คนไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยน (Hokkien 福建人) หรือหมิ่นหนาน   (Minnan) มีนิสัยชอบค้าขาย กล้าเสี่ยง กะตือรือล้น เป็นคนจีนกลุ่มแรก ๆ ที่อพยพออกมาจากพื้นแผ่นดินใหญ่ไปตามประเทศต่าง ๆ เนื่องจากเป็นมณฑลที่อยู่ติดทะเลจึงสามารถออกจากประเทศได้ง่ายกว่ามณฑลอื่น  ส่วนใหญ่มาจากบริเวณเมืองเซี่ยเหมิน (เอ้หมึง)  จางโจว  เฉวียนโจว  ฝูโขว  ผูเถียน จางผิง  หลงหยาน  ในมณฑลฝูเจี้ยน (Fujian) ทางตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศจีน  และจากเกาะไต้หวัน  ซึ่งเป็นศูนย์กลางการค้าทางทะเลมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ซ่งและ หมิง ชาวฮกเกี้ยนมีชื่อเสียงด้านการเดินเรือและการค้าขายระหว่างประเทศ   เป็นนักเดินทางที่กล้าหาญ เป็นพ่อค้าที่ชาญฉลาด และมีความสามารถในการปรับตัวสูง

การอพยพของชาวฮกเกี้ยนเริ่มต้นตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา โดยเฉพาะช่วงปลายราชวงศ์หมิงและต้นราชวงศ์ชิง (ราวศตวรรษที่ 17–18) สาเหตุหลักคือความยากจน ความขัดแย้งทางการเมือง และความหวังในการสร้างชีวิตใหม่ในดินแดนที่มีโอกาสทางเศรษฐกิจมากกว่า   ประเทศที่ชาวฮกเกี้ยนนิยมอพยพไปได้แก่  สิงคโปร์  อินโดนีเซีย(สุราบายา และเมดาน) มาเลเซีย (ปีนัง มะละกา)  ญี่ปุ่น(โกเบ นางาซากิ)  ไทย (ภูเก็ต  กรุงเทพ)  ฟิลิปปินส์(มนิลา)  สหรัฐอเมริกา (นิวยอร์ค)  แคนาดา อิตาลี เมียนมาร์ (ย่างกุ้ง) เวียดนาม (ไซ่ง่อน)     ที่กรุงศรีอยุธยา มีชุมชนชาวฮกเกี้ยน ใกล้วัดสุวรรณดาราม  ตรงข้ามวัดพนัญเชิง 

กรุงเทพ  ภูเก็ต  สงขลา สตูล  ระนอง กระบี่  ตรัง ชุมพร  นราธิวาส  ปัตตานี เป็นที่อยู่ของชาวฮกเกี้ยนที่อพยพมาเมืองไทยสมัยต้นรัตนโกสินทร์แบบเสื่อผืนหมอนใบ   เนื่องจากเป็นเมืองท่าที่สำคัญ  ชาวฮกเกี้ยนในภูเก็ต มีบทบาทสำคัญใน การเป็นคนงานในเหมืองแร่ดีบุก และต่อมาชาวฮกเกี้ยน ในกรุงเทพซึ่งอยู่กันมากแถบตลาดน้อย  ศาลเจ้าโจวซือกง  ท่าเรือโปเส็ง ได้ตั้งโรงงานผลิตสินค้า และศูนย์การค้า เช่น รองเท้านันยาง  ไทยชูรสตราชฎา บริษัทซีคอนก่อสร้าง ซีคอนสแควร์  

ชาวไทยเชื้อสายฮกเกี้ยนมีลักษณะนิสัยที่โดดเด่น คือ  ขยัน อดทน และกล้าสู้ พูดน้อย ไม่ค่อยแสดงตัว  สมถะ ไม่โอ้อวดตัว  อ่อนนอกแข็งใน   เข้มแข็งเด็ดเดี่ยว แน่วแน่ในเหตุผล ไม่ยอมเสียเปรียบคนอื่น    ยึดหลัก “ฟ้าลิขิตสาม ความพยายามเจ็ด (三分天注定,七分靠打拼)... หมายความว่าความสำเร็จสามส่วนมาจากโชคชะตา  อีกเจ็ดส่วนมาจากความพยายามและความสามารถของตนเอง    คนฮกเกี้ยน  รักครอบครัวและชุมชน: มีการรวมกลุ่มอย่างเหนียวแน่น   ชอบค้าขายและการศึกษา มีความใฝ่รู้และมุ่งมั่นในการพัฒนาตนเอง   ไม่ชอบความขัดแย้ง มักหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้าโดยตรง

สิ่งที่ชาวฮกเกี้ยนชอบคือ การรวมญาติ การไหว้บรรพบุรุษ การทำบุญ การค้าขาย   ส่วนสิ่งที่ไม่ชอบคือความวุ่นวาย ความไม่มั่นคง และการละเมิดขนบธรรมเนียม   

ต้องสู้ถึงจะชนะ (爱拼才会赢)เป็นคติที่ถูกปลูกฝังให้ลูกหลานชาวฮกเกี้ยนทั่วโลกมีความกระตือรือร้นในการยกระดับชีวิตของตน

อาหารฮกเกี้ยนที่มีชื่อเสียงได้แก่  บะกุเต๋  ปาท่องโก๋  พระกระโดดกำแพง   หมี่ฮกเกี้ยน 

คนไทยเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนคือกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์เศรษฐกิจและวัฒนธรรมไทย โดยเฉพาะในภาคใต้และเมืองท่าต่าง ๆ เป็นนักสู้ที่กล้าฝัน กล้าทำ และกล้าสร้างรากฐานใหม่ในดินแดนที่ไม่คุ้นเคย พร้อมส่งต่อมรดกทางวัฒนธรรมที่ยังคงงดงามและมีชีวิตชีวาจนถึงปัจจุบัน  ตัวอย่างเช่น  ตระกูล  ณ ระนอง  หลีกภัย   โชติกเสถียร  ซอโสตถิกุล (ซีคอน)  ภิรมยภักดี (เบียรสิงห์)

โดย อาทร  จันทวิมล

ขอบคุณภาพจาก wikipedia