บอกเลยว่าเหนื่อยใจมากกับสถานการณ์โควิดที่ล่าสุดป่วยวันละล้านคนในอเมริกา ซึ่งหลักล้านนี่ไม่ได้มาเพราะโชคช่วย แต่เพราะการ์ดตกล้วนๆ ทุกวันนี้คนแถวบ้านก็ยังไม่ค่อยยอมใส่หน้ากากใดๆ ขนาดคนส่งของที่สั่งซื้อจากห้าง ยังเดินหน้าเปล่ามือเปลือยหิ้วสินค้ามาวางแหมะให้หน้าบ้านระบาดมาสองปีแล้วยังทำตัวเหมือนเดิมตัวเลขหลักล้านนี่คือตัวเลขที่ต่ำกว่าความจริงเพราะมะริกันเวลาครั่นเนื้อครั่นตัวจะไปร้านขายยาแล้วซื้อชุดตรวจมาตรวจเองแต่ไม่ได้แจ้งหมอแต่อย่างใดกินยารักษาตัวเองไปตามยถากรรมจนกว่าจะหายหรืออาการหนักถึงหามไปหาหมอ

คนรอบตัวผู้เขียนติดโควิดกันเพียบหลังคริสต์มาสล่าสุดเพื่อนอเมริกันบางคนเสียชีวิตรายนี้สนับสนุนทรัมป์และแชร์มีมล้อเลียนหมอเฟาซี่ทุกวันในเฟซบุ๊คสุดท้ายตนเองและภรรยาติดโควิดเพราะไม่เคยฉีดวัคซีนป้องกันแต่อย่างใดเพียงแค่ห้าวันก็เสียชีวิตได้แต่ส่งข้อความไปแสดงความเสียใจกับภรรยาซึ่งยังนอนรักษาตัวอยู่ในโรงพยาบาล นับเป็นความสะเทือนใจเล็กๆ ที่ล้อมรอบตัวในเวลานี้ขอพักเบรกอีกครั้งด้วยการเล่าเรื่องสัพเพเหระไม่เกี่ยวข้องกับโควิดวันนี้อยากเล่าเรื่องเรดเนคกับฮิลล์บิลลี่

นักแปลบางคนที่ไม่เคยอยู่อเมริกาแปลคำ “ฮิลล์บิลลี่” ว่าคือชาวเขาซึ่งผิดความหมายอย่างร้ายแรง เพราะคนกลุ่มนี้ไม่ใช่ชาวเขาแบบบ้านเราบรรดาแฟนหนังฮอลลีวู้ดทั้งหลายอาจงง เวลาได้ยินคำว่า “เรดเนค”และ “ฮิลล์บิลลี่”สองกลุ่มนี้มีความใกล้เคียงกันมากราวกับเป็นพี่น้องฝาแฝด เลยอยากเล่าให้ฟังพอสังเขปไม่ใช่จะด้อยค่าดูถูกใครแต่อย่างใดเพียงแต่พยายามจำแนกกลุ่มคนอันหลากหลายในประเทศนี้อเมริกาเป็นเบ้าหลอมของคนร้อยพ่อพันแม่จากทุกทิศทุกทางฝรั่งผิวขาวไม่ได้มีการศึกษาสูงหรือฐานะดีทุกคนแม้ฝรั่งชาติเดียวกันยังดูถูกกันเองเพราะความแตกต่างระหว่างกันทางฐานะ การศึกษา และแนวคิดกลุ่มที่โดนเหยียดเป็นประจำคือกลุ่มที่เรียกว่าพวกเรดเนคและพวกฮิลล์บิลลี่นี่แหละ

อยากเล่าสั้นๆ ว่าก่อนการก่อตั้งประเทศอเมริกาชาวอาณานิคม ซึ่งคือชาวยุโรปที่เข้ามาตั้งรกรากบนแผ่นดินใหม่ไม่พอใจพระเจ้าแผ่นดินของอังกฤษ ช่วงนั้นอังกฤษทำสงคราม 7 ปีกับฝรั่งเศสรบกันจนเงินหมดตัวเลยมารีดไถภาษีจากชาวอาณานิคมจนนำไปสู่การทำสงครามอเมริกาประกาศอิสรภาพจากอังกฤษในวันที่ 4 กรกฎาคมปี ค.ศ. 1776 ซึ่งถือเป็นวันชาติอเมริกานับแต่นั้นมาเวลานั้นรัฐต่างๆ ในสหรัฐอเมริกาแบ่งออกเป็นสองกลุ่มคือกลุ่มรัฐที่มีทาสกับรัฐที่ไม่อนุญาตการใช้แรงงานทาสซึ่งรัฐที่มีทาสจะเป็นรัฐที่อยู่ทางตอนใต้ส่วนกลุ่มที่ไม่อนุญาตการใช้แรงงานทาสนั้นจะเป็นรัฐทางเหนือความขัดแย้งทางความคิดนำไปสู่สงครามกลางเมืองอเมริกันทั้งสองฝ่ายหันมารบกันเองอย่างยืดเยื้อยาวนานสูญเสียชีวิตไปเป็นจำนวนมาก

จนกระทั่งรัฐทางเหนือได้รับชัยชนะและอเมริกาก็รวมเป็นหนึ่งอีกครั้งแต่สำหรับอเมริกันที่อาศัยอยู่ในรัฐทางใต้แล้วยังรู้สึกเป็นลบกับการที่ฝ่ายตนต้องเพลี่ยงพล้ำทหารแยงกี้ คำว่า “แยงกี้” นี้เป็นชื่อที่คนอเมริกันทางใต้บางคนเรียกคนอเมริกันที่อาศัยอยู่ในรัฐทางเหนือ พวกที่มีความภาคภูมิใจในความเป็นชาวใต้คือมักนำธงสมาพันธรัฐซึ่งเป็นธงประจำรัฐฝ่ายใต้ประดับไว้ตามรถยนต์และบ้านเรือนนอกเหนือจากธงชาติอเมริกันกลุ่มที่เทิดทูนความเป็น “อเมริกัน” รวมทั้งความเป็น “ชาวใต้”อย่างคลั่งไคล้ มักถูกเรียกด้วยน้ำเสียงดูถูกว่าเป็นพวก “เรดเนค” ทำนองว่าเป็นคนระดับล่าง ไร้การศึกษา ทำงานแบบบลูคอลาร์ฐานะยากจน ชอบสะสมปืน และคลั่งชาติพวกเรดเนคจะถูกล้อเลียนในลักษณะว่าโง่และจนโดยมีการวาดการ์ตูนล้อเลียนมากมายเกี่ยวกับคนกลุ่มนี้สำเนียงอเมริกันภาคใต้และภาคเหนือแตกต่างกันเป็นทุนเดิมอยู่แล้วพวกแยงกี้ได้ทีเลยกระเดาะลิ้นล้อเลียนอเมริกันรัฐทางใต้ตลอดมาโดยเฉพาะสำเนียงของพวก Redneck นั้นมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวและเป็นที่น่าขบขันสำหรับอเมริกันจากรัฐทางเหนือจึงถูกดูแคลนเรื่อยมาส่วนมากแล้วพวก Redneck จะไม่ชอบคนผิวดำและคนสีผิวอื่นนิยมเชื้อชาติตัวเองว่าดีที่สุด การที่ไม่ชอบคนผิวดำนั้น

สืบเนื่องมาจากรัฐทางใต้เคยมีทาสมาก่อนพอเลิกทาสแล้วยังไม่สามารถทำใจยอมรับได้จนกระทั่งยุคหลังสงครามกลางเมือง มีองค์กรลับของคนผิวขาวที่เรียกว่า คู คลักซ์ แคลน (Ku Klux Klan - KKK)ซึ่งเเนวคิดเหยียดสีผิวเเบบสุดโต่ง มีจุดประสงค์เพื่อกําจัดคนผิวสี เอเชีย ยิว และคนที่นับถือนิกายโรมันคาทอลิคให้หมดไปจากอเมริกา

สมาชิกในกลุ่มเคเคเคส่วนมากมักมีพวกคอแดงหรือ Redneck รวมอยู่ด้วยพวกที่ภาคภูมิใจในความเป็นเรดเนคของตนจะสังเกตได้ไม่ยาก

พวกนี้ชอบใช้รถปิกอัพมีสติ๊กเกอร์ธงอเมริกันแปะเต็มกระจกกั้นระหว่างส่วนที่นั่งและส่วนกระบะทำให้อดสงสัยไม่ได้ว่าจะมองข้างหลังเห็นหรือนั่นบางคนก็ติดธงผืนใหญ่ตามความเข้มข้นของความภูมิใจหากภูมิใจในความเป็นเรดเนคสูงสุดก็จะล่อธงสมาพันธรัฐมาแบบเต็มพิกัดแต่ส่วนมากแค่ปักธงชาติอเมริกันไว้ท้ายรถก็มองออกแล้วว่าพวกนี้เป็นเรดเนคตัวพ่อเลยทีเดียว

พวกนี้กระจายอยู่ทั่วทุกรัฐ แต่รัฐทางใต้จะเยอะกว่าเพื่อนพอถึงหน้าร้อนก็จัดแข่งอะไรประหลาดๆ อย่างการแข่งงับกีบตีนหมูดิบๆ ขึ้นจากถังน้ำ แข่งกระโดดตูมลงไปในบ่อโคลนหรือแข่งขว้างที่รองนั่งโถส้วมแทนเกือกม้า อะไรทำนองนี้

