กาบูเวร์ดี หรือที่หลายคนเรียกมานานว่า เคปเวิร์ด ชาติจากดินแดนโพ้นทะเลในกาฬทวีป กลายเป็นเป็นสมาชิกใหม่ในฟุตบอลโลก รอบสุดท้าย 2026 ได้อย่างพลิกความคาดหมาย 

เมื่อพวกเขาครองแชมป์กลุ่ม ดี ในการคัดเลือกโซนแอฟริกา ได้สำเร็จ ด้วยการชนะ 7 เสมอ 2 แพ้เพียงนัดเดียว ตีตั๋วเข้ารอบได้อย่างยิ่งใหญ่ และน่าสนใจอย่างมาก

๐ พวกเขามาจากไหน

เป็นประเทศเกาะที่ตั้งอยู่บริเวณนอกชายฝั่งตะวันตกเฉียงเหนือของแอฟริกาในมหาสมุทรแอตแลนติกตอนกลาง 350 ไมล์ ประกอบด้วยเกาะภูเขาไฟ 10 เกาะ โดย 9 เกาะมีผู้อยู่อาศัย 

เกาะเหล่านี้ขึ้นชื่อในเรื่องชายหาดที่สวยงาม ภูมิประเทศที่หลากหลาย และวัฒนธรรมครีโอลที่มีชีวิตชีวาซึ่งผสมผสานอิทธิพลของแอฟริกา โปรตุเกส และบราซิล เนื่องจากประวัติศาสตร์ของประเทศที่หมู่เกาะนี้ ไม่มีผู้คนอาศัยอยู่จนกระทั่งถูกค้นพบและตั้งอาณานิคมโดยชาวโปรตุเกส ในศตวรรษที่ 15 

ดีโอโก้ โกเมส นักล่องเรือและนักสำรวจชาวโปรตุเกส สังเกตเห็นเกาะนี้เป็นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1444 ซึ่งเป็นเวลาไม่กี่ปีก่อนที่พวกเขาจะมาพบหมู่เกาะแห่งนี้ แต่เดิมหมู่เกาะนี้มีชื่อเรียกเป็นภาษาอังกฤษและภาษาฝรั่งเศสว่า "เคปเวิร์ด" (Cape Verde) และ "กัป-แวร์" (Cap-Vert) 

ที่นี่จึงกลายเป็นศูนย์กลางที่สำคัญของการค้าทาสในมหาสมุทรแอตแลนติก โดยมี ไปรอา เป็นเมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดของประเทศกาบู เวร์ดี ที่มาจากชื่อกัป-แวร์ (cabo แปลว่า แหลม และ verde แปลว่า สีเขียว) 

เป็นเมืองขึ้นโปรตุเกสยาวนานกว่า 500 ปี ก่อนจะได้รับเอกราชในปี 1975 โดยแกนนำ อริสตีเดส เปเรยรา ผู้นำต่อต้านอาณานิคม จากนั้นเมื่อ 18 ปีที่แล้ว องค์การสหประชาชาติได้ประกาศให้สาธารณรัฐกาบู เวร์ดี พ้นจากสถานะการเป็นประเทศพัฒนาน้อยที่สุด

กระทั่งในปี ค.ศ. 2013 เอกอัครราชทูตผู้แทนถาวรของเคปเวิร์ดได้แจ้งต่อสหประชาชาติว่า ชื่อประเทศของตนจะไม่มีการแปลจากภาษาโปรตุเกส ไปเป็นภาษาอื่นอีกต่อไป แม้ว่าจะอยู่ในบริบทของภาษานั้นก็ตาม

โดยมีการเน้นย้ำนำเสนอที่ว่า ชื่อเรียกอย่างเป็นทางการของประเทศในภาษาอังกฤษคือ "Republic of Cabo Verde" และในภาษาฝรั่งเศสคือ "République de Cabo Verde

เศรษฐกิจสำคัญของพวกเขาคือ การท่องเที่ยวเป็นภาคส่วนที่เติบโตควบคู่ไปกับภาคเกษตรกรรม ประกอบด้วย ข้าวโพด, ถั่ว และมันเทศ รวมถึงการทำประมง

เท่ากับว่ามีแค่ประเทศกาบู เวร์ดี้ หาใช่ เคปเวิร์ด อีกต่อไป

๐ จุดเริ่มต้นจากอันดับที่182

พวกเขาเริ่มต้นเส้นทางการเป็นสมาชิกฟีฟ่า และเข้าสู่กระบวนการบอลโลก ครั้งแรก ปี 2002 และเกือบจะผ่านเข้ารอบสุดท้ายของการคัดเลือกฟุตบอลโลก 2014 ที่บราซิล 

