เรื่องพระไตรสรณคมน์มันเป็นเบื้องต้นของผู้ที่นับถือพระพุทธศาสนา คนเรานั้นโดยมากไม่ค่อยจะคิดคำนึงถึงคุณหรือของดีที่เรียกว่า ของประเสริฐทั้งๆ ที่เราพากันกราบพากันไหว้อยู่ทุกวันๆ ทีเดียวแล้วก็กล่าวประณามถึงอยู่ตลอดทุกวัน เช่น พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ ข้าพเจ้าขอถึงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ นัตถิ เม สะระณัง อัญญัง พุทโธ เม สะระณัง วะรัง ธัมโม เม สะระณัง วะรัง สังโฆ เม สรณัง วะรัง ข้าพเจ้าขอถึงพระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ มาเป็นสรณะที่พึ่ง ที่ระลึก สิ่งอื่นนอกจากพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ไม่มี พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นที่พึ่งอันประเสริฐสูงสุด แล้วก็พากันกล่าวกันอยู่ แต่ว่าสิ่งใดถ้าหากเรากล่าวหรือเคยกราบเคยไหว้เคยชินเสียสิ่งนั้นเราไม่ค่อยจะคำนึงถึง "ของจริง"

เหมือนๆ กันกับตัวของเรา เราเกิดมาแล้วมันเคยครองตัวของเราคือ จิตของเราอยู่ตลอดกาลความหนักความหน่วงมันก็ลืมไป แล้วคุณค่าประโยชน์ของตัวของคนเราก็ไม่ค่อยจะคำนึงถึงทั้งๆ ที่เราอาศัยอยู่ทุกวี่ทุกวัน ความเป็นจริงนั้นถ้าหากเรามาคิดถึงคุณค่าของตัวของเราแต่ละอย่างๆ เช่น ตา หู จมูก ลิ้น กาย สิ่งอวัยวะทั้งหลายทั้งหมด ที่เราใช้อยู่นี่เป็นของมีคุณค่าหาราคามิได้ คือว่าไม่มีคนที่จะเอามาทดแทนใช้แทนได้จึงเป็นของดีมีค่าใช้ได้นมนานแต่เราไม่ค่อยจะคำนึงคิดถึง

หรือมิฉะนั้นก็อย่างที่เราอาศัยพึ่งบิดามารดาให้กำเนิดเกิดมาเราได้รับอุปการะเลี้ยงดูเติบโตมาโดยลำดับ ถ้าหากเรามาคิดคำนึงถึงคุณแล้วเป็นของหาประมาณมิได้ ฉันเดียวกับคุณพระรัตนตรัยคือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เรากราบทุกวันๆ เราไหว้ทุกวันๆ นานๆ ประณามถึงหรือกล่าวถึงคุณของท่านทุกวันๆ แต่เราไม่ค่อยจะคำนึงคิดถึง "ของจริง" เพราะฉะนั้นวันนี้จะพูดเพิ่มเติมอีก หากว่ามีของจริงอยู่แล้วได้คิดนึกหรือหากคิดนึกไปแล้วนมนานมันลืมก็จะได้ทวนทบกลับคืนมาพิจารณากันอีก

ความเป็นจริงนั้น ถ้าหากเรากราบครั้งที่ ๑ ก็ประสงค์จะอยากให้ระลึกคุณพระพุทธเจ้า ครั้งที่ ๒ ระลึกถึงคุณพระธรรม ครั้งที่ ๓ ระลึกถึงคุณพระอริยสงฆ์ ถึงหากเราจะไม่กล่าว อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา ก็ตาม แต่พร้อมกันนั้นเรากราบแล้วเราว่าประณาม คือ อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา เป็นต้นเรามาพิจารณาให้ถึงความจริงของพระพุทธเจ้าให้ซาบซึ้งเข้าถึงจิตถึงใจจริงๆ จิตของเราจะเบิกบานการกราบจะนิ่มนวล การกราบจะซาบซึ้งถึงจิตถึงใจจิตใจจะอิ่มเอิบ จิตใจจะเบิกบาน จัดเป็นบุญกุศลอย่างยิ่งใหญ่

หลวงปู่เทสก์ เทสรังสี วัดหินหมากเป้ง อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย (ขอบคุณลานธรรมจักร) - 003