หลังจากไม่มีสภาผู้แทนอยู่กว่า 5 ปี ในที่สุดประชาธิปไตยก็กลับมาหลายคนไม่สบายใจกับการร่างรัฐธรรมนูญที่ดูเหมือนจะไม่สมบูรณ์นัก แต่ต้องยอมรับความจริงว่า การเมืองไทยไม่ปกติ

การปฏิวัติครั้งที่แล้ว จำเป็นเพราะการเมืองยุคคุณยิ่งลักษณ์มีปัญหามาก โดยเฉพาะการออกกฎหมายนิรโทษกรรมตัวเองสุดซอยและการจำนำข้าว

การตั้งรัฐบาลครั้งนี้ อาจจะไม่สมบูรณ์ 100% แต่ให้ประเทศเดินไปข้างหน้าไม่ให้ระบอบทักษิณกลับมาชนะเลือกตั้งอีก ถ้าปล่อยไปแบบเดิม พรรคคุณทักษิณกลับมาชนะ อาจเกิดปัญหารอบใหม่อีก เพราะถ้าชนะเลือกตั้งก็จะกลับมาล้างแค้นแบบเดิม

แต่การอภิปรายครั้งนี้ก็มีบทเรียนหลายอย่างสื่อบางแห่งได้ดูไปบ้างแล้ว ผมขอเสริมในบางเรื่อง

ประการแรก การเมืองไทยโชคดีที่มีท่านประธานชวนเป็นประธานสภาฯ

ท่านเป็นที่ยอมรับของทุกคน สมาชิกให้ความเกรงใจ ดำเนินการประชุมไปได้ดี ท่านแม่นข้อบังคับ แตกต่างกับท่านประธานพรเพชรซึ่งเคยเป็นประธาน สนช. แต่ขาดประสบการณ์ประชาธิปไตยแบบเลือกตั้ง และสมาชิกไม่ให้เกียรติเพราะทราบดีว่าท่านมาอย่างไร ทำให้เห็นว่าประธานวุฒิสภาคนปัจจุบัน ถ้าทำหน้าที่ในรัฐสภาฯคงจะมีปัญหามากๆ เพราะขาดประสบการณ์ ฝากให้ท่านปรับปรุงการทำงานให้มากกว่านี้และต้องไม่มีอคติกับนักการเมือง ตัวผมเองไม่ได้รังเกียจวุฒิสภาที่มาจากการแต่งตั้งทุกคน เพราะคนไทยที่มีคุณภาพมีคุณธรรมก็ควรจะได้รับโอกาสรับใช้ประเทศ

ส่วนที่สำคัญและเป็นที่น่าพอใจของผมคือ ท่านนายกฯประยุทธ์ทำตัวให้เข้ากับบรรยากาศประชาธิปไตยได้ดีคือตั้งใจนั่งฟังและอยู่ประชุมตลอด แต่สีหน้าท่าทางไม่ค่อยจะมีความสุขนัก คล้ายๆ มีความรู้สึกว่า ได้ทำงานอย่างเต็มที่แล้ว ยังมีคนมาวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาล ทำมากว่า 5 ปี แบกประเทศ ซึ่งเป็นเรื่องจริง แต่ไม่มีใครจะเชื่อท่านเพราะถ้าเหนื่อยท่านก็หยุดให้คนอื่นทำแทน ซึ่งก็ยากแต่ไม่ควรพูดว่าเหนื่อยต้องอดทน

ผมเรียนท่านนายกฯเลยว่า คนชั้นกลางจำนวนมากที่เข้าใจ และดูจากคะแนนพลังประชารัฐที่ได้คะแนนร่วมมาเป็นที่ 1 แสดงให้เห็นว่าประเทศยังต้องการท่านอยู่ แต่การแสดงออกต้องแนบเนียนกว่านี้คนไทยก็จะรักท่านไปอีกนาน

