ผู้เลี้ยงสัตว์จำนวนมาก อาจมีข้อสงสัยว่า ยาที่ใช้ในสัตว์กับยาของคนคนว่าเหมือนหรือต่างกันอย่างไร วันนี้ผมก็มีข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องยาในสัตว์เลี้ยงจาก ผศ.น.สพ.ดร.เจนภพ สว่างเมฆ จากภาควิชาเภสัชวิทยา คณะสัตวแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาเล่าสู่กันฟังครับ
@ ยาที่ใช้สำหรับสัตว์ เหมือนหรือต่างกับยาที่ใช้ในคนหรือไม่ อย่างไร?
เรื่องนี้เราคงต้องแยกมองเป็น 2 ประเด็น คือ
1) เรื่องคุณภาพของตัวยา เจ้าของสัตว์เลี้ยงมั่นใจได้เลยว่า ยาสำหรับสัตว์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้องตามกฏหมายจากหน่วยงานที่รับผิดชอบนั้นเป็นยาที่มีคุณภาพเท่าเทียมกับยาที่ใช้ในคน ทั้งในด้านสูตรยา กรรมวิธีการผลิต และการควบคุมคุณภาพอย่างแน่นอน
สำหรับหน่วยงานที่รับผิดชอบที่ว่านั้น ก็คือ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข หรือ กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์นั่นเอง หน่วยงานเหล่านี้ มีบุคคลากรและผู้เชี่ยวชาญทั้งจากภายในและภายนอกมาร่วมในการพิจารณาในการออกใบอนุญาตสำหรับการขึ้นทะเบียนยาสำหรับสัตว์ โดยจะมีการพิจารณาอย่างละเอียดถี่ถ้วน เพื่อให้มั่นใจได้ว่ายาสำหรับสัตว์เหล่านั้นมีคุณภาพและได้มาตรฐานตามหลักเกณฑ์สากล
นอกจากนี้แหล่งผลิตยา ทั้งในส่วนของยาที่นำเข้ามาจากต่างประเทศหรือยาที่ผลิตในประเทศนั้น จะต้องผ่านการตรวจประเมินและรับรองมาตรฐานตามหลักเกณฑ์ Good Manufacturing Practice (GMP) อีกด้วย
สำหรับการประเมินด้านการกำหนดข้อบ่งใช้หรือสรรพคุณของตัวยานั้น จะมีผู้เชี่ยวชาญในการตรวจประเมินเอกสารทางวิชาการและเอกสารงานวิจัยที่เกี่ยวข้องอย่างรัดกุม เพื่อให้มั่นใจได้ว่าข้อบ่งใช้หรือสรรพคุณของยาสำหรับสัตว์ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนถูกต้องตามกฏหมายนั้น มีความถูกต้องตามหลักวิชาการ ทั้งในด้านประสิทธิภาพและความปลอดภัยของตัวยา
2) ในเรื่องการสั่งจ่ายยาและการใช้ยาสำหรับสัตว์ ต้องขออนุญาตทำความเข้าใจกับเจ้าของสัตว์เลี้ยงทุกท่านก่อนว่า ในกรณีที่สัตว์เลี้ยงเจ็บป่วยหรือมีความจำเป็นในการใช้ยา ขอให้ท่านเจ้าของสัตว์นำสัตว์เลี้ยงไปพบสัตวแพทย์เพื่อทำการตรวจร่างกายและวินิจฉัยโรคหรือความผิดปกติที่เกิดขึ้นทันที เพื่อที่สัตวแพทย์จะได้ทำการวางแผนการรักษาได้อย่างครอบคลุมและทันท่วงที เพราะอาการที่คล้ายกัน หากไม่ได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด เจ้าของสัตว์อาจเข้าใจผิดว่าเป็นโรคนั้นและโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าเอายาให้กินเองด้วยแล้ว อาจทำให้เกิดปัญหาอื่นตามมาอีกด้วย
เรียนย้ำว่า เจ้าของสัตว์เลี้ยงไม่ควรซื้อยาหรือนำยามาให้สัตว์เลี้ยงโดยไม่ได้รับการปรึกษาหรือการตรวจวินิจฉัยจากสัตวแพทย์ เนื่องจากการกระทำดังกล่าว อาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาในสัตว์ได้
ปัญหาที่เกิดขึ้น มีหลายครั้ง ที่ก่อให้สัตว์เกิดภาวะความเจ็บป่วยที่รุนแรง เรื้อรัง และในบางกรณีอาจถึงกับเสียชีวิตได้
นอกจากนี้ยังต้องมีความรอบคอบและระมัดระวังที่จะไม่ใช้ยาซึ่งไม่ได้ขึ้นทะเบียนตามกฏหมายหรือที่เรียกกันติดปากว่า “ยาเถื่อน” “ยาปลอม” “ยาลอกเลียนแบบ” หรือ "ยาผีบอก" ซึ่งยาเหล่านี้ เป็นยาที่ไม่มีการควบคุมคุณภาพและอาจมีสารอันตรายหรือสารออกฤทธิ์ที่เป็นพิษต่อร่างกายสัตว์เจือปนอยู่อีกด้วย
อย่าลืมนะครับว่า สุนัขและแมวไม่ใช่คนตัวเล็ก เราเองก็ไม่กล้าเสี่ยงที่จะเอายาที่ใช้ในสัตว์เลี้ยงมากินเองดังนั้นความคิดที่จะเอายาของเด็กไปให้สุนัขและแมวก็เป็นเรื่องที่ไม่ควร เพราะอาจเกิดอันตรายถึงชีวิตได้เช่นกัน ดังนั้นก่อนที่จะให้ยาสัตว์เลี้ยงของเรานั้น เราควรปรึกษาเพื่อขอคำแนะนำจากสัตวแพทย์ น่าจะเป็นทางออกที่ปลอดภัยที่สุดครับ
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร. ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ฝ่ายประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี