"ไอลอว์"สะอื้น!! ที่ประชุมรัฐสภาคว่ำร่างประชาชน ปลอบอย่าเสียใจ ประตูเปิดขึ้นแล้วเดินหน้าต่อไป

เมื่อเวลา 18.00 น.วันที่ 18 พฤศจิกายน 2563 ที่รัฐสภา นายยิ่งชีพ อัชฌานนท์ ผู้จัดการไอลอว์ แถลงภายหลังที่ประชุมรัฐสภาไม่ผ่านร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม ฉบับประชาชน ที่ไอลอว์รวบรวมรายชื่อกว่าแสนคน ว่า สองวันที่ผ่านมาเป็นนิมิตหมายที่ดี ที่เราได้นำร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญที่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของประชาชนเข้าสู่การพิจารณาของที่ประชุมรัฐสภาได้ แต่เท่าที่ฟังการอภิปรายยังไม่มีสมาชิกท่านใดอภิปรายเห็นว่าควรจะเป็นอย่างอื่น นอกจากสิ่งที่เราเสนอไป และตลอดเวลาเราพบเห็นแต่การเบี่ยงประเด็นไปพูดปัญหาทางเทคนิค หรือองค์กรที่ทำหน้าที่รวบรวมรายชื่อของประชาชนเพื่อเสนอกฎหมาย แต่ก็มีสมาชิกหลายท่านทั้งฝ่ายค้าน รัฐบาล และ ส.ว.อภิปรายสนับสนุนว่าหลักการหลายอย่างเป็นเรื่องดี ทั้งนี้ การลงมติเป็นอำนาจของสมาชิกไม่ใช่ของประชาชนตั้งแต่ต้น ซึ่งเราไม่จำเป็นต้องใส่ใจอะไรมากนัก ประชาชนมีหน้าที่เพียงนำเสนอเท่านั้น ซึ่งเราทำหน้าที่ของเราครบถ้วนสมบูรณ์แล้ว

เมื่อถามว่า จะไม่มีการเสนอร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญฉบับประชาชนในสมัยประชุมหน้าอีกแล้วใช่หรือไม่ นายยิ่งชีพ กล่าวว่า ในนามไอลอว์ไม่มีแล้ว

"ทางข้างหน้าต้องบอกว่าประตูของการแก้ไขรัฐธรรมนูญได้เปิดขึ้นแล้ว การที่รัฐสภาลงมติอย่างไรไม่ได้เป็นผลให้ปิดประตูของประชาชนที่ต้องการแก้ไขรัฐธรรมนูญ การเข้าชื่อเสนอกฎหมาย ไม่ใช่สิ่งที่ไอลอว์ทำโดยลำพัง แต่ดำเนินการโดยคนจำนวนมหาศาลที่เห็นถึงการเปลี่ยนแปลง ดังนั้น ทางข้างหน้าจึงไม่ใช่หน้าที่ของเราเสมอไป คงไม่ใช่เป็นไอลอว์ที่เป็นผู้ริเริ่มในการเข้าชื่ออีกครั้ง ประชาชนคนอื่นๆก็สามารถเป็นผู้ริเริ่มได้"

ถามอีกว่าจะนำเนื้อหาในร่างของประชาชนไปผลักดันในกรณีที่มีการตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญหรือไม่ นายยิ่งชีพ กล่าวว่า เชื่อว่าหลักการของประชาชนกับสมาชิกรัฐสภาที่เห็นตรงกันจะยังอยู่ แน่นอนว่าเราจะผลักดันหลักการนี้สู่สังคมในทุกกิจกรรม ทุกช่องทางที่สามารถกระทำได้ต่อไป ส่วนสมาชิกที่ได้อภิปรายหลักการของเรา แต่บอกว่าติดปัญหาด้านเทคนิคบางอย่างทำให้ไม่สามารถรับร่างได้ ในฐานะสมาชิกรัฐสภาก็สามารถรวบรวมรายชื่อเพื่อนำเสนอใหม่ โดยไม่ต้องรอให้ประชาชนรวบรวมแล้วยื่นต่อสภาอีก