แต่ถูกหักคะแนนเนื่องจากส่งผู้เล่นลงสนามโดยผิดพลาด ทำให้พลาดการเข้ารอบเพลย์ออฟ ซึ่งพวกเขายังเหลืออีกสองเกมก็จะถึงรอบชิงชนะเลิศ

สองทศวรรษที่ผ่านมา พวกเขาแทบไม่ได้ลงเล่นฟุตบอลระดับนานาชาติเลย โดยเฉลี่ยเพียงปีละสองนัดเท่านั้น โดยเป็นสมาชิกฟีฟ่า ตั้งแต่ ปี 1986 จากนั้นจึงได้ลงแข่งขันในรอบคัดเลือกฟุตบอลโลก 1990 เป็นครั้งแรก โดยอยู่ในอันดับที่ 182 ของโลก

อย่างไรก็ดี ในการลงเล่นศึกแอฟริกัน คัพ ออฟ เนชันส์ รอบสุดท้ายครั้งแรก เมื่อปี 2013 ทีมชาติกาบูเวร์ดี เข้าถึงรอบก่อนรองชนะเลิศ  และพวกเขาก็ทำได้อีกครั้งในการแข่งขันครั้งล่าสุดที่โกติวัวร์ ปี 2023 แต่ตกรอบด้วยการดวลจุดโทษ ทั้งที่เตะในเวลามาไม่แพ้ใครเลย 

ความก้าวหน้านับตั้งแต่นั้นมาเป็นไปอย่างรวดเร็ว ซึ่งเป็นผลมาจากการแสวงหาผู้เล่นจากชาวกาบู เวร์ดี ที่อาศัยอยู่ในต่างประเทศอย่างแข็งขัน

๐ ความสำเร็จจากการเฟ้นหา

รอยเตอร์ส เปิดบทสัมภาษณ์ชิ้นสำคัญเกี่ยวกับวิธีการและแนวคิดของสมาคมฟุตบอลแห่งนี้เพื่อพัฒนาฟุตบอลของพวกเขา ได้อย่างมีนัยยะสำคัญ

“สมาคมฟุตบอลได้คิดค้นกลยุทธ์ใหม่ ๆ ในการระบุและคัดเลือกผู้เล่นที่มีพรสวรรค์ในชุมชนขนาดใหญ่ของกาบูเวร์ดี" โทนี่ อาราอูโจ เอเจนต์ชาวสหรัฐอเมริกา ซึ่งเกิดบนเกาะ และทำงานอย่างใกล้ชิดกับทีมมานานหลายทศวรรษ กล่าว 

"การคัดเลือกนักเตะและกระบวนการสรรหานักเตะจากทั่วโลกเริ่มให้ผลตอบแทนมหาศาลในปี 2013 ซึ่งเป็นปีที่พวกเขาผ่านเข้ารอบสุดท้ายฟุตบอลคัพออฟเนชันส์ ครั้งแรก"

ทรัพยากรธรรมชาติที่ขาดแคลน และภูมิประเทศที่แห้งแล้งเป็นสาเหตุของการอพยพจากหมู่เกาะนี้มาอย่างยาวนาน ย้อนกลับไปถึงยุคอาณานิคมของโปรตุเกส

ผู้อพยพจำนวนมาก ตัดสินใจไปตายเอาดาบหน้าที่โปรตุเกส รวมถึงจุดหมายปลายทางอื่นๆ เช่น ชายฝั่งตะวันออกของสหรัฐอเมริกา และท่าเรือร็อตเตอร์ดัมของเนเธอร์แลนด์ ดังนั้นจึงมีการไปตามหาและทาบทามคนที่มีเชื้อสายมาร่วมทีม

รายชื่อผู้เล่นในสัปดาห์นี้ ประกอบด้วย ผู้เล่นที่เกิดในเนเธอร์แลนด์ 6 คน และผู้เล่นที่เกิดในโปรตุเกส, ฝรั่งเศส และไอร์แลนด์ 

๐ ตัวอย่างที่ดีจากโลกออนไลน์

โรแบร์โต "ปิโก" โลเปส ของแชมร็อก โรเวอร์ส สโมสรในไอร์แลนด์ ซึ่งจะเล่นในตำแหน่งกองหลังตัวกลาง เป็นหนึ่งในผู้เล่นหลายคนที่ถูกทาบทามและติดต่อเข้ามา โดยบางคนมีความคิดสร้างสรรค์มากกว่าคนอื่น ๆ

