22 ธ.ค.64 นายเดช ไชยชมภู อายุ 64 ปี ชาวบ้าน ม.8 ต.แม่ใจ อ.แม่ใจ จ.พะเยา ชาวบ้านในพื้นที่ ต. แม่ใจ ทำการเพาะเลี้ยง "ครั่ง" เป็นอาชีพ เสริมสร้างรายได้ โดยในแต่ละปีจะนำครั่งเข้าทำการปล่อยเลี้ยงบริเวณต้นจามจุรี หรือต้นฉำฉา ตามไร่ตามสวนและข้างทาง ซึ่งจะนำครั่งเชื้อที่คัดไว้ทำการห่อมัดด้วยฟางข้าว เสียบใส่ปลายไม้ เอาไปแขวนติดเกาะตามกิ่งจามจุรีและตัวครั่งจะออกมาสร้างรังเกาะเป็นก้อนปม บริเวณกิ่งไม้พอครบ 9 เดือน ก็จะทำการเก็บครั่งเพื่อจำหน่าย สร้างรายได้ ซึ่งอาชีพดังกล่าว นับวันจะเหลือน้อยลง เนื่องจากไม่มีผู้นิยมทำกัน และใน1ปีจะมีเพียง 1 ครั้งเท่านั้น

นายเดช เล่าให้ฟังว่า ตนมีอาชีพเลี้ยงครั่งเป็นรายได้เสริม กว่า 30 ปี โดยในช่วงของเดือน พ.ย.- ธ.ค. ก็จะนำพันธ์ุครั่งที่ได้ซื้อมาและทำการห่อด้วยฟางข้าว จำนวน 100 กิโลกรัม นำมาปล่อยเกาะไว้บริเวณต้นจามจุรี หรือฉำฉา เนื่องจากครั่งจะเจริญเติบโตได้ดี จากนั้นพอครอบ 9 เดือน ก็จะทำการตัดกิ่งไม้ที่มีครั่งอยู่ นำมาเลาะเอาตัวครั่งที่ติดเป็นปมออกมาจำหน่าย ซึ่ง 1 ปี จะได้ครั้งเพียง 1 ครั้งเท่านั้น สามารถสร้างรายได้ให้เป็นอย่างดี รวมแล้วหลายหมื่นบาท

สำหรับ "ครั่ง" สามารถนำไปผลิตเป็นยาสมุนไพร รักษาโรคโลหิตจาง ใช้เป็นสีย้อมผ้าขนสัตว์ ผ้าไหม หนังฟอก ใช้ทำสีแต่งอาหาร เช่น ขนม ผลไม้ ไม่มีพิษภัย ใช้ทำสีเครื่องสำอางเสริมสวย สำหรับเนื้อครั่ง มีประโยชน์ ดังนี้ใช้ตบแต่งผิวหน้าวัตถุที่ทำด้วยไม้ เช่น เครื่องกลึง การช่างฝีมือเกี่ยวกับไม้ เนื้อครั่งจะช่วยให้ไม้เรียบเป็นมัน เงางาม เนื้อครั่งที่ผสมสีใช้ทาผิวหน้าไม้ให้เป็นสีต่างๆ เช่น หัวไม้ที่ใช้ในการสร้างบ้านเรือน เครื่องเรือน ของเด็กเล่น เป็นต้น. -008