู้จักปลูกข้าวและเลี้ยงสัตว์ตั้งแต่เริ่มแรก คือ เมื่อประมาณ ๕,๖๐๐ ปีมาแล้ว รวมทั้งมีการจัดระบบ เช่น การฝังศพเป็นประเพณีสืบทอดกันมาหลายสมัย นับเป็นหลักฐานสำคัญในการศึกษาเรื่องการจัดระบบสังคมสมัยก่อนประวัติศาสตร์ และมีหลักฐานภาชนะเขียนลายที่แสดงถึงความเจริญใน “การผลิตภาชนะดินเผาด้วยฝีมือระดับสูง” และมีการผลิตเครื่องมือเครื่องใช้ทำด้วยโลหะ โดยเป็นการประดิษฐ์คิดค้นที่มีวิธีการเป็นของวัฒนธรรมบ้านเชียงเอง มิได้รับอิทธิพลจากจีนหรืออินเดียตามที่เคยเข้าใจ ปัจจุบันมีพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติบ้านเชียง จัดแสดงโบราณวัตถุจากการศึกษาทางด้านโบราณคดีที่บ้านเชียง และ พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี จากอาคารราชินูของโรงเรียนราชินูทิศ ได้ปรับปรุงมาเป็น พิพิธภัณฑ์เมืองอุดรธานี เพื่อใช้เป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องการพัฒนาการของเมืองอุดรธานีและคนสำคัญ

สุดท้ายเป็น แหล่งธรรมะ มีความโดดเด่นด้านกรรมฐานด้วยมีพระอาจารย์สายกรรมฐาน ที่สืบต่อจาก พระอาจารย์เสาร์ กันตสีโลเถระ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตตเถระ จึงมีพระอริยสงฆ์สายพระกรรมฐานหรือพระป่าหลายรูปและวัดสำคัญเกิดขึ้นที่เป็นกำลังหลักสำคัญของพระพุทธศาสนาโดยเฉพาะ หลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโนวัดเกษรศีลคุณ (วัดป่าบ้านตาด) พระกรรมฐานผู้มีคุณูปการต่อประเทศชาติ สงเคราะห์ทั้งทางโลกและทางธรรม ที่มีพิพิธภัณฑ์ธรรมเจดีย์พระอาจารย์จันทร์ศรี จันททีโป แห่ง วัดโพธิสมภรณ์ และวัดสวยงามหนึ่งเดียว คือวัดป่าภูก้อน อ.นายูง ที่มีพระวิหารพระพุทธไสยาสน์ และ วัดสันติวนาราม พุทธอุทยานวัดป่าดงไร่ที่มี “พระอุโบสถกลางน้ำทรงดอกบัว” หนึ่งเดียวในสยาม แม้จะยังไม่หมดครบถ้วน..ก็รู้สึกอิ่มบุญจากแหล่งธรรม ๓ แห่ง พร้อมกับอาหารญวนรสชาติ..เมืองอุดรธานี ขอขอบคุณการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย