น้ำมหาสมุทรถึงจะลึกขนาดไหน เขาก็มีเครื่องวัดลงไปว่ามันลึกขนาดไหน เขายังวัดได้ แต่ใจของมนุษย์มันวัดไม่ได้นะ ไม่รู้จะลึกขนาดไหน มันลึกกว่าน้ำมหาสมุทรทะเลอีก มันไม่ใช่เหมือนสัตว์เดรัจฉาน ถ้าลิงตัวไหนอยู่ในวัดของหลวงพ่อนี่ ถ้ามันแพ้แล้ว มันแพ้ ยอมแพ้ตลอดเลยนะ

แต่มนุษย์นี้ไม่ใช่นะ ถึงจะยอมแพ้ก็เถอะ ต่อหน้าแล้ว ครับผม ครับผม แต่ลับหลังขึ้นมา เผลอเมื่อไหร่ก็เมื่อนั้น เพราะว่ามนุษย์นี้ไม่ใช่ธรรมดานะ เพราะว่าใจของมนุษย์ หยั่งไม่ถึงพระพุทธเจ้าท่านเคยตรัสไว้แล้ว สมัยหนึ่ง ท่านได้ไปฉันที่กรุงราชคฤห์ นายเปสสะ เป็นนายหัตถาจารย์ เป็นผู้ฝึกหัดช้าง ทีนี้เห็นพระสงฆ์ทั้งหลายมานั่งกับพระพุทธเจ้าตั้ง ๔๐๐-๕๐๐ รูป นายหัตถาจารย์เห็น โอ้...พระพุทธเจ้า สอนอย่างไรหนอ สอนพระสงฆ์ ทำไมอยู่ในความสงบ อยู่ในความเรียบร้อยถึงขนาดนี้

พระพุทธองค์บอกว่า เราสอนด้วยศีลและวินัย คือกฎระเบียบ พระสงฆ์จึงอยู่ในความเรียบร้อย เมื่อนายหัตถาจารย์ถามเรา เราก็จะถามนายหัตถาจารย์ นายหัตถาจารย์ฝึกหัดช้างฝึกหัดอย่างไร ช้างเป็นสัตว์เดรัจฉานไม่รู้ภาษาอีกต่างหาก

นายหัตถาจารย์ บอกว่า การฝึกหัดช้าง ถึงจะเป็นสัตว์เดรัจฉาน แต่เราก็รู้มันได้ มันพอใจ หรือ มันไม่พอใจ เรารู้มันได้ เพราะอากัปกิริยาของมัน มันตื้น มันไม่เหมือนมนุษย์ มนุษย์นี้ลึกนะ พระเจ้าค่า เพราะข้าพระองค์นี่ บอกลูกน้องทำอย่างนั้น อย่างนั้น เขาก็บอกครับผม ครับผม พอเสร็จแล้ว มันทำไปอีกอย่างอื่นอีก มันตรงข้ามกับที่เราได้พูดได้กล่าวกัน เพราะฉะนั้นใจของมนุษย์มันหยั่งไม่ถึงจริงๆ 

พระพุทธเจ้าเลยบอกว่า ใช่...ถูกต้องหัตถาจารย์ ใจของมนุษย์มันลึกกว่าน้ำมหาสมุทรทะเลอีก สิ่งเหล่านี้ พระพุทธเจ้าตรัสไว้ ๒,๐๐๐ กว่าปีให้พวกเราคิดดูสิว่า จริงไหม หลวงพ่อว่า จริงแน่นอนล่ะ จิตใจของมนุษย์หยั่งไม่ถึงจริงๆ เพราะฉะนั้น ศีลธรรม จริยธรรม ที่นำมาประพฤติปฏิบัติเท่านั้นล่ะจะเป็นเครื่องยับยั้งทางด้านจิตใจของมวลมนุษยชาติ ขอให้มวลมนุษย์ทุกคน ให้ประกอบคุณงามความดี สั่งสมคุณงามความดีเข้าสู่จิตใจ นี้ล่ะ...จะมีแต่ความเจริญ จะมีแต่ความร่มเย็นผาสุกนะ

.................................

โดย หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก พระธรรมเทศนา “นับหนึ่งใหม่ที่ใจของเรา” แสดงธรรมเมื่อ เช้า วันพุธที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๖๓ ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก "ฟังธรรมะเตือนสติ"