ในการประชุมถึงแม้ว่าท่านจะนั่งอยู่ตลอดแต่ดูคล้ายว่าไม่ค่อยมีความสุขเท่าไหร่เพราะในอดีตไม่ว่าจะมีประชุม ท่านคิดท่านสั่งการ ซึ่งเป็นวิธีผู้นำซึ่งผมเรียกว่า Top down แต่ในยุคต่อไปนี้ท่านต้องปรับทัศนคติ (Mindset) คือเป็นประธาน แต่กระตุ้นให้คนอื่นมีส่วนร่วมและยกย่องนับถืออย่างแท้จริง ซึ่งผมเชื่อว่าท่านเข้าประชุมบ่อยๆก็จะเริ่มเคยชินเพราะ ผมเชื่อว่ารัฐบาลของคุณประยุทธ์ยังจำเป็นเพื่อให้บ้านเมืองต่อเนื่องไปอีกสักพัก แต่ในช่วงนี้ท่านต้องมองให้กว้าง

จึงขอเสนอให้ท่านมองปัจจัยที่เรียกว่าความหลากหลาย (Diversity) มาจากการฟังความคิดที่หลากหลายและนำสิ่งเหล่านั้น สรุปมาให้เป็นประโยชน์ต่อประเทศอย่างแท้จริง

สุดท้าย เราก็มีเหตุการณ์ที่คาดไม่ถึง 2 เรื่อง เรื่องแรกคือการปะทะกันระหว่างคุณเสรีพิศุทธ์กับคุณประยุทธ์ ซึ่งต้องยอมรับว่าในอดีตสมัยที่เสื้อแดงบุกบ้านป๋าเปรม พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์เป็นอธิบดี ตำรวจก็ไปบัญชาการจัดการกับเสื้อแดงจนประสบความสำเร็จ พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ก็ยังมีความดีอยู่บ้าง

แต่เมื่อเล่นการเมือง ท่านก็จะแค้นคุณประยุทธ์อย่างมาก และวิธีการพูดก็รุนแรงไป จึงทำให้เกิดการตึงเครียดในสภาฯ ซึ่งผมคิดว่าไม่เหมาะสมต้องปรับปรุง ทั้งรุ่นพี่รุ่นน้อง

ประเด็นคือความเหมาะสมว่าจะใช้คำพูดอะไรที่ถูกต้องในการประชุมสภา การใช้คำพูดที่รุนแรงเกินไปก็ไม่ดี

แต่ผมคิดว่ามีอดีตนักเรียนเตรียมทหารที่คิดต่างบ้างก็ดี ทั้งรุ่นพี่รุ่นน้อง ต้องขอบคุณท่านนายกฯประยุทธ์ที่โต้ตอบด้วยความสุภาพ

สุดท้ายคือมีสมาชิกรุ่นใหม่ๆ หลายคนที่ลุกขึ้นมาพูดในสภาฯเป็นคนรุ่นใหม่ๆ ท่านหนึ่งชื่อ นายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ที่สื่อมวลชนชม ยกย่องมากพูดถึงทุกๆ ปี กระดุม 5 เม็ด ซึ่งเห็นชัดว่ามียุครุ่นใหม่ๆ ที่คิดและหวังดีเป็นอนาคตของประเทศอีกมากมาย แต่พูดเก่งไม่พอ ต้องทำเก่งด้วยและทำอย่างต่อเนื่อง ทำกับกลุ่มนอกสภาฯด้วยเพราะในสภาอย่างเดียวไม่พอ

สภาฯคือเวทีที่นักการเมืองแสดง แต่ประเทศไทยยังมีที่แสดงอีกหลายเวที เวทีของชาวบ้าน เวทีของประชาชนหรือเวทีของนักวิชาการ ซึ่งควรจะให้เวลากับกลุ่มเหล่านี้ เสริมนโยบายของประเทศไปด้วยเพราะลำพังนักการเมืองกลุ่มเดียวก็ไม่พอ ผมคิดว่าเวทีของประชาสังคมน่าจะมีบทบาทมากขึ้น โดยใช้ Social Media ทำงานร่วมกับภาคการเมืองมากขึ้น งบประมาณบางส่วนก็มาช่วยภาคประชาสังคมบ้าง ทำให้ประชาชนมีบทบาทอย่างแท้จริง

จีระ หงส์ลดารมภ์

dr.chira@hotmail.com