ผู้สื่อข่าวรายงานว่า จังหวัดพะเยา เป็นจังหวัดหนึ่งที่มีศิลปวัฒนธรรมแบบล้านนาที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณ จนถึงปัจจุบัน ซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยาก คือ ศิลปะการฟ้อนเจิง หรือการฟ้อนรำป้องกันตัวด้วยท่าทางลีลาที่มีทั้งเท้าแขนขามือ เพื่อป้องกันตัวจากคู่ต่อสู้ และยังเป็นศิลปะของการร่ายรำที่สวยงามแบบล้านนาของชายชาตรี ยุคสมัยโบราณจะใช้ในการต่อสู้และการร่ายรำแสดงโชว์ความสามารถการแสดงตัวตนว่ามีความแข็งแรง มีชั้นเชิง อ่อนช้อยแต่ดุดันแข็งแรง ทางพระสงฆ์คนเฒ่าคนแก่ ชุมชนวัดเมืองชุม ต.แม่ต๋ำ อ.เมือง จ.พะเยา จึงได้ร่วมอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นใหม่ได้ดูและศึกษาไว้

ทั้งนี้ การฟ้อนเจิง เป็นนาฏกรรมที่สะท้อนรูปแบบศิลปวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของคนไทยทางภาคเหนือที่ ใช้ศิลปะป้องกันตัว ยุคสมัยโบราณผู้ชายชาวล้านนามักจะมีการเรียนรู้ “เจิง” เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการป้องกันภัยให้กับตัวเอง ด้วยรูปแบบและลีลาท่าทางในการแสดงออกที่มีทั้งความเข้มแข็ง สง่างาม ที่ซ่อนเร้นแบบมีชั้นมีเชิง ใช้ในการฟ้อนที่สามารถใช้ป้องกันตัวได้ และถือว่าเป็นวิชาป้องกันตัวอย่างหนึ่งคล้ายมวยไทย ที่มีเอกลักษณ์เป็นวิชาป้องกันตัวของชายชาตรีล้านนาที่ต้องมีไว้กันทุกคน ซึ่งปัจจุบันจะหาดูได้ยาก

สำหรับการฟ้อนเจิงปัจจุบันมีนำมาแสดงเล่นตามงานวัดหรือพิธีงานต่างๆ จะมีเครื่องดนตรี พื้นเมือง ฆ้อง กลอง ปี่แน ฉิ่งฉาบ เล่นบรรเลงให้กับคนฟ้อนเจิงเพื่อให้เข้ากับจังหวะลีลาท่าทาง อย่างสนุกสนานกับลีลาฟ้อนเจิง ที่มีชั้นเชิงแต่แฝงด้วยความแข็งแรง ต่อสู้ป้องกันตัวซึ่งปัจจุบันหาดูได้ยากคนเฒ่าคนแก่จึงได้อนุรักษ์ให้คนรุ่นหลังได้สืบทอดไว้