"ผมสร้างโปรไฟล์ LinkedIn(Resume ออนไลน์) ตอนเรียนมหาวิทยาลัย แต่ไม่เคยเข้าไปดูเลย" โลเปส กล่าวกับรอยเตอร์ส “ผมได้รับข้อความจากโค้ชรุย อากวาสในตอนนั้น แต่เขาเขียนถึงผมเป็นภาษาโปรตุเกส ผมนึกว่าเป็นสแปม แล้วผมไม่สนใจ”

"ประมาณ 9 เดือนต่อมา เขาส่งข้อความกลับมาหาผมว่า 'สวัสดี โรแบร์โต คุณลองพิจารณาสิ่งที่ผมพูดไปหรือยัง' ผมจึงคัดลอกข้อความนั้นไปใส่ใน Google Translate ซึ่งมันก็เขียนว่า 'เรากำลังหาผู้เล่นใหม่เข้ามาร่วมทีมกาบูเวร์ดี คุณสนใจที่จะประกาศตัวเป็นกัปตันทีมไหม?' เท่านั้นแหล่ะ ผมตื่นเต้นมาก!” 

“ผมรู้สึกว่า ใช่!!!! แล้วผมก็ตอบไปว่า ‘ผมอยากเป็นส่วนหนึ่งของทีม 100% เลย’ ผมดีใจมากจริง ๆ”

ปัจจุบัน มีหลักฐานชัดเจนว่า เมืองนิวเบดฟอร์ด รัฐแมสซาชูเซตส์ ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นท่าเรือล่าวาฬและประมงที่สำคัญที่สุดในโลก มีการตั้งถิ่นฐานบางส่วนโดยชาวกาบูเวร์ดี้ ปัจจุบัน 8 เปอร์เซ็นต์ของเมืองสามารถสืบเชื้อสายมาจากกาบูเวร์ดี้โดยตรง

๐ กลยุทธ์ชัดประจักษ์แล้ว 

ด้วยกลยุทธ์ที่ชัดเจนในการดึงนักเตะจากต่างประเทศ “ฉลามสีน้ำเงิน” จึงได้รวบรวมนักเตะดาวรุ่งที่เกิดในเนเธอร์แลนด์ โปรตุเกส ฝรั่งเศส และไอร์แลนด์

ในอดีต ทีมนี้ยากที่จะดึงดูดนักเตะดาวเด่นชาวกาบูเวร์ดี้ที่อาศัยอยู่ในยุโรป แต่ด้วยความสำเร็จระลอกใหม่ในช่วงที่ผ่านมา ทำให้นักเตะดาวเด่นจากยุโรปจำนวนมากขึ้นเลือกที่จะเลือกมาเล่นเพื่อแสดงความสามารถในระดับชาติ

พวกเขาฝ่าฟันอะไรมากมาย โดยเฉพาะการเดินทางไกลที่สุดในประวัติศาสตร์การดวลแข้งของรอบคัดเลือก เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา

กาบู เวร์ดีและมอริเชียส ซึ่งจัดขึ้นในวันนั้น ถือเป็นวันแข่งขันนอกประเทศที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ของทวีป เพราะกาบู เวร์ดี ซึ่งอยู่ห่างจากชายฝั่งเซเนกัล 570 กิโลเมตร และมอริเชียส ซึ่งอยู่ห่างจากมาดากัสการ์ 1,100 กิโลเมตร อยู่ห่างกันเกือบ 10,000 กิโลเมตร!

การเอาชนะแคเมอรูน 1-0 เมื่อเดือนที่แล้วเป็นจุดเริ่มต้นของการเฉลิมฉลองทั่วทั้งเกาะ

ประเทศนี้ คือ จุดบรรจบของสายลมทะเล จังหวะ และจิตวิญญาณ ชีวิตเคลื่อนตัวไปตามเสียงของมอร์นา บทเพลงแห่งความปรารถนาและความรักที่ก้องกังวานไปทั่วท้องถนนของมินเดโล

ที่นี่ถือกำเนิดจากประวัติศาสตร์แห่งการอพยพ และความยืดหยุ่นของชีวิต เวลานี้ พวกเขาได้เปลี่ยนความขาดแคลนต่าง ๆ เป็นความคิดสร้างสรรค์ และการแยกตัวเป็นอัตลักษณ์ เป็นประเทศเล็กๆ ที่มีหัวใจไม่สิ้นสุด

หมู่เกาะที่ลมพัดแรง นอกชายฝั่งตะวันตกของแอฟริกาแห่งนี้  ได้พัดพาพวกเขาไปถึงฝันอีกครั้ง โดยฝันที่หลายคนอยากเป็น และอยากไปอยากเป็นทีมที่เข้ารอบฟุตบอลโลก

อยากไปเป็นส่วนหนึ่งแค่ไม่ใช่เพียงผู้ชม........

“บี แหลมสิงห์”