เมื่อวันที่ 14 กันยายน 2568 ดร.สุวิทย์ เมษินทรีย์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้โพสต์ข้อความลงบนเฟซบุ๊ก ระบุว่า คุณค่าร่วม 8 ประการ กับ ธรรมราชา ธรรมาธิปไตย และธรรมสังคม

ในยุคของการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองที่ซับซ้อน สัญญาประชาคมชุดใหม่จึงถูกออกแบบขึ้น เพื่อเป็นกรอบคุณค่าร่วมที่สนับสนุนการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนและสร้างความสมานฉันท์ในสังคมไทย

โดยข้อเสนอ 8 คุณค่าร่วม (Common Values) ในสัญญาประชาคมใหม่นี้ ประกอบไปด้วย

1) ความยั่งยืน (Sustainability) – การพัฒนาที่ยั่งยืนทั้งทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยยึดหลักเศรษฐกิจพอเพียง การใช้ทรัพยากรอย่างสมดุลและรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่ออนาคตที่มั่นคง

• คุณค่านี้สอดคล้องกับหลักจักรวรรดิวัตรและทศพิธราชธรรมในธรรมราชา ที่เน้นการปกครองเพื่อประโยชน์สุขและความเจริญของแผ่นดินอย่างยั่งยืน

2) ความโปร่งใสและตรวจสอบได้ (Transparency and Accountability) – การบริหารจัดการที่เปิดเผยและประชาชนสามารถตรวจสอบได้ เพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและลดการทุจริต

• คุณค่านี้สัมพันธ์กับหลักธรรมาธิปไตย ที่ผู้ปกครองและประชาชนต้องดำเนินชีวิตและบริหารด้วยความถูกต้อง การยึดถือคุณธรรมอย่างเคร่งครัด

3) ความเป็นธรรมและครอบคลุม (Equity and Inclusion) – การสร้างสังคมที่ลดความเหลื่อมล้ำ เปิดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนร่วม ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง

• คุณค่าเป็นแกนสำคัญในธรรมสังคม ที่ส่งเสริมความยุติธรรมในสังคมและการอยู่ร่วมอย่างสมานฉันท์

4) ความร่วมมือและภาคี (Collaboration and Partnership) – การสร้างพลังร่วมระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนในการขับเคลื่อนประเทศ

• คุณค่านี้สอดรับกับหลักการในธรรมสังคมที่เน้นความสมานฉันท์และการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในสังคม

5) การเคารพในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (Respect for Democratic Monarchy) – การยึดมั่นในระบอบการปกครองที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นศูนย์รวมใจของชาติ

• คุณค่านี้สอดรับกับธรรมราชา ที่พระมหากษัตริย์ทรงเป็นศูนย์รวมจิตใจและเน้นการปกครองด้วยคุณธรรมและความถูกต้อง

6) การส่งเสริมความรู้และการเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong Learning and Knowledge) – การส่งเสริมการศึกษาและการพัฒนาความรู้เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของประชาชน

• คุณค่านี้มีส่วนช่วยยกระดับธรรมาธิปไตยในประชาชนและผู้ปกครอง เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจและปฏิบัติตนอย่างมีคุณธรรม

7) การพัฒนาคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดี (Well-being) – การสร้างสุขภาวะที่ดีในทุกมิติของชีวิตคนไทย

• คุณค่านี้สอดคล้องกับเป้าหมายของธรรมราชาและธรรมสังคมในการสร้างสังคมที่สร้างประโยชน์สุข มีปกติสุข และเกิดสันติสุข

8) ความรับผิดชอบต่อสังคมและประชาคมโลก (Social and Global Responsibility) – การตระหนักรู้และมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาระดับชาติและระดับโลกอย่างมีจิตสำนึกต่อส่วนรวม

• คุณค่านี้เกี่ยวพันกับหลักจักรวรรดิวัตรในการทำหน้าที่เพื่อส่วนรวมและการรักษาคุณธรรมในสังคมที่ก้าวหน้าระดับท้องถิ่นและระดับโลก

โดยรวมแล้ว 8 คุณค่าร่วมในสัญญาประชาคมชุดใหม่นี้ ออกแบบมาเพื่อให้เป็นกรอบเชิงปฏิบัติที่สนับสนุนการมีส่วนร่วมและความเข้าใจร่วมกันระหว่างทุกภาคส่วนของสังคมไทย เป็นการแปลงหลักการของ “รัฐคุณธรรม” (Principled State)

—ธรรมราชา ธรรมาธิปไตย ธรรมสังคม ให้เป็นกรอบปฏิบัติที่ครอบคลุมและสอดคล้องกับบริบทสมัยใหม่และความท้าทายของโลกยุคปัจจุบันอย่างกลมกลืนและเป็นรูปธรรม

- 006