ท่านผู้เลี้ยงสุนัขหลายท่านเอง คงเคยประสบปัญหาปวดหลัง ปวดคอ ปวดไหล่ ซึ่งมั่นใจว่า ปัญหาเหล่านี้เป็นความทรมานที่อธิบายเป็นคำพูดออกมาได้ยากทีเดียว แต่ท่านทราบหรือไม่ครับว่า สุนัขก็มีอาการปวดหลังและปวดคอได้เช่นเดียวกัน สุนัขที่มีปัญหาเหล่านี้ มักจะรุนแรงเนื่องจากมีปัญหาเกี่ยวกับระบบประสาท ไม่ใช่แค่ปวดกล้ามเนื้อเหมือนในคน ทั้งนี้ปัญหาเหล่านี้ในสุนัข จะมีวิธีการสังเกตอาการ การตรวจวินิจฉัย และวิธีการรักษาอย่างไร ผมมีข้อมูลดีๆ จาก สพ.ญ. วลัยพร เรืองชัยปราการ สัตวแพทย์ประจำคลินิกระบบประสาท คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาฝากครับ
สุนัขที่มีปัญหาการปวดคอและหลังจะมีอาการหรือการแสดงออกอย่างไร
อาการปวดคอและปวดหลังในสุนัข พบได้บ่อยในสุนัขที่มีภาวะหมอนรองกระดูกกดทับเส้นประสาท ซึ่งสุนัขคงไม่สามารถบอกเราเป็นคำพูดได้ เจ้าของและสัตวแพทย์จึงต้องสังเกตจากอาการที่เขาแสดงออก โดยอาการที่แสดงก็จะแตกต่างกันตามตำแหน่งที่เกิดปัญหา และความรุนแรงของโรค ได้แก่
@ หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทบริเวณคอ
ในกรณีที่มีปัญหาที่บริเวณคอ สุนัขมักมีอาการเกร็งคอ คอตก หันคอไม่ได้กล้ามเนื้อคอกระตุก
@ หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทบริเวณหลัง
กรณีเกิดปัญหาที่บริเวณหลังนั้น สุนัขจะแสดงอากหลังโก่ง ปวดเกร็งท้อง บางรายพบภาวะเจ็บตามตัว ร้องเจ็บ จับบริเวณที่เป็นแล้วขู่หรือหันมากัด ยืนนิ่งไม่สบายตัว หอบ นอนไม่ได้ ถ้าความรุนแรงของโรคมากขึ้นสุนัขจะแสดงอาการเดินผิดปกติ เดินเซ เดินยกขา ขาอ่อนแรง เป็นอัมพฤษ์และอัมพาตได้ในบางรายอาจมีปัญหาไม่สามารถควบคุมปัสสาวะได้ร่วมด้วย
นอกจากนี้ ยังมีโรคอื่นๆที่ทำให้มีการปวดคอและปวดหลังได้ เช่น โรคเนื้องอกในไขสันหลังหรือเนื้องอกที่กระดูกสันหลัง โรคไขสันหลังอักเสบหรือติดเชื้อ ไขสันหลังได้รับบาดเจ็บหรือกระทบกระเทือนรุนแรง โครงสร้างกระดูกสันหลังผิดปกติ เป็นต้น
คำแนะนำเมื่อพบปัญหานี้
หากสุนัขของท่านแสดงอาการคอตก หันคอไม่ได้ กล้ามเนื้อคอกระตุก หลังโก่ง ปวดเกร็งท้อง บางรายพบภาวะเจ็บตามตัว หรือร้องเมื่อไปจับบริเวณลำตัวแล้ว ควรรีบพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยแยกแยะกับโรคอื่นๆ ที่มีอาการใกล้เคียงกัน
การพาไปพบสัตวแพทย์ตั้งแต่เริ่มสังเกตเห็นอาการนั้น จะทำให้สุนัขได้รับการรักษาที่ตรงกับโรคอย่างรวดเร็ว ลดการเกิดอัมพาตถาวรได้ครับ
การตรวจวินิจฉัยโรคไขสันหลังทำได้อย่างไร
ในปัจจุบัน การตรวจวินิจฉัยโรคนี้ นอกจากจะตรวจร่างกายโดยตรงแล้ว เพื่อให้เกิดความแม่นยำ เราสามารถใช้เครื่องสร้างภาพด้วยคลื่นแม่เหล็กหรือเอ็มอาร์ไอ (MRI) สแกนหาตำแหน่งที่ผิดปกติของไขสันหลัง รวมไปถึงดูลักษณะการกดทับของหมอนรองกระดูกในโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาทได้
ภาพจากเครื่องเอ็มอาร์ไอ ยังใช้เป็นข้อมูลประกอบการรักษาด้วยการผ่าตัดอีกด้วย ในการทำเอ็มอาร์ไอ สัตวแพทย์จะต้องมีการเตรียมตัวสุนัขและประเมินความพร้อมของสุนัขก่อน เนื่องจากต้องวางยาสลบทั้งตัวในขณะทำการสแกน ดังนั้นจึงต้องทำการประเมินสภาพของสัตว์เลี้ยงก่อนรับการตรวจวินิจฉัยด้วย
การดูแลและการรักษาสัตว์ป่วย
- จำกัดบริเวณสุนัข 4-6 สัปดาห์ ลดการเคลื่อนไหวที่ทำให้อาการเจ็บของสุนัขแย่ลงได้
- ห้ามกระโดดหรือขึ้นลงบันได งดยืนสองขา ให้เดินบนพื้นกันลื่น
- ควบคุมน้ำหนัก ลดน้ำหนักในรายที่มีน้ำหนักเกิน
- ในรายที่มีอาการปวดคอ ให้ยกชามอาหารให้สูงเท่าปากของสุนัข เพื่อลดการก้มคอที่ทำให้สุนัขเจ็บได้
การรักษา
การรักษาสามารถทำ สามารถทำได้หลายวิธี ตามอาการ และความรุนแรงของโรค ได้แก่
- การรักษาทางอายุรกรรม หรือรักษาทางยา โดยการให้ยาลดอักเสบและยาลดปวด
- การรักษาด้วยการแพทย์ทางเลือก เช่นการฝังเข็มหรือเลเซอร์ เพื่อลดปวดบริเวณที่มีปัญหา
- การรักษาทางศัลยกรรม ด้วยการผ่าตัด ซึ่งจะขึ้นอยู่กับความผิดปกติของสุนัข อาการ และความรุนแรงของโรค
ซึ่งระหว่างการรักษาจะต้องมีการพักรักษาตัวและการทำกายภาพบำบัดอีกระยะหนึ่ง ทั้งนี้เมื่อรักษาจนดีขึ้นแล้ว ก็ต้องมีการตรวจติดตามอาการเป็นระยะ
จะเห็นได้ว่าปัญหาเกี่ยวกับการปวดคอและหลังของสุนัขนั้น มีสาเหตุมาจากความผิดปกติของระบบประสาท ซึ่งการตรวจวินิจฉัยและรักษาค่อนข้างซับซ้อน ดังนั้น ท่านเจ้าของสัตว์เลี้ยงต้องหมั่นสังเกตุอาการของสุนัขของท่านดูนะครับ ว่ามีพฤติกรรม การดำรงชีวิต โดยเฉพาะการมีท่ายืนหรือเดินที่แปลก และผิดจากปกติ ตามที่ได้กล่าวไปแล้วหรือไม่ ถ้าพบว่ามีอาการเหล่านั้นแล้ว อย่าลืมพาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อตรวจเช็คร่างกายและรักษาตั้งแต่เนิ่นๆครับ
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ และฝ่ายประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี