เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2563 2563 วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) ร่วมกับ สำนักการจราจรและขนส่ง กรุงเทพมหานคร (กทม.) เข้าตรวจสอบพื้นที่โค้งหน้าศาลอาญา ถ.รัชดาภิเษก กรุงเทพฯ ซึ่งเป็นจุดที่มักเกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้งกับผู้ขับขี่ยานพาหนะ จนประชาชนนำไปร่ำลือเรียกว่าเป็นโค้งผีสิงบ้าง โค้งร้อยศพบ้าง โดยก่อนหน้านี้ทาง กทม. เคยให้เจ้าหน้าที่รักษาความสะอาด ตัดต้นไม้และเก็บตุ๊กตาม้าลายรวมถึงขวดน้ำแดงซึ่งผู้ที่เชื่อในเรื่องลี้ลับนำมาเซ่นสังเวยเจ้าที่เจ้าทางออกไปแล้วครั้งหนึ่ง

ศ.ดร.พิชัย ธานีรณานนท์ ประธานคณะอนุกรรมการสาขาป้องกันอุบัติเหตุทางถนนและการเสียชีวิต วสท. กล่าวว่า จุดเสี่ยงอุบัติเหตุจะอยู่บริเวณ ซ.รัชดา 36 หรือซอยเสือใหญ่อุทิศ ผ่านหน้า มรภ.จันทรเกษม ถึง ซ.รัชดา 32 ซึ่งตนเน้นย้ำถึงการต้องหาทางลดความเร็วของผู้ขับขี่ยานพาหนะลงให้ได้ เพราะหากลดความเร็วในการขับขี่ลงให้ไม่เกิน 80 กม./ชม. ตามโครงสร้างถนนที่ออกแบบรองรับไว้ อุบัติเหตุที่สร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินอย่างรุนแรงบริเวณนี้ก็จะลดลง

“อุบัติเหตุไม่ได้เกิดขึ้นจากปัจจัยทางการภายอย่างเดียว แต่จากพฤติกรรมของคนขับด้วย สังเกตดูตอนกลางวันมันจะไม่มีอุบัติเหตุเพราะความเร็วที่ใช้มันต่ำ แต่พอกลางคืนไม่มีรถคุณขับ 120 กม.ชม. ในขณะที่กายภาพออกแบบไว้ที่ 80 กม./ชม. พูดง่ายๆ คุณก็หลุดออดจากโค้ง โค้งนี้เราเรียกโค้งหลังหัก ภาษาอังกฤษเรียก Broken Back Curve คือมีโค้งแรก แล้วก็ทางตรง แล้วก็โค้งอันที่ 2” ศ.ดร.พิชัย กล่าว

ศ.ดร.พิชัย กล่าวต่อไปว่า เมื่อผู้ขับขี่ผ่านมาอาจคิดว่าไม่เป็นอะไรแล้วเข้าโค้งไปเรื่อยๆ แต่พอขับต่อไปอีก 150-200 เมตรแล้วพบทางตรงก็ต้องหักกลับเข้ามาเพราะถ้าถ้าไม่หักก็หลุดไปชนราวกั้น (Guard Rail) ด้านข้างฝั่งทางเท้าหรือฝั่งเกาะกลางถนน แต่การหักรถกลับนั้นทำให้รถเสียการทรงตัว และยิ่งใช้ความเร็วมากย่อมมีโอกาสหลุดโค้งไปชนราวกั้นได้มาก ซึ่งทั้ง 2 ปัจจัยนั้นเชื่อมต่อกันเหมือนลูกโซ่ ระหว่างพฤติกรรมการขับขี่เร็วเกินกว่าที่กฎหมายกำหนด กับโครงสร้างถนนที่ไม่ได้ออกแบบสำหรับรองรับการใช้ความเร็วสูง นำมาซึ่งอุบัติเหตุและความสูญเสีย

โดยการลดความเร็วของผู้ขับขี่ สามารถทำได้ 2 แนวทาง คือ 1.ติดตั้งกล้องตรวจจับความเร็วบริเวณจุดเสี่ยง รวมถึงเพิ่มอัตราค่าปรับความผิดฐานขับรถเร็วเกินกว่าที่กฎหมายกำหนดให้สูงขึ้น กับ 2.นำแผงกั้นขนาดใหญ่ที่ทำจากพลาสติกบรรจุน้ำ (Plastic Barrier) กั้นถนนให้เป็นลู่วิ่ง เพื่อบังคับให้ผู้ขับขี่ไม่ใช้ความเร็วถึง 80 กม./ชม. หรืออาจถึงขั้นลดลงมาเหลือไม่เกิน 50 กม./ชม.

ขณะที่ นายธนันท์ชัย เมฆประเสริฐวนิช ผู้อำนวยการกองนโยบายและแผนงาน สำนักการจราจรและขนส่ง กทม. กล่าวว่า การออกแบบถนนในเขตเมืองก็จะมีข้อจำกัดในการออกแบบในลักษณะของเขตเมือง ซึ่งใน กทม. ก็จะมีจุดเสี่ยงอยู่หลายจุด อาทิ ถ.รัชดาภิเษก บริเวณโค้งหน้าศาลอาญา หรือ ถ.นิมิตรใหม่ ที่เป็นเส้นทางชานเมืองย่านมีนบุรี โดยกรณีของโค้งหน้าศาลอาญา ถ.รัชดาภิเษก เพียง 9 เดือนแรกของปี 2563 ก็เกิดอุบัติเหตุไปแล้วถึง 300 ครั้ง ในจำนวนนี้ที่เป็นระดับรุนแรงคือเดือน ส.ค.2563 เสียชีวิต 1 ศพ และเดือน ก.ย.2563 เสียชีวิต 3 ศพ

โดยในส่วนนี้มี 2 เรื่องที่ต้องพูดถึงคือ 1.การปรับปรุงทางกายภาพ มีอยู่ 2 ด้าน ได้แก่ 1.1 ถนนในเมืองจะมีข้อจำกัดมากกว่าถนนนอกเมือง เช่น ทางหลวงเชื่อมระหว่างเมือง หรือทางพิเศษอย่างทางด่วนหรือมอเตอร์เวย์ ซึ่งการออกแบบยกโค้งให้สูงทำกับถนนในเมืองได้ยากกว่าถนนนอกเมือง กับ 1.2 ลักษณะถนนที่เอื้อต่อทัศนวิสัยหรือการมองเห็นของผู้ขับขี่ยานพาหนะ เช่น ต้นไม้ ไฟส่องสว่าง ตลอดจนป้ายเตือนต่างๆ ต้องตรวจสอบว่าปัจจุบันมีสภาพเป็นอย่างไร มีความเสียหายหรือไม่

และอีกเรืองคือ 2.ความประมาทของผู้ขับขี่ เพราะต้องยอมรับว่าการขับรถเร็วเป็นเรื่องของพฤติกรรม ทั้งด้วยความชอบบ้างหรือเป็นความเคยชินบ้าง ซึ่ง กทม. มีนโยบายด้านความปลอดภัย นอกจากอาชญากรรมแล้วยังรวมถึงอุบัติเหตุบนท้องถนน โดยประสานกับสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (สตช.) ให้ช่วยกวดขันวินัยจราจรและติดตั้งกล้องจับความเร็ว รวมถึงให้สำนักงานเขตทั้ง 50 เขต ตรวจสอบและแก้ไขจุดเสี่ยงที่มักเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนนบ่อยครั้ง แต่อีกด้านก็ต้องฝากถึงประชาชนให้ช่วยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการขับขี่ของตนเองด้วย

“ถ้าเรามี Information (ข้อมูลข่าวสาร) ครบ คำถามที่ 2 ก็จะตามมา เราปฏิบัติตามหรือเปล่า ถ้าเราบอกว่า Information ให้ฉันก็ไม่สนใจ มันก็ยังขับแบบเดิม ก็แสดงว่า Information มันไม่ช่วยแล้ว มันต้องมีอีกตัวเข้ามาเสริม เอาตำรวจมาจับไหม เอากล้องมาติดไหม เราจะเริ่มไปที่ละ Step (ขั้น) แล้วถ้าเราเชื่อเรื่องพฤติกรรม เราก็ต้องเชื่ออีกเรื่องว่าความรุนแรงที่เกิดขึ้นเป็นสาเหตุจากความเร็ว หมายความว่ายิ่งเร็วยิ่งเพิ่มความสูญเสีย ฉะนั้นถ้าเราลดความเร็วในเขตเมืองได้ อย่างอันนี้วิ่งได้อย่างไร 120 กม.ชม. ไม่เชื่อป้ายหรือเชื่อความชอบตัวเอง” นายธนันท์ชัย ระบุ

(ซ้าย) ธนันท์ชัย เมฆประเสริฐวนิช (ขวา) ศ.ดร.พิชัย ธานีรณานนท์

บริเวณโค้งหน้าศาลอาญา ถ.รัชดาภิเษก (ฝั่งมุ่งหน้าลาดพร้าว) จุดที่เกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง

ศ.ดร.พิชัย กับราวกั้น (Guard Rail) ที่ถูกรถเกิดอุบัติเหตุพุ่งมาชน

แผนที่ ถ.รัชดาภิเษก จุดเสี่ยงบริเวณ ซ.รัชดา 36 (ซอยเสือใหญ่อุทิศ) กับ ซ.รัชดา 32