มีคำกล่าวว่า “การได้เป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยง ไม่ใช่สิทธิพิเศษแต่เป็น “ความรับผิดชอบที่พึงมีต่อชีวิตสัตว์และสังคม”
ในปัจจุบันนี้ สัตว์เลี้ยงยอดฮิตก็คงไม่พ้นสุนัขและแมว ซึ่งเหตุผลของการครอบครองสัตว์เลี้ยงของแต่ละคนนั้นย่อมมีความแตกต่างกัน บ้างก็เพราะหลงในความน่ารักจนอดใจไม่ไหว บ้างก็เพราะอยากได้ความเป็นเพื่อน ความเป็นลูก หรือเป็นทาสผู้ซื่อสัตย์ บ้างก็อยากได้เพราะต้องการมีเหมือนคนอื่น ตามแฟชั่น
แต่ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลใดก็ตาม การมีโอกาสได้ครอบครองเป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยงนั้น ไม่ใช่สิทธิพิเศษ แต่เป็น “ความรับผิดชอบ” ที่ผู้ครอบครองพึงมีต่อสัตว์ จนชั่วชีวิตของสัตว์เลี้ยงตัวนั้น
ในชีวิตจริง เรามีญาติ มีเพื่อนฝูงมากมาย แต่อย่าลืมว่า สัตว์เลี้ยงนั้น “เค้ามีเจ้าของคือเราเพียงคนเดียว” ที่เป็นเจ้าชีวิต เป็นที่พักพิงของเขา
ดังนั้นในการเป็น “เจ้าของสัตว์ที่มีความรับผิดชอบ” นั้น จะประกอบด้วยแนวปฏิบัติตนตามหลักสากล 16 ข้อ ดังนี้
1.คิดให้รอบคอบก่อนการตัดสินใจรับสัตว์เลี้ยง
2.เลือกชนิดและพันธุ์สัตว์เลี้ยงที่เหมาะสมกับที่อยู่อาศัยและไลฟ์สไตล์ของตน
3.เลี้ยงสัตว์ตามจำนวนที่สามารถให้การดูแลด้านอาหาร น้ำที่อยู่อาศัย สุขภาพ และให้ความเป็นเพื่อนได้อย่างไม่บกพร่อง ไม่เลี้ยงจำนวนมากเกินไปจนเป็นภาระ
4.ยอมรับในความสัมพันธ์การเป็นเจ้าของสัตว์เลี้ยงจนตลอดชีวิตของสัตว์
5.จัดหาการออกกำลังกายที่เหมาะสม
6.ฝึกหัดนิสัยที่ดีให้สัตว์เลี้ยง
7.ตระหนักอยู่เสมอว่าการเลี้ยงสัตว์ต้องใช้เวลาและเงิน
8.สัตว์เลี้ยงต้องได้รับการป้องกันโรคอย่างเหมาะสม ได้แก่ วัคซีน การป้องกันปรสิตและการให้การรักษาเมื่อเจ็บป่วย
9.รักษาความสะอาดของสัตว์เลี้ยงอยู่เสมอ
10.ปฏิบัติตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเลี้ยงสัตว์ เช่น การสวมสายจูงเมื่ออยู่ในที่สาธารณะ และการควบคุมเสียงและกลิ่นไม่ให้รบกวนผู้อื่น
11.ไม่ปล่อยให้สัตว์เลี้ยงหากินเองอยู่นอกบ้าน
12.สัตว์เลี้ยงได้รับการระบุตัวตน เช่น การใช้ป้ายชื่อ ไมโครชิพหรือการสัก
13.จำกัดการขยายพันธุ์สัตว์ โดยคุมกำเนิดหรือทำหมันตามความเหมาะสม
14.เตรียมพร้อมรับเหตุฉุกเฉินอยู่เสมอ เช่น น้ำท่วม ไฟไหม้ต้องมีการวางแผนจัดเตรียมอุปกรณ์ในการเคลื่อนย้ายสัตว์ออกจากสถานที่เกิดเหตุ
15.หากไม่สามารถดูแลสัตว์เลี้ยงต่อไปได้ ต้องมีการวางแผนจัดเตรียมอย่างเหมาะสม
16.เฝ้าระวังสุขภาพสัตว์เลี้ยงอยู่เสมอ หากมีสิ่งผิดปกติควรปรึกษาสัตวแพทย์
จากแนวปฏิบัติทั้งหมดนี้ สรุปได้ว่า การจะมีสัตว์เลี้ยงสักตัวให้พิจารณา 3 ด้าน คือ
1.หลักสวัสดิภาพสัตว์ หรืออิสรภาพ 5 ประการ (Five Freedoms) อันได้แก่
1.1 อิสระจากความหิว กระหาย และการได้รับอาหารที่ไม่ถูกต้อง(Freedom from hunger and thirst)
1.2 อิสระจากความไม่สะดวกสบาย อันเนื่องมาจากสิ่งแวดล้อมไม่เหมาะสม (Freedom from discomfort)
1.3 อิสระจากความเจ็บปวด การบาดเจ็บ หรือเป็นโรค (Freedom from pain, injury and disease)
1.4 อิสระจากความกลัวและความทุกข์ทรมาน (Freedom from fear and distress)
1.5 อิสระในการแสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติของสัตว์ (Freedom to express normal behavior)
2.ความรับผิดชอบต่อสังคมโดยรอบ ไม่ทำให้ผู้อื่นรำคาญหรือเดือดร้อน
3.ความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม เก็บอุจจาระและสิ่งขับถ่ายของสัตว์ในที่สาธารณะ
ดังนั้น ก่อนที่จะตัดสินใจหาสัตว์เลี้ยงมาเลี้ยงสักตัว อย่าลืมพิจารณาสถานภาพและความสามารถในการดูแลของเราให้ดีก่อน หากปฏิบัติได้ทั้งหมดนี้แล้ว จึงค่อยตัดสินใจนำสัตว์มาเลี้ยงกันนะครับ
ขอบคุณข้อมูลดีๆ จากศาสตราจารย์ สัตวแพทย์หญิง ดร.เกวลีฉัตรดรงค์ รองอธิการบดี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สังกัดคณะสัตวแพทยศาสตร์
“หมอโอห์ม”
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี