เป็นหน้าที่ และความรับผิดชอบโดยตรงของคนเป็นพ่อแม่ ในการให้การศึกษาแก่ลูกๆ ของตัวเอง ทางเลือก และความสามารถในการเลือกได้ ของแต่ละครอบครัว ไม่เหมือนกัน และไม่มีทางเท่ากัน เมื่อลูกถึงจุดเติบโตพอที่จะได้รับการศึกษาอย่างเป็นระบบ พ่อแม่คงต้อง “ปักหมุด” ลงไปที่ใดที่หนึ่ง ให้ได้สักที่

คุณสมบัติสำคัญที่พ่อแม่ควรมี ในการจัดการศึกษาให้ลูก คือการมี “วุฒิภาวะ” และสามารถควบคุมจิตใจตนเอง ได้เป็นอย่างดี หมอรู้สึกยกย่องพ่อแม่ ที่รับเอาเรื่องการศึกษาของลูก ไว้เป็นภาระของพวกเขากันเองทั้งหมด จะได้ไม่ต้องไปโทษใคร ถ้าจัดการศึกษาให้ลูกเขาไม่เป็นที่น่าพอใจ พ่อแม่กลุ่มนี้ต้อง “ทุ่มเท” และทำงานอย่างหนักจริงๆ ถ้าเขาต้องการผลเลิศ จากการให้ลูกเรียนอยู่กับบ้าน

ยิ่งพ่อแม่มีวุฒิภาวะ และควบคุมใจตัวเอง ได้ดีเยี่ยมเท่าไหร่ ลูกก็ยิ่งไปได้ดี ไปได้ไกลเท่านั้น เพราะ ปัจจัยต่างๆ ที่มีอิทธิพลกับชีวิตของเด็กกลุ่มนี้ มาจากคนในครอบครัว ถึงแปดสิบเก้าสิบเปอร์เซ็นต์เลยทีเดียว ส่วนพ่อแม่ที่ตัดสินใจส่งลูกเข้าโรงเรียน ก็ไม่ได้แปลว่าพวกท่านจะงานเบา เพราะกว่าจะลงเอยที่สถาบันไหน ท่านก็คงคิดแล้วคิดอีก เลือกแล้วเลือกอีก จนหยดสุดท้าย

จากนั้น ลูกของท่านก็ได้เข้าเรียน ในโรงเรียนแห่งใดแห่งหนึ่ง ที่ผ่านการขบคิด หารือ ถูกชวนทะเลาะ (จากสามีหรือภรรยา) จนลงตัวในแบบของบ้านท่าน ถึงวันนั้น ความชอบ ความรู้สึกต่อโรงเรียนในแง่มุมต่างๆ อาจถูกใจคนในครอบครัว มากน้อยแตกต่างกันไป

หมอจึงบอกตั้งแต่ต้นเรื่องว่า ผู้ใหญ่ต้องมีวุฒิภาวะ และต้องครองใจตนเองไว้ให้ดี เพราะ ถ้าใครสักคนที่มีอิทธิพลต่อความคิด ความรู้สึกของลูก แสดงออกว่าไม่ชอบโรงเรียนของลูกเท่าไหร่ ไม่พอใจวิธีการจัดการของครู หงุดหงิดหลักสูตร เซ็งผู้บริหาร เมื่อใดที่มีช่องทางให้วิพากษ์วิจารณ์โรงเรียน พ่อแม่ไม่เคยคิดจะปล่อยผ่าน ท่านไม่ฉุกคิดเลยว่า “นี่มันโรงเรียนที่ลูกเรากำลังเรียนอยู่นี่หว่า”

เมื่อเกิดเหตุการณ์ทำนองนี้เรื่อยๆ ลูกของท่านจะรักโรงเรียนของเขาได้อย่างไร เมื่อเด็กไม่รักโรงเรียนเสียแล้ว พวกเขาจะเอาจิตใจที่ไหนมาใฝ่เรียน และสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับครูบาอาจารย์

ขอให้พ่อแม่อย่าขาดสติทำสิ่งเหล่านี้เลยนะคะ พวกเราเป็นผู้ใหญ่กว่าลูกตั้งยี่สิบสามสิบปี เราต้องอดใจให้เป็น และรู้ว่าสิ่งที่เราทำออกไป จะกระทบกับชีวิตของลูกอย่างไรบ้าง

แม่ๆ รวมตัวกันไปลุยครูก่อนรับลูกตอนเย็น เพราะไม่พอใจที่ครูปล่อยให้เด็กคนเดียวปั่นป่วนไปทั้งห้อง โดยไม่ยอมจัดการอะไร ต่างคนต่างลืมตัวว่าลูกตัวเองก็ยืนอยู่ตรงนั้นด้วย ถึงวันประชุมผู้ปกครอง คุณพ่อของบ้านก็ออกความเห็นกลางที่ประชุม จนครูหน้าแตกหมอไม่รับเย็บ กลับถึงบ้าน ก็มาวิพากษ์วิจารณ์ต่อในโต๊ะอาหาร ที่มีลูกๆ นั่งรวมตัวกันอยู่ใกล้ๆ ครูให้งานเด็ก ที่ดูไม่สมเหตุสมผล (ในความรู้สึกพ่อแม่) ก็ก่นด่างานชิ้นนั้น ต่อหน้าลูก ลูกจะเตรียมตัวสอบ มีอะไรให้ท่องให้จำเต็มไปหมด จำไม่ได้เสียที พ่อแม่ก็ช่วยกันกระพือความไม่ชอบในวิชานั้นๆ ให้มันลุกโชนยิ่งขึ้น ด้วยการบอกว่า “เมืองไทยมันไม่พัฒนาก็เพราะอย่างเนี้ย ได้แต่สอนให้จำ ไม่สอนให้คิด ไร้สาระสิ้นดี”

ที่พูดมาทั้งหมด หมอไม่ได้หมายความว่า พ่อแม่จะโกรธ หรือไม่พอใจ ไม่ได้ แต่สิ่งที่หมอขออนุญาตเตือนสติคนเป็นพ่อแม่ คือ อย่าไปทำให้ลูกไม่ชอบครู ไม่ชอบโรงเรียน ไม่ชอบการเรียน ไม่ชอบวิชาต่างๆ ตามพวกท่านไปด้วยเลย

ปัญหาต่างๆ ที่พวกท่านพบเจอ ควรได้รับการแก้ไขแบบที่ผู้ใหญ่พึงกระทำต่อกัน ท่านไม่รู้หรอกว่า เวลาที่พ่อแม่ไม่พอใจโรงเรียนของลูก ลูกของท่านรู้สึกอึดอัด และมีความทุกข์ใจขนาดไหน พ่อแม่นินทาโรงเรียนเสร็จ ท่านก็ไปทำงาน ไปใช้ชีวิตตามปกติ แต่ลูกของท่าน ยังต้องไปโรงเรียนทุกวัน การเรียนหนังสือ มันเหนื่อย มันยาก ใช้เวลานานกว่าจะผ่านชีวิตวัยเรียนไปได้ ลำพังตัวเด็กเองก็ต้องใช้ความพยายาม และความอดทนอย่างสูงอยู่แล้ว นอกจากพ่อแม่ไม่ควรไปกวนให้น้ำมันขุ่น ท่านยังมีภาระที่ต้องช่วยเหลือ ให้กำลังใจลูก จนผ่านพ้นปัญหาแต่ละปีการศึกษาไปให้ได้อีกด้วย 

มาแสดงความรัก และปรารถนาดีต่อลูกอย่างจริงใจ ด้วยการเป็นทั้งพ่อแม่และ “เป็นผู้ใหญ่เต็มตัว” เพื่อลูกของท่าน กันนะคะ