เป็นปัญหาเรื้อรังกันมานานสำหรับระบบขนส่งสาธารณะของไทยในกรณีรถแท็กซี่ไม่กดมิเตอร์ เมื่อรับผู้โดยสารชาวต่างชาติ หรือลูกค้าคนไทยที่เรียกให้เดินทางผ่านไปในเส้นทางที่การจราจรติดขัด

                สร้างความไม่พอใจให้แก่ผู้โดยสารทั้งชาวไทย และนักท่องเที่ยวต่างชาติ อีกทั้งยังสะท้อนถึงการบังคับใช้กฎหมายที่อ่อนแอ การกำกับดูแลของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องขาดความเด็ดขาด เช่น กระทรวงคมนาคม กรมการขนส่งทางบก และตำรวจจราจร

                ที่ผ่านมา ผู้โดยสารหลายรายอยู่ในภาวะจำยอม แม้ว่ามีทางเลือกด้วยการเรียกแกร็ป หรือบริการผ่านแอปพลิเคชั่น ขนส่งอื่นๆ ด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ผนวกกับธุรกิจการขนส่ง เกิดขึ้นอย่างดาษดื่น แต่บางพื้นที่การใช้แอปฯ ก็ไม่สะดวก หรือกรณีของผู้สูงอายุ หรือคนที่ไม่ช่ำชองเรื่องการใช้เทคโนโลยี ก็ยังมีอยู่ และยังไม่นับรวมถึงกรณีการพาอ้อมเส้นทาง หรือเลือกใช้เส้นทางที่อยากขับเอง โดยไม่สอบถามความประสงค์ของผู้โดยสาร ล้วนเป็นปัญหาที่ไม่เคยถูกแก้ไขอย่างจริงจัง

                ก่อนหน้านี้ไม่นาน ม็อบโชเฟอร์แท็กซี่ รวมตัวกันร้องเรียนกระทรวงคมนาคม ขอให้จัดการกับแกร็ป ที่แย่งลูกค้าอย่างไม่เป็นธรรมกับคนขับรถแท็กซี่ แต่หลายฝ่ายก็ตั้งคำถามกลับไป ว่าพฤติกรรมที่ผ่านมาของบรรดาแท็กซี่หัวหมอ คือการทำร้ายตัวเองทางอ้อม ทำให้คนหันไปพึ่งพาบริการจากแอปฯ

                เมื่อไม่นานมานี้ ก็มีสาวที่แกล้งปลอมตัวเป็นนักท่องเที่ยวต่างชาติ เรียกใช้บริการรถแท็กซี่ในย่านใจกลางกรุง ปรากฏว่าเกือบทุกคัน ขอให้จ้างเหมาโดยไม่กดมิเตอร์ ภายหลังมีการนำคลิปที่ถ่ายไว้ออกมาเผยแพร่ ก็เกิดการวิพากษ์วิจารณ์ไปในวงกว้างทันที

                หากจะมองถึงภาพรวมของปัญหาคงแยกเป็นข้อๆ ดังนี้ 1.พฤติกรรมของผู้ขับแท็กซี่ที่เลือกผู้โดยสาร หรือเลือกที่จะรับเฉพาะชาวต่างชาติ รวมถึงเลือกเส้นทาง เพื่อเรียกราคาเกินจากระยะทางตามจุดหมายปลายทาง ด้วยการขอให้จ้างเหมาโดยไม่กดมิเตอร์ โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่การจราจรติดขัด หรือในย่านแหล่งท่องเที่ยว

                บางรายยอม “จ่ายใต้โต๊ะ” เพื่อให้รอดพ้นการตรวจสอบของเจ้าหน้าที่บางส่วน

                2.การบังคับใช้กฎหมายหย่อนยาน การตรวจสอบแท็กซี่ไม่เข้มงวด หรือเน้นเฉพาะช่วงที่เป็นกระแส และโทษปรับก็ไม่รุนแรง (ปรับไม่ถึง 1,000 บาท ในหลายๆ กรณี) ส่วนช่องทางร้องเรียน ก็มี แต่กลับไม่เกิดผลเป็นรูปธรรม หรือไม่มีการแจ้งผลแก่ผู้ร้อง

