ในกรณีที่สุนัขของเราจะต้องเข้ารับการผ่าตัด ไม่ว่าจะเป็นการทำหมันหรืออาจต้องแก้ไขสถานการณ์ความผิดปกติของร่างกายต่างๆ ที่ต้องได้รับการวางยาสลบเพื่อทำการผ่าตัดนั้น สิ่งที่สำคัญที่ควรประเมินสุขภาพและความสมบูรณ์ของร่างกายก่อนการวางยาสลบ นอกจากการตรวจร่างกายที่มองเห็นจากภายนอกแล้ว การตรวจเลือดก่อนผ่าตัด จําเป็นต้องทำหรือไม่? วันนี้ผมมีข้อมูลดีๆ จาก รศ.ร.ท.หญิงสพ.ญ.ดร.เนาวรัตน์ สุธัมนาถพงษ์ ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาฯ มาฝากครับ
บ่อยครั้งที่เจ้าของสัตว์มักจะลังเล ไม่แน่ใจว่าควรตรวจเลือดสุนัขหรือแมวก่อนผ่าตัดหรือไม่ บางรายอาจจะกังวลว่าเป็นการตรวจมากเกินความจำเป็น บางรายไม่อยากเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอีก เพราะมีงบประมาณที่จำกัด บางรายก็คิดว่า อยากให้ผ่าตัดเลย ไม่อยากเสียเวลา เนื่องจากในบางกรณี ผลการตรวจเลือดอาจต้องใช้เวลารอทำให้เจ้าของสัตว์ต้องพาสัตว์เลี้ยงมาที่สถานพยาบาลสัตว์หลายครั้ง
การตรวจเลือดก่อนผ่าตัดหรือ (preanesthetic blood tests) นั้น จัดเป็นการตรวจที่มีความสําคัญต่อความปลอดภัยของสัตว์ป่วย เนื่องจากช่วยให้ข้อมูลที่มีคุณค่าและเป็นประโยชน์อย่างมาก ในการประเมินสัตว์ป่วยก่อนรับการผ่าตัด ข้อมูลจากผลการตรวจเลือดช่วยระบุปัจจัยเสี่ยงของสัตว์ป่วยแต่ละราย และการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาขั้นพื้นฐาน หรือความผิดปกติทางพยาธิวิทยาที่จะส่งผลกระทบต่อการผ่าตัด รวมทั้งฤทธิ์ของยาสลบและยาชนิดต่างๆ ที่สัตวแพทย์จะใช้ทั้งก่อน ระหว่าง และหลังการผ่าตัด
แม้แต่สัตว์อายุน้อย เช่น ลูกสุนัขและลูกแมวตัวเล็กๆ ที่เข้ามารับการทําหมัน การตรวจเลือดก่อนผ่าตัดก็เป็นประโยชน์และควรทำอย่างยิ่ง เนื่องจากผลจากการตรวจเลือดจะช่วยให้สัตวแพทย์สามารถสังเกตเห็นความผิดปกติ ซึ่งอาจเป็นสัญญาณเริ่มต้นของโรคต่างๆ ได้มากมายนับไม่ถ้วน และช่วยให้ประเมินความปลอดภัยได้ดีขึ้นว่ายาสลบน่าจะส่งผลต่อสัตว์แต่ละรายอย่างไร ซึ่งประเมินความผิดปกติและความเสี่ยงเหล่านี้ต้องอาศัยข้อมูลที่ได้จากผลการตรวจเลือด ก่อนที่จะสามารถสังเกตเห็นการเปลี่ยนแปลงใดๆ จากภายนอดังนั้น แม้ว่าดูจากภายนอกแล้ว สัตว์เลี้ยงอาจเหมือนเป็นปกติแข็งแรงดี แต่ในร่างกายอาจมีโรคซ่อนอยู่ก็ได้
หากในรายงานผลการตรวจเลือดมีความผิดปกติที่น่าเป็นห่วง สัตวแพทย์จะสามารถพิจารณายกเลิกหรือเลื่อนการผ่าตัดออกไป และจัดการกับปัญหานั้นก่อน เพื่อให้การผ่าตัดและการดมยาสลบมีความปลอดภัยและประสบความสําเร็จมากที่สุดสําหรับสัตว์ป่วย
เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดสําหรับสัตว์ การตรวจเลือดก่อนการผ่าตัดช่วยให้สัตวแพทย์สามารถนำข้อมูลมาประกอบการพิจารณาเกี่ยวกับการใช้ยาระงับประสาท และยาสลบให้เหมาะสมกับสุขภาพของสัตว์ และมีโอกาสเปลี่ยนแนวทางการให้ยาให้เป็นชนิดที่ปลอดภัยกว่าสําหรับสุนัขหรือแมวแต่ละราย
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในกรณีของสัตว์ที่อายุมาก แนะนําว่าจำเป็นต้องทำการตรวจเลือดอย่างยิ่ง ซึ่งสถานพยาบาลสัตว์ที่มีมาตรฐานทุกแห่งกำหนดเป็นเงื่อนไขที่ต้องปฏิบัติว่าหากไม่ทำการตรวจเลือดก่อน จะไม่สามารถเข้ารับการผ่าตัดได้เนื่องจากเมื่อสัตว์อายุมากขึ้น จะมีความเสี่ยงของการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากยาสลบสูงขึ้นมาก
สัปดาห์หน้า เรามาคุยกันต่อครับ ว่าการตรวจเลือดก่อนการผ่าตัด จะต้องตรวจอะไรบ้าง
เอกสารอ้างอิง
1. Grubb, T., Sager, J., Gaynor, J. S., Montgomery, E.,Parker, J. A., Shafford, H., & Tearney, C. (2020). 2020 AAHA anesthesia and monitoring guidelines for dogs and cats. Journal of the American Animal Hospital Association, 56(2), 59-82.
2. แนวทางเวชปฏิบัติในการระงับความรู้สึกและการวางยาสลบสุนัขและแมวของสัตวแพทยสภา แนบท้ายประกาศสัตวแพทยสภาที่ 19/2551
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ฝ่ายประชาสัมพันธ์และส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี