ปีนี้แม้ฝนมาเร็ว แต่ก็ทิ้งช่วงเร็วๆเหมือนกัน สถานการณ์น้ำในขณะนี้หลายพื้นที่น้ำน้อยส่อเค้าจะเจอภัยแล้งในช่วงต้นฤดูฝน สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ(สทนช.) มีบทบาทแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างไร ทำอะไรบ้างไหม หรือแค่ไปรวบรวมผลงานของหน่วยงานด้านน้ำที่ทำอยู่แล้วมาเป็นของตัวเอง จับนู้นชนนี้ มั่วกันไปหมด
สทนช.เป็นอย่างนี้ จริงๆหรือ?
ถ้าคนที่เข้าใจบทบาทของ สทนช. ตั้งขึ้นมาเพื่ออะไร และเห็นการเปลี่ยนแปลงของการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศในปัจจุบัน และกำลังก้าวไปในอนาคต รวมทั้งผลงานที่ปรากฏออกมา จะไม่พูดอย่างนี้ครับ
สทนช.ตั้งขึ้นมาตามคำสั่งของ หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ(คสช.) ที่ 46/2560 เพื่อต้องการให้การบริหารจัดการน้ำของประเทศทั้งระบบมีเอกภาพเป็นหนึ่งเดียว ลดความซ้ำซ้อน ของหน่วยงานด้านน้ำที่มีอยู่กว่า 53 หน่วยงาน จาก 13 กระทรวง รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) อีก 7,850 แห่ง โดยจะทำหน้าที่ในการบูรณาการงาน ข้อมูล แผนงาน โครงการ งบประมาณ ตลอดจนการติดตามประเมินผล และการควบคุมการปฏิบัติงาน ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับน้ำ
พร้อมมีคำสั่งให้ ดร.สมเกียรติ ประจำวงษ์ ย้ายจากอธิบดีกรมชลประทาน มานั่งเป็นหัวเรือ ในตำแหน่งเลขาธิการ สทนช.
สทนช.เป็นหน่วยงาน Regulator กำกับนโยบายลงไปสู่ระดับพื้นที่ โดยทำหน้าที่บูรณาการรวบรวมข้อมูล มาวางแผนงานวางโครงการ และหางบประมาณ ให้หน่วยงานภาคปฏิบัติไปดำเนินการจากนั้นก็ติดตาม ขับเคลื่อนงานให้เป็นไปตามแผนที่วางไว้ ไม่ใช่หน่วยงาน Operation ที่จะต้องไปสร้างเขื่อนสร้างฝาย สร้างประตูระบายน้ำ ขุดอุโมงค์ขุดบ่อ ทำแก้มลิง เจาะบาดาล หรือสร้างอะไรต่อมิอะไร ที่เห็นเป็นรูปธรรม
การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำก่อนที่จะมี สทนช. อยู่ในลักษณะต่างคนต่างทำ ไม่เป็นระบบ ซ้ำซ้อนกัน เคยเห็นการสร้างถนนไหมครับ หน่วยงานหนึ่งสร้างถนนเสร็จ อีกหน่วยงานที่รื้อถนนเพื่อวางท่อประปาทำเสร็จ อีกหน่วยงานก็ไปรื้ออีกเพื่อวางสายไฟฟ้า ระบบสื่อสาร พอเกิดน้ำท่วมอีกหน่วยงานก็ไปรื้อท่อระบายน้ำ สูญเสียงบประมาณ ไปไม่รู้เท่าไร
การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำก็เช่นกัน หน่วยงานหนึ่งทำแล้ว อีกหน่วยงานก็ยังทำอีก หรือไม่ก็อีกหน่วยงานหนึ่งทำอีกหน่วยงานก็ขวาง การแก้ไขปัญหาก็ล่าช้า ซ้ำซ้อน ไม่มีประสิทธิภาพ สิ้นเปลืองงบประมาณโดยใช่เหตุ แต่เมื่อมี สทนช.เกิดขึ้น ปัญหาเหล่านี้ค่อยๆหมดไป การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศเริ่มมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ถ้าเปรียบเทียบกับร่างกายมนุษย์สทนช.ก็คือ สมอง ที่จะต้องสั่งการไปส่วนต่างๆของร่างกายให้ทำงานตามที่วางแผนเอาไว้ เช่น สั่งไปที่ขาให้เดินไปข้างหน้า ก็ต้องเดินไปข้างหน้าทั้ง 2 ขา ไม่ใช่ขาหนึ่งไปเดินทางข้างหน้า อีกขาเดินถอยหลัง อย่างนี้ก็คงไปไม่ถึงไหน เช่นเดียวกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะต้องเดินไปในทิศทางเดียวกัน โดยมี สทนช.เป็นหน่วยงาน Regulator
การสร้างบ้าน จะต้องมีการวางแผน ออกแบบ จัดหางบประมาณ ควบคุมการก่อสร้าง เมื่อสร้างแล้วเสร็จ ถือเป็นผลงานของคนที่วางแผน ออกแบบ จัดหางบประมาณ และควบคุมหรือไม่ หรือเป็นผลงานของคนที่ก่อสร้างเท่านั้น
ไม่ต่างจากการแก้ไขปัญหาน้ำในขณะนี้สทนช.มีบทบาทสำคัญในการบูรณาการวางแผนแก้ไขปัญหา ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องนำไปปฏิบัติ ผ่านกลไกการทำงานของกองอำนวยการน้ำแห่งชาติ(กอนช.) ที่มีรองนายกฯ ประวิตร วงษ์สุวรรณ เป็นผู้อำนวยการ
ผลงานที่ผ่านมา ได้มีการบริหารจัดการน้ำในเชิงป้องกัน วิเคราะห์พื้นที่เสี่ยง และหาแหล่งน้ำสำรอง ทำให้ 2563-64 ที่ผ่านมา พบว่าไม่มีพื้นที่ประกาศภัยแล้งเลย ในขณะที่สถานการณ์น้ำท่วมก็ลดลง 2562 มีความเสียหายเพียง 94 ล้านบาท ปี 2563 ความเสียหาย 223 ล้านบาท ถือว่าน้อยมาก
จะผิดไหมถ้าผมจะพูดว่า “สทนช.เป็นหน่วยงานหลักที่กำกับ ดูแล และบริหารจัดการทรัพยากรน้ำของประเทศอย่างเป็นระบบ”
รัฐศักดิ์ พลสิงห์
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี