“บ้านศาลาดิน” เสน่ห์ “ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี” ใกล้เมืองกรุง ย้อนรอยประวัติศาสตร์ ตำนาน 7 ศาลาของคลองมหาสวัสดิ์ ชวนเก็บบัวสายพันธุ์ “ฉัตรบุศย์" ไหว้พระ พร้อมอร่อยกับ“บ้านข้าวตัง” ผลิตภัณฑ์ OTOP 5 ดาวของเด่นชุมชน

นายสุรเดช บ้านกล้วย พัฒนาการอำเภอพุทธมณฑล กล่าวว่า “บ้านศาลาดิน” ชุมชนริมคลองมหาสวัสดิ์ ตำบลมหาสวัสดิ์ อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เป็น 1 ใน 50 ต้นแบบ “ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี” ภายใต้โครงการ “ไทยนิยมยั่งยืน” ที่รัฐบาลมุ่งมั่น สร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้ชุมชน เพื่อนำไปสู่การสร้างชุมชนเข้มแข็ง และชาวบ้านในชุมชนมีความสุขอย่างยั่งยืน

สำหรับความเป็นมานั้น คลองมหาสวัสดิ์เป็นคลองที่ขุดขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 เพื่อเป็นเส้นทางการเดินเรือขนส่งสินค้าระหว่างแม่น้ำเจ้าพระยากับแม่น้ำท่าจีน มีผู้คนมาอาศัยอยู่ริมสองฝั่งคลองมหาสวัสดิ์และเป็นที่มาของชุมชนหลายชุมชน แต่ละชุมชนก็จะสร้างศาลาไว้เพื่อใช้ขึ้นลงเรือ โดยจะเรียกขานชื่อศาลาแตกต่างกันไปตามลักษณะของแต่ละชุมชน ศาลาของคลองมหาสวัสดิ์นั้นมีทั้งหมด 7 ศาลา หนึ่งในนั้นคือ “ศาลาดิน”

พัฒนาการอำเภอพุทธมณฑล กล่าวด้วยว่า กิจกรรมของ “บ้านศาลาดิน” ต้องเรียกว่าหลากหลายมาก นับตั้งแต่การลงเรือล่องคลองมหาสวัสดิ์ที่ท่าน้ำวัดสุวรรณาราม ล่องไปตามลำคลอง ชมทัศนียภาพสองฝั่งคลอง จากนั้นก็แวะ “บ้านฟักข้าว” ที่เหมาะสำหรับคนรักสุขภาพ ชมการนำฟักข้าวมา แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นน้ำฟักข้าว สบู่ฟักข้าว และที่เป็นไฮไลท์ก็คือ ก๋วยเตี๋ยวเย็นตาโฟน้ำฟักข้าวจ้า ต่อกันด้วยการไปชม “นาบัว” ที่เปิดให้นักท่องเที่ยวได้เรียนรู้วิธีการเก็บดอกบัว โดยบัวส่วนใหญ่ของที่นี่เป็นสายพันธุ์ “ฉัตรบุศย์" หรือ "ฉัตรขาว” ที่ใช้ไหว้พระ ไม่มีเมล็ดบัวให้กินเหมือนบัวหลวง ตอนชาวบ้านเขาพายเรือออกไปเก็บดอกบัวในนาบัว ต้องบอกว่าเป็นกิจกรรมที่ไม่ควรพลาด และส่วนใหญ่ติดใจกันเป็นแถวๆ

นอกจากนี้ยังมี “สวนผลไม้” ซึ่งฟังแล้วอาจจะรู้สึกว่าธรรมดา แต่ความไม่ธรรมดาอยู่ตรงที่ บริการนั่งรถอีแต๋นชมสวนสนุกสุดเหวี่ยงกับลีลาคนขับ แล้วยังอิ่มอร่อยกับผลไม้สดๆ จากสวนที่จัดใส่จานให้ชิม ไม่ว่าจะเป็น มะม่วง หมาก ขนุน กระท้อน กล้วย มะละกอ รวมถึงส้มโอ ผลไม้ชื่อดังของจังหวัดนครปฐมแถมยังหอบหิ้วซื้อหากลับบ้านในราคาย่อมเยาได้ด้วย

สำหรับผลิตภัณฑ์เด่นของชุมชน เราขอแนะนำ “บ้านข้าวตัง” ถือเป็นผลิตภัณฑ์เด่นของชุมชนกันเลยทีเดียว ขึ้นทะเบียนสินค้า OTOP ระดับ 5 ดาวแล้ว ที่สำคัญคือขายดีมากและเป็นของขวัญของฝากที่ถูกใจคนรับประทับใจคนให้อีกด้วย และบ้านข้าวตังเป็นจุดเช็คอินสุดฮิต มีร้านกาแฟสดและเครื่องดื่มจำหน่าย และให้นักท่องเที่ยวได้ลองทำข้าวตังหน้าต่างๆ ด้วยตัวเอง

"บ้านศาลาดินเข้มแข็งได้ขนาดนี้ เพราะชาวบ้านในชุมชนเริ่มต้นรวมตัวกันช่วยพัฒนาเรื่องการท่องเที่ยวมาตั้งแต่ปี 2540  และมีการพัฒนาการบริหารจัดการต่างๆดี แม้จะหยุดชะงักไปบ้างในช่วงน้ำท่วมใหญ่เมื่อปี 2554 ซึ่งทำให้บ้านเรือนและเรือกสวนไร่นาเสียหายจำนวนมาก แต่ทุกวันนี้ด้วยความร่วมมือร่วมใจกัน ชีวิตของผู้คนในชุมชนก็พลิกฟื้นกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง" พัฒนาการอำเภอพุทธมณฑลกล่าว

"บ้านศาลาดิน" เป็น 1 ใน 50 ชุนชนต้นแบบ โครงการชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถี หรือเรียกทั่วไปว่า “แอ่งเล็ก เช็คอิน” จำนวน 3,273 หมู่บ้าน เป็นโครงการภายใต้โครงการ "ไทยนิยม ยั่งยืน" ตามนโยบายของรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นการพัฒนา OTOP รูปแบบใหม่ที่มุ่งเน้นสู่การสร้างรายได้ตามความต้องการของชุมชน เพื่อเป้าหมายในการสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้มั่นคง และประชาชนสามารถพึ่งตนเองได้ โดยเน้นการดึงนักท่องเที่ยวเข้าสู่ชุมชนให้ชาวบ้านได้ขายสินค้าอยู่ในชุมชนของตนเองเป็นการสร้างรายได้เพิ่มให้ชุมชน โดยการดึงเสน่ห์ภูมิปัญญาวิถีชีวิต วัฒนธรรม และความคิดสร้างสรรค์มาแปลงเป็นรายได้ ทำให้เกิดการกระจายรายได้ภายในชุมชน ช่วยส่งเสริมการสร้างชุมชนเข้มแข็ง โดยทุกคนในชุมชนพร้อมเป็นเจ้าบ้านที่ดี เป็นนโยบายในการขับเคลื่อนชุมชนให้เข้มแข็งอย่างยั่งยืน