เกมท้าทายทางวัฒนธรรม!‘เขมร’อ้างสิทธิ์กลุ่มปราสาทตาเมือน ‘ไทย’โต้หน้าหงาย

5 กรกฎาคม 2568 เพจเฟซบุ๊ก "ปราชญ์ สามสี" โพสต์ข้อความ ระบุว่า ข้อพิพาทระอุ! กัมพูชาออกแถลงการณ์อ้างสิทธิ์ “ปราสาทตาเมือน” – ไทยย้ำชัดอยู่ในเขตสุรินทร์และขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากรตั้งแต่ปี 2537

วันที่ 5 กรกฎาคม 2568 ความตึงเครียดระหว่างไทย–กัมพูชายกระดับอีกครั้ง หลังจากกระทรวงวัฒนธรรมและวิจิตรศิลป์แห่งราชอาณาจักรกัมพูชา ออกแถลงการณ์เมื่อเวลา 21:30 น. ของวันที่ 4 กรกฎาคม อ้างว่า “กลุ่มปราสาทตาเมือน” ตั้งอยู่ในเขตจังหวัดอุดรมีชัยของกัมพูชา และได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกแห่งชาติเรียบร้อยแล้ว พร้อม ปฏิเสธคำกล่าวของ น.ส.แพทองธาร ชินวัตร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรมไทย ที่ระบุว่า "กลุ่มปราสาทตาเมือนอยู่ในประเทศไทย"

สาระสำคัญของแถลงการณ์ฝั่งกัมพูชา:

อ้างสนธิสัญญาฝรั่งเศส–สยาม ปี 1904 และ 1907 รวมถึงแผนที่มาตราส่วน 1:200,000 ที่ใช้ใน บันทึกความเข้าใจ (MOU) ปี 2543 ระบุว่าไทยต้องยอมรับการตีเส้นเขตแดนร่วม

กล่าวหาว่าไทยใช้ “แผนที่ฝ่ายเดียวที่ไม่มีผลทางกฎหมาย” และเรียกร้องให้ไทย เคารพหลักการสากลในการกำหนดเขตแดน

ระบุว่ากลุ่มปราสาทตาเมือน ได้รับการขึ้นทะเบียนใน “บัญชีสำรวจโบราณสถานแห่งชาติกัมพูชา” แล้ว และตั้งอยู่ใน “จังหวัดอุดรมีชัย”

ฝั่งไทยยืนยันหลักฐาน “กรมศิลปากร” – ขึ้นทะเบียนแล้วในราชกิจจานุเบกษาตั้งแต่ปี 2537

ฝ่ายไทยโดยกระทรวงวัฒนธรรมและกรมศิลปากร มีข้อมูลระบุอยู่แล้วว่าปราสาทตาเมือน ตั้งอยู่ที่ บ้านหนองคันนา หมู่ที่ 8 ตำบลตาเมียง อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถาน ตามราชกิจจานุเบกษา เล่ม 111 ตอนที่ 28 ง ลงวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2537

นอกจากนี้ ปราสาทแห่งนี้ยังอยู่ในความดูแลของ สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา และมีป้ายระบุเขตโบราณสถานชัดเจนตามแบบมาตรฐานกรมศิลปากร

ความจริงเชิงเทคนิค: ความต่างของ “แผนที่ไทย–แผนที่ 1:200,000”

ข้อพิพาทสำคัญอยู่ที่พื้นฐานของแผนที่:

ฝ่ายไทยยึดหลัก แผนที่ภาพถ่ายดาวเทียมและเส้นเขตแดนตามสภาพภูมิประเทศ (Topographic Map) และใช้ระบบ WGS84 ที่แม่นยำระดับดาวเทียม

ขณะที่กัมพูชายึด แผนที่ 1:200,000 ที่วาดขึ้นโดยฝรั่งเศส ซึ่งไทยไม่เคยให้สัตยาบันในฐานะแผนที่หลักอย่างเป็นทางการ

ทั้งนี้ MOU ปี 2543 ที่กัมพูชาอ้าง ยังอยู่ในสถานะ “ยังไม่ให้สัตยาบันโดยรัฐสภาไทย” และมีข้อพิพาทในหลายจุด เช่น กรณี “เขาพระวิหาร” ที่กลายเป็นประเด็นในอดีต

วิเคราะห์: โบราณสถานกับการเมือง – ใครได้เปรียบ?

ฝั่งกัมพูชากำลังใช้ ยุทธศาสตร์ทางวัฒนธรรมและกฎหมายระหว่างประเทศ เพื่อเสริมความชอบธรรมในการอ้างอธิปไตย

ฝั่งไทยแม้มีหลักฐานภาคสนามชัดเจน แต่กลับเผชิญข้อจำกัดทางการเมืองในระดับภูมิภาคและเวทีระหว่างประเทศ เช่น UNESCO

บริบทนี้จึงอาจกลายเป็นการเปิด “เกมท้าทายทางวัฒนธรรม” ไม่ต่างจากกรณีเขาพระวิหารในอดีต