นักช็อปสินค้าออนไลน์ต้องรู้ ศาลเปิดบริการแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง สอดรับกับการพฤติการณ์การซื้อสินค้าในปัจจุบัน มุ่งคุ้มครองผู้บริโภค จากพิษซื้อออนไลน์สินค้าไม่ตรงปก ย้ำฟ้องได้ 24ชม.อยู่ที่ไหนก็ฟ้องได้ ไม่จำกัดวงเงินมากน้อย เน้นเก็บหลักฐานสั่งซื้อจ่ายเงินส่งศาล

ปัจจุบันการบริการบนเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเป็นที่แพร่หลายและขยายตัวอย่างรวดเร็ว การซื้อขายออนไลน์ จึงเป็นที่นิยมอย่างมากเนื่องจากสะดวกรวดเร็ว นักช็อปปกติจะเดินไปห้างสรรพสินค้า หรือร้านค้าต่างๆก็เปลี่ยนรูปแบบเน้นสั่งซื้อสินค้าออนไลน์แทน ทำให้เกิดข้อพิพาทตามมาเป็นจำนวนมาก เช่น สั่งซื้อแล้วพบสินค้าชำรุด ได้รับของไม่ตรงปก ไม่เป็นไปตามที่โฆษณา สั่งซื้อแล้วไม่ได้สินค้า หรือถูกหลอกลวง เป็นต้น ศาลยุติธรรมจึงเปิดบริการแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง เพื่อยกระดับการคุ้มครองผู้บริโภคให้ครอบคลุมถึงการบริโภควิถีใหม่ เช่น กลุ่มการซื้อขายสินค้าออนไลน์ ซึ่งตามปกติแล้วผู้เสียหายสามารถนำคดีมายื่นฟ้องศาล เพื่อให้มีการชดใช้ได้แต่ใน การยื่นฟ้องคดีแพ่งตามหลักต้องยื่นฟ้องต่อศาลในภูมิลำเนาของผู้ขายที่จะเป็นจำเลย หรือที่มูลคดีเกิด ขณะที่การซื้อขายออนไลน์ อาจมีกรณีความเสียหายเป็นเงินจำนวนไม่มาก หลักร้อยหลักพันบาท ทำให้คดีเหล่านี้มาไม่ถึงศาล เพราะมองว่า จะต้องเสียเวลา ค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดี อาจไม่คุ้มค่าที่จะไปยื่นฟ้องศาล รวมถึงความยุ่งยากในขั้นตอนการดำเนินคดี แต่เมื่อปัจจุบันข้อพิพาทในการซื้อสินค้าออนไลน์มีมากขึ้น หากปล่อยปัญหานี้ไปจะกระทบถึงความน่าเชื่อถือของระบบการซื้อขายออนไลน์ในประเทศและผู้บริโภค ที่ซื้อของออนไลน์มีโอกาสถูกหลอกโดยที่ไม่ได้รับการเยียวยา ขณะที่ผู้ขายซึ่งก่อให้เกิดปัญหาจะยังคงไปสร้างความเดือดร้อนให้แก่ผู้บริโภครายอื่นได้อีก

ศาลยุติธรรมจึงจัดตั้งแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง โดยใช้ระบบศาลอิเล็กทรอนิกส์เต็มรูปแบบทุกขั้นตอนของกระบวนการพิจารณา เพื่อให้ผู้บริโภคที่คิดว่า จะใช้สิทธิทางศาลฟ้องคดีได้รับความสะดวก ตามสโลแกนความยุติธรรมที่เข้าถึงง่าย ซึ่งคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรม (ก.บ.ศ.) ได้ประกาศรองรับการจัดตั้งแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง ขั้นตอนยื่นฟ้องคดีซื้อขายออนไลน์ดำเนินการดังนี้ 1.เข้าเว็บไซต์ https://efiling3.coj.go.th/eFiling หรือเข้าไปที่เว็บไซต์ของศาลแพ่ง เริ่มสร้างบัญชีผู้ใช้งาน โดยเลือกประเภทผู้ใช้งานสำหรับประชาชน ลงทะเบียนผู้ใช้งานในระบบ (สำหรับผู้ใช้งานใหม่) 2.หลังลงทะเบียนแล้วล็อกอิน (Log in) เข้าสู่ระบบ ยืนยันเงื่อนไขการใช้งาน และเลือกเมนู คดีซื้อขายออนไลน์ พร้อมกรอกรายละเอียดคำฟ้อง ประกอบด้วยข้อมูลโจทก์ จำเลย ข้อมูลคำฟ้อง พร้อมแนบเอกสารหรือหลักฐานการซื้อขายสินค้านั้น ๆ มูลเหตุที่เรียกร้อง ข้อมูลความเสียหาย ราคาและสามารถระบุพยานได้ เป็นต้น เมื่อผู้บริโภคที่ได้รับความเสียหายกรอกรายละเอียดและยื่นคำฟ้องเสร็จเรียบร้อยแล้ว ระบบส่งจะคำฟ้องไปถึงเจ้าพนักงานคดีในศาลแพ่งเพื่อทำการตรวจสอบว่า การฟ้องข้อเท็จจริงนั้นครบถ้วนหรือไม่ หากคำฟ้องตรงตามเงื่อนไขการพิจารณาคดีซื้อขายออนไลน์และข้อมูลถูกต้องครบถ้วนเจ้าพนักงานคดีจะเสนอคำฟ้องเพื่อให้ศาลรับคำฟ้องและส่งหมายเรียกแก่จำเลยทางอีเมล เมื่ออีเมลถูกส่งไปยังกล่องข้อความ (Inbox) ของอีเมลจำเลยแล้ว จะถือว่า จำเลยได้รับหมายเรียก หรือส่งไปทางSMS หรือช่องทางอิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ

3.เมื่อเข้าสู่กระบวนการของศาลแล้ว ศาลจะดำเนินการในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์เต็มรูปแบบ วันพิจารณาคดี การสืบพยาน และการไกล่เกลี่ยจะดำเนินการผ่านระบบออนไลน์ ส่วนกรณีไกล่เกลี่ยไม่สำเร็จจำเลยมีสิทธิยื่นคำให้การผ่านระบบออนไลน์และดำเนินการต่อสู้คดีในลำดับต่อไป โดยคดีซื้อขายออนไลน์ จะสามารถยื่นฟ้องคดีได้ 24 ชั่วโมง เรียกว่ายื่นฟ้องได้ทุกวัน ตลอดเวลา ซึ่งคดีจะต้องเป็นการยื่นฟ้องรูปแบบออนไลน์เท่านั้น ขณะที่การฟ้องคดีทางออนไลน์หากฟ้องหลังเวลา 16.30น.หรือในวันเสาร์-อาทิตย์ ก็จะนับวันทำการถัดไปให้ถือเป็นวันฟ้อง การยื่นฟ้องทำที่ไหนก็ได้ ขั้นตอนยื่นฟ้องแผนกคดีซื้อขายออนไลน์ในศาลแพ่ง ใช้ระบบศาลอิเล็กทรอนิกส์เต็มรูปแบบ มีขั้นตอนที่สะดวก รวดเร็วและง่ายต่อผู้บริโภค ที่ได้รับความเสียหาย ไม่ต้องเดินทางมาศาล ไม่ต้องนำกระดาษมายื่นฟ้องเหมือนคดีปกติ ผู้เสียหายสามารถติดตามความคืบหน้าได้ใน 12ชั่วโมง นับแต่ยื่นเรื่องเข้ามา ซึ่งถือว่ารวดเร็วมากในการพิจารณาคดีขณะนี้

คดีซื้อขายออนไลน์หลายคนกังวลเรื่องทุนทรัพย์น้อยเจ้าหน้าที่จะรับเรื่องหรือไม่ ทั้งนี้คดีทั่วไปที่โจทก์ยื่นฟ้องก็ไม่เคยมีศาลไหนมีคำสั่งห้ามมาฟ้อง ดังนั้นจะซื้อสินค้าราคาหลักสิบ หรือหลักร้อย ผู้บริโภคสามารถฟ้องได้ ซึ่งขึ้นอยู่กับตัวโจทก์เองที่จะตัดสินใจจะมาฟ้องหรือไม่ ศาลจะไม่จำกัดว่าเป็นสินค้าชนิดใดและราคาเท่าไร มีเงื่อนไขเพียงว่า สินค้าที่ซื้อขายต้องเป็นช่องทางออนไลน์เท่านั้น การฟ้องคดีซื้อขายออนไลน์ผู้บริโภคที่ได้รับความเสียหาย หากต้องการยื่นฟ้อง ควรพยายามให้ข้อมูลที่เกี่ยวกับผู้ขายและธุรกรรมให้มากที่สุดเท่าที่จะหาได้และเพื่อประโยชน์ในการดำเนินคดีและการบังคับ ดังนั้นเมื่อสั่งซื้อสินค้า อย่าลืมรวบรวมหลักฐานต่างๆ  เช่น ข้อมูลเกี่ยวกับตัวผู้ขาย หลักฐานการสั่งซื้อสินค้าและหลักฐาน การชำระเงินจากผู้ขาย รวมถึงหลักฐาน เช่น วิดีโอที่ถ่ายขณะเปิดกล่อง นอกจากนี้ ศาลยุติธรรมยังประสานความร่วมมือกับองค์กรภาคีต่างๆ เพื่อสนับสนุนการให้ข้อมูลที่จำเป็นในการดำเนินคดี อันเป็นการอำนวยความสะดวกและลดภาระให้แก่ผู้บริโภค เป็นความยุติธรรมที่เข้าถึงง่ายสอดรับกับวิถีชีวิตรูปแบบใหม่

ทีมข่าวแนวหน้า