7 พฤศจิกายน 2568 สำนักข่าวรอยเตอร์ส ได้รับเอกสารภายในของบริษัทเมตา (Meta) เจ้าของเฟซบุ๊ก อินสตาแกรม และวอตส์แอป ซึ่งแสดงให้เห็นว่า คาดการณ์ว่าบริษัทจะมีรายได้ประมาณ 10% ของรายได้รวมต่อปี หรือ 1.6 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็นเงินไทยราว 5.18 แสนล้านบาท มาจากโฆษณาหลอกลวงและสินค้าผิดกฎหมาย  อย่างการรับพนันออนไลน์ ขายยาต้องห้าม หรือหลอกให้ลงทุน 

เอกสารชุดหนึ่งที่ไม่เคยเปิดเผยมาก่อน ซึ่งสำนักข่าวรอยเตอร์ได้มา ยังแสดงให้เห็นว่า ยักษ์ใหญ่โซเชียลมีเดียรายนี้ล้มเหลวในการระบุและหยุดยั้งโฆษณาจำนวนมากที่เข้าถึงผู้ใช้หลายพันล้านคน โฆษณาเหล่านั้นรวมถึงแผนการอีคอมเมิร์ซและการหลอกลงทุน เว็บกาสิโนออนไลน์ผิดกฎหมาย และการขายผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่ถูกห้ามใช้มาอย่างน้อย 3 ปีแล้ว

เอกสารฉบับหนึ่งในเดือน ธ.ค. 2024 ระบุว่า บริษัทแสดงโฆษณาหลอกลวงที่ "มีความเสี่ยงสูง" ให้กับผู้ใช้แพลตฟอร์มประมาณ 1.5 หมื่นล้านรายการทุกวัน ซึ่งเป็นโฆษณาที่แสดงสัญญาณชัดเจนว่าเป็นการฉ้อโกง

ยิ่งไปกว่านั้น ข้อมูลจากเอกสารชี้ว่าเมตา  (Meta) ทราบพฤติกรรมต้องสงสัยของนักโฆษณาหลายรายอยู่แล้ว แต่เลือกเก็บค่าโฆษณาแพงขึ้นแทนการระงับบัญชี โดยให้เหตุผลว่าเป็นมาตรการลงโทษ เพื่อไม่ให้ผู้ต้องสงสัยซื้อโฆษณาเพิ่ม ซึ่งการทำเช่นนี้ยิ่งช่วยให้ Meta ยิ่งทำรายได้จากโฆษณาเหล่านี้เพิ่มขึ้นไปอีกโดย Meta ยังประเมินด้วยว่าผู้ใช้ทั่วโลกต้องเจอกับโฆษณาหลอกลวงกว่า 15,000 ล้านชิ้นต่อวัน โดยในแต่ละปีบริษัทอาจทำรายได้จากโฆษณาประเภทที่มีความเสี่ยงสูงมากถึง 7,000 ล้านดอลลาร์ หรือราว 226,768 ล้านบาท อีกทั้งระบบอัลกอริทึมของแพลตฟอร์มยังมีแนวโน้ม แสดงโฆษณาหลอกซ้ำๆ ให้กับผู้ใช้ที่เคยคลิกมาก่อน ทำให้ผู้ใช้เสี่ยงถูกหลอกซ้ำเป็นวงกว้าง

หน่วยงานกำกับดูแลหลายประเทศกำลังตรวจสอบเมตา โดย สำนักงาน ก.ล.ต. สหรัฐฯ (SEC) สอบสวนกรณีบริษัทเผยแพร่โฆษณาแชร์ลูกโซ่ และในสหราชอาณาจักร หน่วยงานคุ้มครองผู้บริโภคเผยว่า กว่า 54% ของความเสียหายจากการหลอกลวงการชำระเงินในปี 2023 เกิดบนแพลตฟอร์มของเมตา ซึ่งมากกว่าทุกโซเชียลมีเดียอื่นรวมกัน

ด้านแอนดี สโตน โฆษกของเมตา ชี้ว่า ตัวเลขในเอกสารเป็นการประเมินแบบกว้างเกินจริง และเป็นข้อมูลเพียงบางส่วน ยืนยันว่าบริษัทได้ลงทุนเพิ่มในระบบตรวจจับการฉ้อโกงและรับมือกับพวกสแกมเมอร์ โดยระบุว่า "ในช่วง 18 เดือนที่ผ่านมา เราลดจำนวนรายงานโฆษณาหลอกทั่วโลกลงได้ถึง 58% และลบเนื้อหาหลอกลวงกว่า 134 ล้านชิ้นในปี 2025 แล้ว"

เมตามีแผนภายในที่จะลดสัดส่วนรายได้จากโฆษณาหลอกและสินค้าผิดกฎหมาย จาก 10% เหลือ 7.3% ภายในสิ้นปี 2025 และตั้งเป้าเหลือไม่เกิน 6% ภายในปี 2027

อย่างไรก็ตามเนื้อความในเอกสารยอมรับว่า บริษัทกังวลว่าการตัดรายได้จากโฆษณาประเภทนี้อย่างฉับพลันอาจกระทบต่อผลประกอบการโดยรวม ขณะที่ เมตาเองประเมินว่าจะต้องจ่ายค่าปรับจากการละเมิดกฎโฆษณา สูงถึง 1,000 ล้านดอลลาร์