เคยกินไหม “ส้มหลุมพี” ผลไม้ป่าหากินยาก หนึ่งปีมีลูกให้กินแค่หนึ่งครั้ง เกษตรกรเร่งเก็บนำมาแปรรูป ซึ่งเป็นได้ทั้งของหวานและของคาว ขายสร้างรายได้กว่า 50,000 บาทต่อปีดีกว่ายางพาราเยอะ

ที่ป่าพรุหมู่ที่ 9 ต.บางดี อ.ห้วยยอด จ.ตรัง เกษตรกรสองสามีภรรยา กำลังช่วยกันตัดและเก็บ “ส้มหลุมพี” หรือ “ลูกหลุมพี” ซึ่งขึ้นเองในป่าพรุตามธรรมชาติใกล้แหล่งน้ำ ลักษณะลูกและลำต้นคล้ายกับต้นระกำหรือต้นสละ โดย 1 ปีจะมีลูกให้กินแค่ 1 ครั้ง คือในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงปลายเดือนธันวาคมของทุกปี ซึ่งแต่ละทลายจะมีน้ำหนักตั้งแต่ 7-10 กิโลกรัม และประกอบไปด้วยช่อลูกหลุมพีจำนวนหลายช่อ

นางสาวสุมาลี เมืองมีศรี หรือไหม อายุ 41 ปี เจ้าของสวน ได้นำแปรรูปเป็นส้มหลุมพีเชื่อม ส้มหลุมดอง แช่อิ่ม หรือจะนำผลสดไปทำน้ำพริก แกงส้ม ต้มขมิ้น ต้มส้ม ก็ได้สารพัดเมนู เนื่องจากส้มหลุมพี มีรสเปรี้ยว ใช้แทนมะนาวได้ แต่หากปล่อยให้ลูกสุกเป็นสีดำ จะมีรสหวานอมเปรี้ยว ซึ่งลูกสุกขายออกยาก เกษตรกรจึงนำมาแปรรูปขายสร้างรายได้กว่า 50,000 บาทต่อปี ดีกว่าการทำสวนยางพาราในเวลาเท่ากันคือ 2 เดือน

โดยส้มหลุมพีสดขายกิโลละ 50 บาท ส้มหลุมพีดองเกลือขายกิโลละ 160 บาท ส้มหลุมพีเชื่อมหรือแช่อิ่มกิโลละ 400 บาท ขายทั้งออนไลน์และไปออกร้านตามงานต่าง ๆ ซึ่งได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี เนื่องจากส้มหลุมพีเป็นผลไม้ป่าที่หากินยาก และใกล้สูญพันธุ์ เพราะมีการถมที่ดิน สร้างบ้านสร้างอาคารพาณิชย์ และปลูกพืชทางการเกษตรชนิดอื่นแทน อีกทั้งส้มหลุมพียังออกลูกปีละครั้ง ทำให้เกษตรกรรุ่นใหม่ไม่ค่อยสนใจในการอนุรักษ์

แต่ที่ตำบลบางดี ยังมีการอนุรักษ์ป่าพรุส้มหลุมพีอายุกว่า 100 ปีไว้กว่า 100 ต้น ทำให้สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตมาแปรรูปขาย สร้างรายได้อย่างงดงาม ส่วนใครสนใจติดตามได้ทางเพจ/เฟสบุ๊ก สุมาลี เมืองมีศรีหรือที่หมายเลขโทรศัพท์ 089-8684537

ด้าน น.ส.สุมาลี เมืองมีศรี เกษตรกรเจ้าของสวนส้มหลุมพี กล่าวว่า ในสวนของตนจะมีต้นหลุมพี ผลไม้ป่าหากินยาก ผลไม้ป่าพรุซึ่งขึ้นเองกว่า 100 ปีแล้วตั้งแต่สมัยรุ่นปู่ รุ่นพ่อของตน โดยส้มหลุมพีจะออกปีละ 1 ครั้งคือช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงปลายเดือนธันวาคมก็หมดฤดูกาล โดยส้มหลุมพีลูกสดจะรสชาติเปรี้ยว สามารถนำมาแปรรูปเป็นหลุมพีดอง หลุมพีแช่อิ่ม หลุมพีเชื่อม ราคาขายแตกต่างกัน

หลุมพีสดกิโลละ 50 บาท หลุมพีดองเกลือขนาด 500 กรัมราคา 80 บาท หลุมพีเชื่อม 250 กรัมราคา 100 บาท 1 ปีเก็บขายได้ 1 ครั้ง ทำรายได้ให้เกษตรกรชาวสวนยางอย่างเราปีละประมาณ 50,000 กว่าบาททั้งขายสดและแปรรูป ซึ่งขายทั้งออนไลน์ เฟสบุ๊ค เพจหรือติ๊กต๊อก ซึ่งส้มหลุมพีตอนนี้หากินได้ยากมาก เพราะเจ้าของสวนบางแปลงจะไถทิ้งเพื่อปลูกยางพาราหรือปาล์มน้ำมัน แต่สวนของเราเน้นอนุรักษ์พืชพันธุ์หายาก เพราะสามารถนำไปต่อยอดทำธุรกิจผลไม้แปรรูปได้ สร้างมูลค่าเพิ่มให้มากกว่ายางพารา

ทางสวนของคุณพ่อจึงอนุรักษ์ไว้ และทำการตกแต่งกิ่งใบ ดูแลรักษาต้นหลุมพีให้มีชั่วลูกชั่วหลาน โดยหากินได้ช่วงปลายเดือนธันวาคมนี้ก็น่าจะหมด แต่ถ้ามีออเดอร์ลูกค้ามาเรื่อย ๆ ก็คาดว่าน่าจะมีให้กินถึงต้นเดือนมกราคมปี 67