                3.ปัญหาเชิงระบบ คนขับแท็กซี่บางคน เช่ารถในราคาสูง ต้องหารายได้ให้เกินค่าเช่า จึงมีกำไร โดยขาดแรงจูงใจในการให้บริการที่ดี (ไม่มีระบบประเมินแบบมีผลต่อรายได้/สิทธิประโยชน์) แถมเทคโนโลยีไม่ถูกนำมาใช้จริงจัง เช่น GPS การบันทึกพฤติกรรม หรือระบบแบนอัตโนมัติ

                สำหรับแนวทางการแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน ควรดำเนินการ 1.ยกระดับการบังคับใช้กฎหมาย

เพิ่มโทษปรับอย่างมีนัยสำคัญ เช่น ปรับเป็นเงินขั้นต่ำ 5,000–10,000 บาท และพักใบขับขี่

                การสร้างฐานข้อมูลคนขับที่มีพฤติกรรมผิดซ้ำ โดยขึ้นบัญชีดำ หรือแบล็กลิสต์คนขับ

                เพิ่มการสุ่มตรวจจากเจ้าหน้าที่นอกเครื่องแบบให้มากขึ้น เพื่อให้คนขับไม่กล้าที่จะกระทำผิด

                2.การใช้เทคโนโลยีควบคุม บังคับติดตั้งระบบ GPS พร้อมกล้องบันทึกพฤติกรรมในรถ เหมือนเช่นการดำเนินการในบางประเทศ พัฒนาแอปฯ ที่สามารถเรียกรถ ตรวจสอบเส้นทาง ระบบกดมิเตอร์อัตโนมัติ ข้อมูลเชื่อมต่อกับกรมการขนส่งทางบก

                การใช้ระบบ “เรตติ้งคนขับ” สร้างแรงจูงใจแบบจริงจัง ส่งผลต่อการได้สิทธิรับผู้โดยสาร เช่น ใครได้ดาวต่ำเกิน 3.0 จะถูกระงับชั่วคราว 3.ปรับรูปแบบการให้บริการแท็กซี่ ส่งเสริมให้แท็กซี่เข้าสู่ระบบแพลตฟอร์มดิจิทัล  เช่น เข้าร่วมแกร็ป , ไลน์แท็กซี่ หรือแอปฯ ของรัฐที่กำหนดขึ้นมาใหม่

                ปรับโครงสร้างค่าโดยสารให้ยืดหยุ่นในช่วงเวลาหรือพื้นที่ซึ่งมีความต้องการสูง (Dynamic pricing อย่างโปร่งใส เป็นธรรม) สนับสนุนการมี “สหกรณ์แท็กซี่” ที่ควบคุมกันเองแบบมีมาตรฐานและโปร่งใส

                4.ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชน จัดช่องทางร้องเรียนที่รวดเร็ว พร้อมติดตามผลและแจ้งกลับ ให้ประชาชนเข้ามามีส่วนในการประเมินคุณภาพบริการ ผ่าน QR code หรือแอปฯ

                ใช้สื่อสาธารณะรณรงค์สิทธิของผู้โดยสารและพฤติกรรมของแท็กซี่ ที่ควรแจ้งความ

                ดังนั้นการแก้ปัญหาแท็กซี่ไม่กดมิเตอร์อย่างยั่งยืน จะต้องอาศัยความร่วมมือของหลายฝ่ายรวมกัน ทั้งภาครัฐ ภาคประชาชน และผู้ประกอบการ และผู้ขับรถแท็กซี่เอง โดยเฉพาะการบังคับใช้กฎหมายอย่างจริงจัง การใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยให้เกิดความโปร่งใส และแรงจูงใจทางเศรษฐกิจที่เหมาะสม เหล่านี้ จะมีส่วนช่วยให้ปัญหาทุเลาเบาบาง หรือหมดสิ้นไปได้ในอนาคต และมีความยั่งยืน