คุยกับ‘ทนายเกิดผล’ ข่าวฉาว‘ชู้สาว’เรื่องโปรด‘ชาวโซเชียล’ เม้าท์มอยล้ำเส้นสิทธิ์ระวังผิดฎหมาย

“กอสซิป (Gossip)” เป็นคำภาษาอังกฤษที่อ่านออกเสียงแล้วมีความหมายแบบเดียวกันกับคำภาษาไทยอย่าง “ซุบซิบ” ซึ่งมนุษย์เราดูจะชอบพูดและชอบฟังเรื่องทำนองนี้ของคนอื่นๆ กันเหลือเกิน โดยเฉพาะ “ข่าว (คาว)-เรื่อง (ฉาว) บนเตียง” ยิ่งหากเป็น “คนดัง” ไม่ว่าแวดวงใดก็ตาม ก็ยิ่งได้รับความสนใจมากเป็นทวีคูณ เห็นได้จากปัจจุบันที่เป็น “ยุคสื่อโซเชียล” สถิติยอดไลค์ แชร์ คอมเมนต์ ข่าวทำนองนี้จะพุ่งพรวดพราดเสมอ อย่างไรก็ตาม “ในแง่กฎหมายก็ต้องระมัดระวัง” ซึ่งทนายความชื่อดังอย่าง “เกิดผล แก้วเกิด” แนะนำและฝากข้อคิดผ่านทีมงาน “แนวหน้าออนไลน์” มาดังนี้

- ในฐานะทนายความ มีคนมาขอคำปรึกษาหรือขอให้ฟ้องกรณีคู่รักอีกฝ่ายนอกใจบ้างหรือไม่?

ทนายเกิดผล : เรื่องนอกใจ สามีมีชู้-ภรรยามีชู้ มีอยู่เกือบทุกวัน เป็นเรื่องปกติ คดีลักษณะครอบครัวเป็นเรื่องปกติ ไม่ได้มีอะไรพิเศษ ก็นอกใจกัน ไปคบผู้หญิง หลงผู้หญิง หรือไม่ก็แอบมีชายใหม่ คือคดีที่ทนายความทุกคนจะมี เรื่องนี้มีทุกวัน

- เป็นเรื่องหลักเลย?

ทนายเกิดผล : ก็ไม่หลัก เรื่องหลักๆ ก็เป็นเรื่องหนี้สิน บัตรเครดิต กู้ยืมเงิน เรื่องนี้ก็จะมีให้เห็นอยู่เรื่อยๆ มันต้องมี ทนายความจะต้องได้รับการฝึกให้รับคำปรึกษาเรื่องนี้ตลอดเวลา

- มีการพูดกันว่าสมัยก่อนมีแต่ภรรยาฟ้องสามี (หญิงฟ้องชาย) แต่เดี๋ยวนี้ก็มีสามีฟ้องภรรยา (ชายฟ้องหญิง) มากขึ้น เรื่องนี้เป็นจริงมาก-น้อยแค่ไหน?

ทนายเกิดผล : ตอบไม่ถูกว่าจริงมาก-น้อยแค่ไหน แต่มีส่วนจริงๆ เมื่อก่อนผู้ชายเจ้าชู้ผู้หญิงอยู่บ้าน ผู้ชายออกไปทำงานก็ไปคบผู้หญิง แต่เดี๋ยวนี้ผู้หญิง-ผู้ชายสิทธิมันเท่าเทียมกัน หญิงไมได้อยู่บ้านเฉยๆ หญิงก็ออกไปทำงาน ไปคบผู้ชายคนใหม่มากหน้าหลายตา แม้กระทั่งไม่เคยเจอหน้ากันก็เล่นแชท เล่นไลน์ ความสัมพันธ์ก็มาจากโลกอินเตอร์เน็ตนี่แหละ พอมันมีโลกอินเตอร์เน็ตเข้ามาเกี่ยวข้อง มีเฟซบุ๊ก มีอินสตาแกรม มีการแชทหากัน สามี-ภรรยา จับได้ก็เริ่มจากแชทนี่แหละ เริ่มผิดปกติ เริ่มแอบดูแชทแอบดูอะไร ก็เริ่มเห็นแล้วมีนัดแนะ มีนัดหมายกัน 
ธรรมดาผู้ชายจะไม่มีเวลาติดตามผู้หญิงอยู่แล้วเพราะเขาทำงาน แต่เขามาเริ่มเห็นเมียเขาผิดปกติ เริ่มมีความลับ โทรศัพท์ห้ามยุ่ง นั่นละครับผู้ชายก็เริ่มสงสัย เริ่มสืบหา ถ้าถามว่าเมื่อก่อนมีไหม? ผู้หญิงเขาอยู่บ้านมากกว่าผู้ชาย ผู้ชายออกไปเที่ยวก็ลืมตัวไป แต่เดี๋ยวนี้ผู้หญิงไมได้ไปเที่ยวตรงๆ ไม่ได้ไปหาชายชู้โดยตรง แต่เขาแอบคบกันทางโลกอินเตอร์เน็ตแล้วก็นัดหมายกัน 

มันก็โลกสมมติอะนะ! มันไม่เคยเห็นหน้ากัน มันก็สร้างความส่วนงามให้แก่กัน ประกอบกับผู้หญิงก็อาจจะมีใจให้บ้าง ฝ่ายชายก็จะเริ่มผิดปกติแล้วค้นจากนี่ละครับ โอกาสที่เขาจะไปเจอโดยบังเอิญมันยาก ไปเจอผู้หญิงเดินจูงมือกับคนอื่นยาก มันจะเริ่มจากบาดหมางกินใจกัน มีเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ก็ทะเลาะกัน จากเดิมไปแล้วเริ่มลับลมคมใน ผู้ชายก็เริ่มเช็คโทรศัพท์ ส่วนใหญ่ที่เช็คจะประมาณนี้มากกว่า

- ปกติแล้วการที่จะฟ้องนอกใจ มีเรื่องอะไรที่ควรจะรู้ก่อนฟ้องบ้าง (เช่น สถานะที่มีสิทธิ์ฟ้องได้ ขั้นตอนหรือการรวบรวมพยานหลักฐาน)

ทนายเกิดผล : สถานะมันรู้กันอยู่แล้วว่าต้องเป็นภรรยาหรือสามีที่จดทะเบียนสมรสเท่านั้น มันก็เหลือแต่ว่าพยานหลักฐานเพียงพอไหม? ซึ่งสมัยก่อนพยานหลักฐานเราก็มักจะตีความอย่างเคร่งครัด ผู้ชายต้องนอนกอดผู้หญิง ไปโรงแรมด้วยกัน หรือผู้หญิงไปกับผู้ชาย ไปโรงแรมด้วยกัน แต่ เดี๋ยวนี้ศาลฎีกาเคยพิพากษาออกมาเป็นลักษณะว่า แม้ไม่เห็นกับตาแต่เชื่อได้ว่าน่าจะเป็นแบบนั้น เช่น ในบันทึกมีการแชทกัน ส่งคลิปให้กัน ส่งรูปส่งภาพโป๊ให้กัน คนทั่วไปถ้าไมได้เป็นชู้กันก็ไม่ทำเรื่องแบบนี้ ไม่จำเป็นต้องเปิดเผย เปิดเผยทางอินเตอร์เน็ตก็ได้ 

