เมื่อพูดถึง “ทูตพาณิชย์” หลายคนก็ต้องนึกถึง “บุณิกา แจ่มใส” รองอธิบดีกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ (DTN) กระทรวงพาณิชย์ ซึ่งเธอมีบทบาทสำคัญ
ในการพัฒนาตลาดต่างประเทศ จากนโยบายของกระทรวงพาณิชย์ที่มีนโยบายส่ง “ข้าราชการทูตพาณิชย์” ไปประจำประเทศต่างๆ กว่า 53 ประเทศทั่วโลก เพื่อสร้างความรู้จักและส่งเสริมภาพลักษณ์สินค้าไทยให้รู้จักเป็นที่แพร่หลายรักษาตลาดส่วนแบ่งตลาดการค้าที่มีอยู่แล้ว รวมถึงการเปิดตลาดใหม่ๆ เพื่อนำสินค้าไทยไปสู่ตลาดต่างประเทศ

บุณิกา แจ่มใส รองอธิบดี DTN เปิดเผยว่า หลังจากรับตำแหน่งทูตพาณิชย์และได้ไปประจำการที่สิงคโปร์ ต้องเผชิญกับความท้าทายในการทำการตลาดสินค้าไทยเพราะต้องรับมือกับคู่แข่งทางการค้าที่แข็งแกร่งจากหลายประเทศ เช่น ออสเตรเลียนิวซีแลนด์ ญี่ปุ่น สหภาพยุโรป และสหรัฐอเมริกา ที่มีสินค้าที่เป็นที่รู้จักและยอมรับในตลาดสิงคโปร์มาก่อน จึงสร้างกลยุทธ์การตลาดเชิงรุก จัดกิจกรรม “All You Can Eat” โดยการนำ “ทุเรียนหมอนทอง” มาเปิดตลาดสิงคโปร์ ที่ให้ผู้บริโภคจ่ายเงินเพียง 22 ดอลลาร์สิงคโปร์ ก็สามารถรับประทานทุเรียนได้ไม่จำกัดใน 1 ชั่วโมง ซึ่งได้รับความสนใจเป็นอย่างมากจนทุเรียนหมอนทองกลายเป็นที่รู้จักและได้รับความนิยมในที่สุด จากนั้นจึงผลักดันสินค้าอื่นๆ ของไทย รวมถึงแฟชั่นไทย โดยใช้กลยุทธ์ “พี่ใหญ่ต้องนำน้องเล็ก” โดยจัดแฟชั่นวีคที่ Vivo City พร้อมเชิญห้องเสื้อที่มีชื่อเสียงของไทย เช่น พิจิตรา, Kai และ Asava มาร่วมแสดงผลงานแฟชั่นในงานนี้เมื่อภารกิจที่สิงคโปร์เสร็จสิ้น ก็ได้รับมอบหมายให้ไปประจำการที่ประเทศจีน ทำให้ต้องปรับตัวเป็นอย่างมาก ทั้งเรื่องวัฒนธรรมและภาษา

“การทำงานในเซี่ยงไฮ้ทำให้ได้เรียนรู้วิธีคิดและวิธีการทำงานที่แตกต่างจากที่เคยเจอมาก่อนในสิงคโปร์ ทำให้ต้องใช้ความรู้ ความเข้าใจและความจริงใจ เพื่อเอาชนะใจคนจีนให้ได้ในทุกสถานการณ์ ซึ่งตนเองโชคดีที่มีเพื่อนชาวจีนและอาจารย์ที่คอยให้คำปรึกษาและข้อคิดที่ดีและเป็นประโยชน์ในการทำงาน อาทิ “เปลี่ยนศัตรูให้เป็นคู่ค้า” เป็นแนวคิดที่ช่วยให้เราปรับกลยุทธ์ในการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น สามารถสร้างความสำเร็จความรู้จักให้กับสินค้าไทยให้เป็นที่นิยมในหมู่ผู้บริโภคชาวจีนและประสบผลสำเร็จเป็นอย่างดีในการโปรโมตสินค้าไทยในจีน”รองอธิบดี DTN กล่าวและว่า ตลอดเวลาเธอพยายามสร้างเครือข่ายเพื่อเปิดประตูให้ผู้ประกอบการไทยที่ต้องการเจาะตลาดจีน เพราะเป็นตลาดที่มีการแข่งขันสูง จึงร่วมมือกับ platform ต่างๆ จัดกิจกรรมส่งเสริมการขายสินค้าจากไทยให้กับผู้บริโภคในจีน และจัดแฟชั่นโชว์ “ผ้าไทย-เครื่องประดับ” จนนำไปสู่การเพิ่มยอดขายและการรับรู้ของแบรนด์ในระดับนานาชาติ

“การทำงานเป็นทูตพาณิชย์นั้นไม่ใช่เรื่องง่าย แต่เป็นประสบการณ์ที่มีคุณค่ามากที่ช่วยให้เราได้เรียนรู้และพัฒนาตนเองในหลายๆ ด้านไม่ว่าจะเป็นการเจรจาการค้าระหว่างประเทศการตลาด การสร้างเครือข่ายความสัมพันธ์ หรือการปรับตัวให้เข้ากับวัฒนธรรมท้องถิ่น การทำงานในต่างประเทศทำให้เธอได้เรียนรู้วิธีคิดและวิธีการทำงานที่แตกต่างจากที่เคยเจอมาในประเทศไทย และยังได้เปิดโลกทัศน์ใหม่ๆ โดยมีมุมมองและแนวคิดที่ต่างไปช่วยให้เธอสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น”

บุณิกา แจ่มใส รองอธิบดี DTN กล่าวต่อไปว่า การเป็นทูตพาณิชย์นั้นต้องมีความมุ่งมั่นและไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคที่เกิดขึ้น ต้องสามารถปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่น และต้องมีความพร้อมที่จะเรียนรู้สิ่งใหม่ๆอยู่เสมอ นอกจากนี้ยังต้องมีความสามารถในการเจรจาต่อรองและการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้คนในพื้นที่ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญมากในการทำงานในต่างประเทศ

นอกจากนี้เธอยังได้รับรางวัลชนะเลิศการเขียนบทความเรื่อง “ความทรงจำในจีน” โดยถ่ายทอดประสบการณ์และเรื่องราวที่ได้พบเจอในช่วงเวลาที่ทำงานที่ประเทศจีน บทความนี้ไม่เพียงแต่แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการสื่อสารและการเขียนของเธอเท่านั้น แต่ยังเป็นการเฉลิมฉลองความสัมพันธ์ที่แข็งแกร่งระหว่างไทยและจีนที่มีมาอย่างยาวนานถึง 46 ปีอีกด้วย

“ในยุคที่การค้าระหว่างประเทศมีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ ทูตพาณิชย์จึงมีบทบาทสำคัญในการสร้างโอกาสให้กับผู้ประกอบการไทยในตลาดต่างประเทศ ต้องทำทุกวิธีการในการสร้างสรรค์ สร้างแนวคิดที่ยืดหยุ่นในการแก้ไขปัญหาและนำพาผู้ประกอบการไทยสู่ความสำเร็จในตลาดโลกให้ได้ ดังนั้น ทูตพาณิชย์รุ่นใหม่ยังต้องเรียนรู้และนำความรู้จากรุ่นก่อนๆมาปรับใช้เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ” รองอธิบดี DTN กล่าวทิ้งท้าย