เมื่อถามว่า ได้เตรียมบุคคลเพื่อสมัครเป็นสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ (ส.ส.ร.) หรือไม่ นายยิ่งชีพ กล่าวว่า ไม่ได้เตรียมเลย แต่ตนเตรียมมาว่าถ้าสภารับหลักการโมเดลส.ส.ร.ตามร่างของประชาชน ตนก็มีความตั้งใจจะประกาศว่าเราจะไม่ยุ่งเกี่ยวกับกระบวนการตั้งส.ส.ร. และจะไม่มีตัวแทนคนใดคนหนึ่ง โดยเฉพาะตัวเอง ลงสมัครเป็นส.ส.ร.เด็ดขาด เพราะการร่างกติกาเอง ออกแบบกลไกเอง แล้วลงสมัครเพื่อเข้าไปมีตำแหน่งเอง เป็นเรื่องน่าเกลียดและไม่ควรทำ แต่เนื่องจากขณะนี้ร่างของเราตกไปแล้ว โมเดลส.ส.ร.จึงไม่ใช่แบบที่เราเสนอ แล้วจะเป็นอย่างไรไม่ทราบ แต่ถ้ามาจากการเลือกตั้งร้อยเปอร์เซ็นต์ก็เป็นเรื่องน่าสนใจ ที่จะต้องติดตามต่อว่าจะได้ตัวแทนของประชาชน และนำไปสู่การร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่เป็นประโยชน์หรือไม่ แต่หากโมเดลที่ออกมาในวาระสอง และวาระสาม มีตัวแทนที่มาจากการคัดเลือกด้วยวิธีพิเศษ คนมีอำนาจสามารถแต่งตั้งคนของตัวเองเข้ามาได้แบบนี้ ไม่ใช่ส.ส.ร.ที่เราอยากเห็น ก็ต้องคัดค้าน

ถามย้ำว่า หาก ส.ส.ร.ใช้วิธีการเลือกตั้ง ทางไอลอว์สนใจที่จะส่งคนสมัครหรือไม่ นายยิ่งชีพ กล่าวว่า ต้องดูโมเดลว่าเป็นอย่างไรก่อน แต่ตอนนี้ยังไม่สนใจ

ถามต่อว่ารู้สึกอย่างไรที่มี ส.ว.จำนวน 3 คน โหวตสนับสนุนร่างของไอลอว์ นายยิ่งชีพ กล่าวว่า รู้สึกชื่นชม อยากมีโอกาสได้เจอท่านเพื่อเข้าไปไหว้ ทั้งนี้ เราได้เห็นความหลากหลายในการลงมติของ ส.ว.มากขึ้น ไม่ใช่เฉพาะร่างของประชาชนเท่านั้น แต่ร่างอื่นๆ ก็เห็นว่า ส.ว.ลงมติค่อนข้างหลากหลาย ไม่ได้เป็นทิศทางเดียวกันทั้งหมด หลายท่านที่ไม่ได้สนับสนุนร่างของเรา แต่สนับสนุนการลดอำนาจของตัวเองก็น่าชื่นชม

เมื่อถามว่า อยากถามอะไรถึงประชาชนที่ร่วมลงชื่อสนับสนุนร่างฉบับประชาชน นายยิ่งชีพ กล่าวตอบด้วยเสียงสั้นเครือว่า ขอให้ภาคภูมิใจในสิ่งที่ได้ทำ สองวันที่ผ่านมาเป็นวันประวัติศาสตร์ที่รัฐสภาได้พิจารณาข้อเสนอของประชาชน อย่าได้เสียใจ เพราะประตูเปิดขึ้นแล้วก็มีแต่จะเดินไปข้างหน้า