เช่น ถ้าเป็นเมื่อก่อนต้องออกงาน เดี๋ยวนี้สร้างโปรไฟล์ขึ้นมาใหม่ เช็คหน้าว่าเป็นแฟน เรียกกันที่รัก บล็อกเมียหรือแฟนตัวเอง สมมติคุณมีเฟซบุ๊ก 2 เฟซ เป็นชื่อคุณเฟซหนึ่ง อีกเฟซใส่ชื่ออื่นแต่เป็นรุปหน้าตัวเองกับรูปผู้หญิงแบบนี้ แต่เมื่อหน้าของคุณกับผู้หญิงเชิดกันออกหน้าจนกระทั่งยกย่องเป็นภรรยา อันนี้ศาลก็มองว่าเป็นการเปิดเผยแล้ว คือวิธีการนำสืบปัจจุบันนี้ศาลไม่ได้เคร่งครัดเหมือนเมื่อก่อน ฉะนั้นพยานหลักฐานมันเลยสืบง่ายและฟ้องง่ายขึ้น เมื่อก่อนต้องสะกดรอยว่าเข้าโรงแรมไหน ต้องนั่งรถทัวร์-รถตู้ไปที่ไหน แต่เดี๋ยวนี้ไม่ต้อง ศาลบอกว่าเอาแค่แสดงตัวออกอย่างเปิดเผยผ่านโลกอินเตอร์เน็ตให้คนอื่นเห็นก็ถือว่าเปิดเผยแล้ว

- ด้วยความที่โลกอินเตอร์เน็ตมันมา ทุกคนมีสื่อในมือ บางทีคนที่ได้รับผลกระทบ เช่น ผัวเห็นเมียไปมีชู้ หรือเมียเห็นผัวไปมีเมียเน้อย ก็โพสต์ข้อความ โพสต์ภาพ เอาหลักฐานที่หาได้มาประจานกันใหญ่โต แล้วก็มีคนแชร์กันเยอะ ในความเป็นจริงทำได้ไหม?

ทนายเกิดผล : ทำไม่ได้เลย! คือความผิดชู้สาวมันเป็นเรื่องในครอบครัว แล้วอีกฝ่ายเขาก็ยังไม่มีโอกาสต่อสู้ด้วยซ้ำว่าจริงๆ เป็นการเข้าใจผิดนะ หรือเป็นการใส่ร้ายป้ายสีกัน บางทีผัวอยากเลิกกับเมีย คุยปรึกษาหารือกับเพื่อนชายก็ไปหาว่าเป็นผัว หรือผู้หญิงไม่ถูกกับผู้ชาย อยากเลิกกับผัวก็หาเรื่องจับผิดผัว ไม่เปิดโอกาส ก็เอามาประจาน แต่ในทางกฎหมายมันเป็นเรื่องครอบครัว เป็นเรื่องละเอียดอ่อน ก็ต้องไปว่ากล่าวกันในศาล การที่นำมาเปิดเผย นำมาประจานกัน ในทางกฎหมายถือว่าเป็นการใช้สิทธิ์โดยไม่สุจริต

แล้วที่สำคัญทีสุด ความผิดฐานหมิ่นประมาทด้วยการโฆษณา ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 330 บอกว่า ถ้าผู้กระทำผิดฐานหมิ่นประมาทพิสูจน์ได้ว่าเป็นความจริงไม่ต้องรับโทษ เว้นแต่ห้ามพิสูจน์ถ้าข้อความนั้นเป็นเรื่องส่วนตัวและไม่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ ทีนี้เรื่องผัวเมีย เรื่องชู้ เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะหรือเป็นเรื่องส่วนตัวล่ะ? เป็นเรื่องส่วนตัว! แม้พิสูจน์ได้ก็ไม่เป็นประโยชน์ต่อคนอื่น

แต่ถ้าเป็นเรื่องส่วนตัวแต่พิสูจน์ได้ เช่น รัฐมนตรีทุจริต โกงนาย ก. นาย ข. แบบนี้ก็เป็นเรื่องส่วนตัวเขาแต่ก็เป็นประโยชน์ต่อประชาชน หรือพระสงฆ์องค์เจ้าแอบพาสีกานางชีขึ้นกุฎิในเวลาค่ำคืน อันนี้แม้เป็นเรื่องส่วนตัวแต่ก็เป็นประโยชน์ต่อประชาชน เพราะคนไทยนับถือศาสนาพุทธ รัฐมนตรีมีชู้กับเมียชาวบ้านก็เป็นเรื่องส่วนตัวแต่ก็เป็นประโยชน์ที่พิสูจน์ได้ จะเป็นข้อยกเว้น แต่นอกจากนั้นไม่ใช่ข้อยกเว้นเลย 

- ไหนๆ ยกตัวอย่างรัฐมนตรีแล้ว ถ้าสมมติในช่วงที่เขามีพฤติกรรมแบบนั้นเขาไม่ได้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง จะเป็นเรื่องส่วนตัว เรื่องสาธารณะ หรืออย่างไร?

ทนายเกิดผล : ก็ยังยืนยันว่าการที่คนคนหนึ่งคบกัน ไปละเมิดสิทธิคนอื่น เป็นชู้เมียคนอื่น ก็ยังเป็นเรื่องส่วนตัว เพราะในขณะที่เขาละเมิดสิทธิ์คนอื่นหรือเป็นเรื่องชู้สาวกับเมียคนอื่นเขาอยู่ในฐานะประชาชนคนธรรมดาคนหนึ่ง หรือไมได้มีสิทธิพิเศษอะไรเลย ไม่ได้กินเงินเดือนกินภาษีประชาชนไม่ได้อยู่ในตำแหน่งใดๆ ที่จะต้องทรงเกียรติ ถ้ามันเป็นอย่างนั้น นายกรัฐมนตรีเมื่อ 5 ปีที่แล้ว ถูกไล่ออก ถูกปลดออก หรือเลิกเป็นนายกฯ แล้ว จะมีเมียใหม่ก็ไม่ได้สิถ้าอย่างนั้น? 

- มาถึงชาวโซเชียล คนชอบพูดว่าบุคคลสาธารณะทำไมจะถูกวิพากษ์วิจารณ์ไม่ได้ โดยเฉพาะดาราไปจนถึงนักการเมืองหรืออดีตนักการเมือง มีคำแนะนำถึงบรรดาชาวเน็ตบ้างไหม?

ทนายเกิดผล : ถามว่าบุคคลสาธารณะมีสิทธิส่วนตัวเขาไหม? คือบุคคลสาธารณะมันก็สาธารณะอยู่ แต่ถามว่าในสังคมหนึ่งคนมันสวมหมวกหลายใบ ในขณะที่เขาเป็นนักแสดงเขาเป็นบุคคลสาธารณะ แต่ในโลกส่วนตัวเขาเป็นบุคคลส่วนตัวเขาไป การที่เขาจะทำอะไรเป็นเรื่องส่วนตัวเขา จะไปนั่งอุจจาระ-ปัสสาวะในห้องน้ำ คุณจะต้องรู้ต้องเห็นทุกเรื่องไหม? เขาจะพาแฟนไปเดินช็อปปิ้งหรือไปเดินชายหาดเป็นเรื่องส่วนตัวเขาไหม? เพราะฉะนั้นเราต้องแยกให้ออก แม้แต่ตัวเราเองเรายังไม่ชอบให้ใครยุ่งเกี่ยวกับเรื่องส่วนตัวของเรา รสนิยมคนเราก็ไม่เหมือนกัน

ต่อให้เป็นคนสาธารณะก็ไม่มีสิทธิ์ไปก้าวก่ายเรื่องส่วนตัวเขา เราก็ต้องให้เกียรติและเคารพซึ่งกันและกันด้วย เหรียญมันมี 2 ด้านนะ ด้านหนึ่งคือสิทธิ ด้านหนึ่งคือหน้าที่ เรามีสิทธิ์แต่เราก็มีหน้าที่เคารพสิทธิ์คนอื่นเช่นกัน ถ้าเราเชื่อว่าเรามีสิทธิ์คนอื่นก็มีสิทธิ์ ดังนั้นเขาก็มีหน้าที่ต้องเคารพสิทธิ์เราเช่นกัน เราก็มีหน้าที่ต้องเคารพสิทธิ์เขา ไม่ควรจะละเมิดสิทธิ์คนอื่นจนเกินงาม อย่าเอาคำว่าบุคคลสาธารณะมาจำกัดสิทธิ์ที่เขาจะใช้ชีวิตเป็นปกติได้

ถ้าผมชอบกินอันนี้ ชอบดื่มชอบเที่ยวแล้วผมไม่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนคนอื่นเขาก็เป็นสิทธิ์ของผมไหม? แต่ถ้าผมใช้สิทธิ์ในทางที่ผมเป็นบุคคลสาธารณะแล้วเบ่งกิน อวดอ้างว่าผมรู้จักผู้ใหญ่ ผมเป็นนายตำรวจ ผมเป็นดาราดัง แล้วสร้างความเดือดร้อน อันนี้สิเราวิพากษ์วิจารณ์ได้เลยเพราะมันเป็นตัวอย่างที่ไม่ดี แต่ถ้าเขาใช้ชีวิตของเขาแล้วมันอาจจะมีข้อบกพร่อง ฉะนั้นเราก็ต้องเคารพเขาด้วย เขาไม่ใช่ทาส เขาทำงานแลกเงิน ถึงเขาจะต้องอาศัยเงินจากเราในฐานะผู้ชื่นชมเขาก็แล้วแต่ แต่เขาก็แลกมากับผลงานนะ ฉะนั้นเราต้องให้เกียรติและเคารพกันและกัน

อีกอย่างหนึ่งคนที่บอกว่าวิจารณ์เขาได้เคยขึ้นศาลหรือยัง? เพราะฉะนั้นไม่ใช่คุณเห็นเขาเป็นใครคุณอยากจะด่าก็ด่านะ เพราะกฎหมายเขาบอกว่าห้ามประจานกัน ห้ามวิพากษ์วิจารณ์กันในทางที่เสียหาย จะติชมก็ติชมได้โดยสุจริต แต่ไม่ใช่ตั้งสเตตัสขึ้นมาเพื่อด่าเขา เมื่อคุณมีสิทธิ์คุณก็มีหน้าที่ต้องเคารพสิทธิ์เขาด้วยเช่นเดียวกัน ไม่ใช่คุณมีสิทธิ์ฝ่ายเดียวแล้วเขาไม่มีสิทธิอะไรเลย

- คำถามสุดท้าย! การทำงานของสื่อมวลชน ต้องยอมรับว่าคนชอบเรื่องพวกนี้ แต่ในความเป็นจริงมันก็คาบเกี่ยวกับกฎหมายอยู่ สื่อทำหน้าที่ตรงนี้ได้แค่ไหน?

ทนายเกิดผล : ผมว่าทำหน้าที่ได้ในระดับหนึ่งก็คือรายงานข่าวบนความเป็นจริงโดยไม่จำเป็นต้องใส่สีตีไข่หรือใส่อารมณ์หรือขุดคุ้ยให้มันลึกจนเกินไป คือบางเรื่องมันกระทบกระเทือนถึงหลายคน เช่น เขามีลูกเล็ก เขามีสามี-ภรรยา มีพ่อมีแม่ ก็รายงานเฉพาะเหตุการณ์เกิดอะไรขึ้นแล้วจะเป็นอย่างไรต่อไป กระบวนการมันถึงไหนแล้ว ไม่ต้องไปขุดหรอกว่าเมื่อ 2 ปีก่อนมันก็มีชู้ เมื่อ 3 ปีก่อนมันขายตัว ไม่ต้องไปลึกขนาดนั้นหรอก มันเป็นอดีตของเขาไปแล้ว เอาเหตุการณ์ปัจจุบันนี้ก็พอ สื่อก็รายงานให้พองามตามจรรยาบรรณที่ควรต้องเป็นเท่านั้นเอง เพราะสื่อก็ไม่ใช่คู่กรณีเขา จะไปขุดอะไรขนาดนั้น