ปัญหาเรื่อง “ช่องหูอักเสบ” หรือ Otitis นั้น คือภาวะที่เกิดการอักเสบขึ้นในช่องหู ที่มักเกิดในช่องหูส่วนนอกเป็นส่วนใหญ่ เป็นปัญหาที่ทำให้เกิดความเจ็บปวดร่างกายให้แก่สุนัข และทำให้เกิดความทรมานจิตใจเจ้าของเป็นอย่างมากซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจนำไปสู่ความซับซ้อนมากขึ้น ส่งผลต่ออวัยวะในช่องหูที่อยู่ในชั้นลึกมากขึ้น รุนแรงขึ้นและแก้ไขได้ยากขึ้นด้วย วันนี้ผมมีเรื่องราวที่น่ารู้ เกี่ยวกับเรื่องหูอักเสบในสุนัขและแมว จาก น.สพ.ศิววัชร์ พานิชอนันต์กิจโรงพยาบาลสัตว์เล็ก คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยมาฝากครับ
@ลักษณะทางกายวิภาคของหูสุนัขและแมวแบ่งเป็นส่วนต่างๆ อย่างไร
หูของสุนัขและแมว แบ่งตามลักษณะทางกายวิภาคได้เป็น 3 ส่วนคือ หูชั้นใน หูชั้นกลาง และหูชั้นนอก ซึ่งโครงสร้างของหูประกอบด้วยใบหู ช่องหู และเยื่อแก้วหู โดยภายในช่องหูจะมีความลึกประมาณ 3-10 เซนติเมตร และมีความกว้าง 0.3-0.8 เซนติเมตร ขึ้นอยู่กับขนาดของสุนัขแต่ละสายพันธุ์
เซลล์บุผิวของช่องหูนั้น จะประกอบด้วยต่อมที่ผลิตสารคัดหลั่งขนาดเล็ก เช่น ต่อมขน ต่อมไขมัน และต่อมสร้างขี้หู ซึ่งจะมีการผลัดเซลล์และขี้หูออกมาทางด้านนอก ซึ่งเป็นกลไกลปกติตามธรรมชาติ
@ปัญหาการอักเสบของหูที่พบได้บ่อยคือ?
การอักเสบของหูสุนัขและแมวส่วนใหญ่จะเป็นการอักเสบของหูชั้นนอก (Otitis externa) ซึ่งหมายถึง การอักเสบและติดเชื้อของหูส่วนนอก ได้แก่ ใบหูและช่องหู เข้าไปจนก่อนถึงเยื่อแก้วหู (Tympanic membrane)
เมื่อมีการอักเสบเกิดขึ้น มักจะมีการบวมของเนื้อเยื่อในช่องหู ทำให้ช่องหูตีบแคบลง หรือเป็นแผลในช่องหู การผลัดเซลล์ตามปกติก็จะได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน
@อาการที่พบ
สุนัขหรือแมวที่มีอาการหูชั้นนอกอักเสบ อาจพบอาการเกา สะบัดหู หรือสะบัดหัวพยายามเอาหัวไปไถพื้นหรือถูขอบโต๊ะ และช่องหูมักมีกลิ่นเหม็น หรือมีคราบขี้หูเกรอะกรังไปจนถึงเป็นมีหนองข้นหรือมีเลือดปนออกมาจากช่องหู ลักษณะใบหูอาจมีอาการบวมแดง มักพบว่าภายในช่องหูตีบแคบลงหรือเป็นแผล อาจพบอาการบวมของใบหูซึ่งภายในเป็นน้ำเลือดคั่งอยู่ ที่เรียกว่า Aural haematoma
@สาเหตุของโรค
ปัจจัยและสาเหตุของการเกิดภาวะหูอักเสบในสุนัขและแมวมีหลากหลายกรณี ได้แก่
1. สาเหตุปฐมภูมิ (Primary causes) คือ สาเหตุที่ทำให้หูมีการอักเสบได้โดยตรง เช่น มีสิ่งแปลกปลอมติดค้างในช่องหู เช่น ก้อนสำลี เมล็ดพืช เม็ดทราย ปรสิตในช่องหู เช่นไรหู ไรขี้เรื้อนเปียก ภาวะภูมิแพ้ ทั้งภูมิแพ้จากอาหาร และภูมิแพ้จากสิ่งแวดล้อม การแพ้ยา ภาวะภูมิคุ้มกันทำลายเซลล์ผิวภาวะไทรอยด์ต่ำ เป็นต้น
2.สาเหตุทุติยภูมิ (Secondary causes) หรือสาเหตุแทรกซ้อน เช่น การมีเชื้อจุลชีพ เช่น ยีสต์ เชื้อรา หรือแบคทีเรียในช่องหูเป็นจำนวนมาก ซึ่งตามปกติในช่องหูของสัตว์จะพบยีสต์ และแบคทีเรียได้เป็นปกติในจำนวนที่ไม่มากนัก การพบแบคทีเรียชนิดที่ดื้อยา หรือการทำความสะอาดช่องหูมากจนเกินไป ทำให้ช่องหูมีความชื้นแฉะจนมีแผลเปื่อย มีการแพ้สารหรือส่วนประกอบในยาหยอดหู และน้ำยาล้างทำความสะอาดหู เป็นต้น
(อ่านต่อสัปดาห์หน้า)
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ฝ่ายประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เอกสารอ้างอิง
Miller WH, Griffin CE, Campbell KL. Muller and Kirk’s Small Animal Dermatology, ed 7, Missouri, 2012, Saunders, ELSEVIER.
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี