โลกที่ไม่หยุดนิ่ง และความปกติใหม่ที่นักบัญชีต้องเผชิญ ศตวรรษที่ 21 คือยุคแห่งความเปลี่ยนแปลงที่ต่อเนื่องและรวดเร็ว ทั้งในด้านเทคโนโลยีดิจิทัล เศรษฐกิจที่ผันผวน พฤติกรรมผู้บริโภคที่แปรเปลี่ยน และแรงกดดันด้านความยั่งยืน สิ่งเหล่านี้ทำให้เกิด “ความปกติใหม่” (New Normal) ที่ทุกองค์กรต้องเผชิญ

ข้อมูลจาก ราชิต ไชยรัตน์ กรรมการคณะกรรมการวิชาชีพบัญชีด้านการทำบัญชี ประธานคณะทำงานพัฒนาและศึกษาความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีเพื่อการทำบัญชี เปิดเผยว่า วิชาชีพบัญชีไม่อาจทำงานแบบเดิมได้อีกต่อไป เพราะผู้ใช้งานข้อมูลการเงินต้องการมากกว่าความถูกต้อง ต้องการข้อมูลที่ ทันเวลา โปร่งใส และเป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจในอนาคต

จากผู้ปิดงบ สู่ผู้นำข้อมูล

บทบาทนักบัญชีในอดีตถูกจำกัดอยู่กับการปิดงบและการตรวจสอบความถูกต้อง แต่ปัจจุบันได้เปลี่ยนไป นักบัญชีต้องก้าวขึ้นมาเป็น ผู้นำด้านข้อมูล (Data Leader) ที่ไม่เพียงจัดทำรายงาน แต่ยังตีความ วิเคราะห์ และสื่อสารข้อมูลเชิงลึก เพื่อเป็นพลังสำคัญในการกำหนดทิศทางขององค์กร

เทคโนโลยีที่ขับเคลื่อนการเปลี่ยนผ่าน

• OCR – เปลี่ยนกระดาษให้เป็นดิจิทัล นำเอกสารทางบัญชี เช่น ใบเสร็จและใบกำกับภาษี มาสแกนและแปลงเป็นข้อมูลดิจิทัลทันที ลดการบันทึกซ้ำและข้อผิดพลาดจากมนุษย์ สร้างฐานข้อมูลที่เข้าถึงได้ง่ายและตรวจสอบย้อนหลังได้สะดวก
• Cloud Accounting – ระบบบัญชีไร้พรมแดน ข้อมูลอัปเดตเรียลไทม์และเข้าถึงได้ทุกที่ ทุกเวลา ลดต้นทุนโครงสร้างพื้นฐานและการดูแลระบบภายใน ทำให้ผู้บริหาร นักบัญชี และผู้ตรวจสอบทำงานร่วมกันบนแพลตฟอร์มเดียว
• RPA – หุ่นยนต์นักบัญชี ซอฟต์แวร์อัตโนมัติที่ทำงานซ้ำ ๆ แทนคน เช่น บันทึกรายการ ตรวจสอบความถูกต้อง และสร้างรายงาน ทำงานได้รวดเร็ว แม่นยำ และตลอด 24 ชั่วโมง ปลดล็อกเวลาให้นักบัญชีหันมาโฟกัสกับงานวิเคราะห์เชิงกลยุทธ์
• AI และ Data Analytics – จากข้อมูลสู่การคาดการณ์ ตรวจจับความผิดปกติของรายการบัญชี วิเคราะห์แนวโน้มธุรกิจและกระแสเงินสด เสนอแนะทางเลือกและผลลัพธ์ที่เป็นไปได้ในอนาคต

ความท้าทายที่ต้องรับมือ

1. การเรียนรู้ทักษะใหม่ – นักบัญชีต้องเข้าใจเทคโนโลยีดิจิทัลควบคู่กับความรู้ด้านบัญชี

2. มาตรฐานและกฎเกณฑ์ใหม่ – การรายงานด้านความยั่งยืนกำลังเข้ามามีบทบาท และต้องการการผสานข้อมูลทางการเงินกับ ESG

3. ความคาดหวังของผู้ใช้งานข้อมูล – นักลงทุนและผู้บริหารต้องการข้อมูลที่ไม่เพียงถูกต้อง แต่ยังโปร่งใสและสะท้อนภาพอนาคต

แนวทางพัฒนาสำหรับนักบัญชีไทย

• ส่งเสริมการใช้ดิจิทัลตั้งแต่ระดับต้น – เริ่มต้นจากธุรกิจขนาดเล็กให้ใช้ OCR และระบบ Cloud เพื่อสร้างฐานข้อมูลดิจิทัลที่เป็นมาตรฐาน
• ยกระดับการรายงานด้านความยั่งยืน – ฝึกให้นักบัญชีสามารถเชื่อมโยงข้อมูลทางการเงินกับผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม พัฒนาเครื่องมือวิเคราะห์ขั้นสูง – นำ AI และ RPA มาใช้ตรวจสอบความถูกต้องและสร้างระบบเตือนภัยล่วงหน้า สร้างวัฒนธรรมการเรียนรู้ต่อเนื่อง – นักบัญชีต้องไม่หยุดอยู่แค่ความรู้ในมหาวิทยาลัย แต่ต้องพัฒนาทักษะใหม่ ๆ อยู่เสมอ

โอกาส: ยกระดับวิชาชีพและสร้างคุณค่าใหม่

นักบัญชีที่ปรับตัวได้ทันจะก้าวสู่บทบาทสำคัญในอนาคต เป็น ที่ปรึกษาเชิงกลยุทธ์ ที่ช่วยองค์กรวางแผนอย่างยั่งยืน เป็น ผู้ขับเคลื่อนนวัตกรรม ที่ทำให้องค์กรใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ เป็น ผู้สร้างความน่าเชื่อถือ ที่สังคมไว้วางใจ

เข็มทิศสู่อนาคต

นักบัญชีในยุคดิจิทัลไม่ใช่เพียงผู้จดบันทึกอดีต แต่คือ เข็มทิศ ที่จะชี้ทางให้ธุรกิจและเศรษฐกิจเดินไปข้างหน้าอย่างมั่นใจ การปรับตัวอย่างเข้าใจ ไม่ได้หมายถึงการวิ่งตามเทคโนโลยีเท่านั้น แต่คือการผสมผสาน ความรู้ ความโปร่งใส และจรรยาบรรณวิชาชีพ เข้าด้วยกัน หากทำได้ วิชาชีพบัญชีจะไม่เพียงยืนหยัดอยู่รอด แต่ยังเป็นพลังขับเคลื่อนการเติบโตอย่างยั่งยืนของสังคมโดยรวม

ขอเชิญร่วมคืนชีวิตใหม่..ให้ผู้ป่วยมะเร็งเด็ก

ศ.นพ.สุรเดช หงส์อิง เลขาธิการ กองทุนโรคมะเร็งในเด็กในพระอุปถัมภ์ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ เปิดเผยว่า นับตั้งแต่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ ทรงรับกองทุนโรคมะเร็งในเด็กไว้ในพระอุปถัมภ์ จวบจนปัจจุบันเป็นเวลากว่า 20 ปีแล้วที่ทรงมีพระเมตตาช่วยเหลือผู้ป่วยมะเร็งเด็กที่ยากไร้ทั่วประเทศในรพ.กว่า 20 แห่ง รูปแบบในการให้ความช่วยเหลือคือ ช่วยค่าใช้จ่ายสำหรับการรักษา รวมทั้งค่ายา ค่าเดินทางมาตรวจรักษา ค่าที่พัก เวชภัณฑ์ต่างๆด้วย สามารถร่วมบริจาคได้ที่บัญชี “กองทุนโรคมะเร็งในเด็กในพระอุปถัมภ์ฯ” SCB สาขาอ่อนนุช เลขที่บัญชี 133-2-08742-3 โทร 0-2718-3800 ต่อ 123 ใบเสร็จนำไปลดหย่อนภาษีได้  รายละเอียดที่ http://www.thaichildrencancerfund.org/

ผ.ศ. (พิเศษ) ดร. อภิสิทธิ์  ฉัตรทนานนท์

ประธานกรรมการ มูลนิธิคุณแม่คุณภาพ