พวกเรดเนคชำนิชำนาญเรื่องการต้มกลั่นเหล้าเถื่อนดีกรีแรงที่เรียกว่า “มูนชายย์” (MoonShine)โดยเฉพาะเรดเนคที่อยู่บนภูเขาแอปพาเลเชียนซึ่งกินพรมแดนติดต่อกันหลายรัฐทางใต้ของอเมริกาบนเทือกเขานี้ยังมีกลุ่มชนอีกกลุ่มที่เรียกว่า “ฮิลล์บิลลี่” ด้วยซึ่งถูกจัดรวมในสาขาเดียวกับเรดเนคนั่นแหละ

เทือกเขาแอปพาเลเชียนทอดตัวเหยียดยาวกินแดนไปหลายรัฐจากตะวันออกเฉียงเหนือไปถึงตะวันตกเฉียงใต้ท่ามกลางเทือกเขาสูงชันและตัดขาดจากอารยธรรมมีคนผิวขาวกลุ่มหนึ่งชำนิชำนาญเรื่องการต้มกลั่นเหล้าเถื่อนดีกรีแรงที่เรียกว่า “มูนชายย์” (MoonShine) คนกลุ่มนี้คือพวกที่เรียกว่า “ฮิลล์บิลลี่” หรือเรดเนคแห่งเทือกเขาแอปพาเลเชียน

พวกฮิลล์บิลลี่จะกระจายตัวอยู่กันบนเทือกเขานี้สุขภาพอนามัยไม่ค่อยดีนัก เพราะห่างไกลความเจริญจะเข้าไปในเมืองต้องขับรถหลายชั่วโมง ส่วนมากล่าสัตว์หรือเดินไปตามถนน เพื่อเก็บซากสัตว์ที่ถูกรถชนมากินจนกลายเป็นอาหารจานเด็ดที่เรียกว่า “Roadkill” คือเนื้อสัตว์อะไรก็ได้ที่หาได้ในวันนั้น

พวกฮิลล์บิลลี่นี่เรียกง่ายๆ คือพวกหลังเขาจัดอยู่ในกลุ่มที่โดนดูถูกเหมือนกัน เคยมีบทความตีพิมพ์ใน New York Journal จำกัดนิยามคนกลุ่มนี้ไว้ว่า ฮิลล์บิลลี่เป็นคนผิวขาวที่ยากจนอาศัยอยู่ในพื้นที่ภูเขา พูดจาเรื่อยเจื้อยตามแต่ใจต้องการแต่งตัวในแบบที่ว่ามีอะไรก็ใส่ๆ มา ดื่มวิสกี้เมื่อมีวิสกี้ลั่นกระสุนปืนลูกโม่ตามแต่ใจอยาก

ฮิลล์บิลลี่มักถูกล้อเลียนด้วยตัวการ์ตูนที่วาดใบหน้ารกหนวดเคราเอี๊ยมแบบทำงาน เดินเท้าเปล่า แบกปืนยาว ขับปิกอัพเก่าๆ โทรมๆ และที่สำคัญต้องฟันเหยินเป็นคราบเหลืองอ๋อย

ทั้งสองกลุ่มแตกต่างกันเล็กน้อยคือเรดเนคหมายถึงกลุ่มคนที่มีลักษณะตามที่เขียนถึงข้างต้น แต่จะอาศัยอยู่ที่ไหนก็ได้ในอเมริกาโดยมากแล้วพวกนี้มักมาจากรัฐทางใต้ระยะหลังนี่เริ่มขยายมาอยู่ในรัฐที่ยังมีพื้นที่ป่าสมบูรณ์อย่างบางรัฐแถวมิดเวสต์ ส่วนฮิลล์บิลลี่คือกลุ่มคนขาวที่ยากจนไม่ค่อยมีสุขภาพอนามัยที่ดีนัก นิยมแต่งงานกันเองในหมู่ญาติไม่มีการศึกษาพูดจาด้วยสำเนียงแบบคนไร้การศึกษาและเป็นเอกลักษณ์ของตัวเองแต่อย่างน้อยกลุ่มฮิลล์บิลลี่ก็น่าสนใจเพราะเป็นต้นกำเนิดดนตรีที่เรียกว่าบลูส์กราส

เคยขับรถผ่านเทือกเขาแอปพาเลเชียน 2-3 หนช่วงกลางคืนเหมือนหายไปในแดนสนธยา ทั้งป่ามืดสนิท ไม่มีบ้านข้างทาง นานๆ ถึงเจอสักหลัง ไฟถนนไม่มี ไม่มีรถคันหน้าและไม่มีรถตามมาบรรยากาศหลอนอย่างที่ไม่เคยเจอมาก่อนถือว่าตัดขาดจากความเจริญอย่างชัดเจน บ้านของพวกนี้สังเกตได้ไม่ยากเพราะเก่าคร่ำทรุดโทรม บางหลังสร้างมานานแต่ไม่เคยปรับปรุงซ่อมแซม

เรื่องราวของชาวฮิลล์บิลลี่ถูกนำมาสร้างเป็นละครตลกได้รับความนิยมติดต่อกันอย่างยาวนานในละครชุด The Beverly Hillbillies ตั้งแต่ปี 1962 ไปถึงปี 1971นอกจากนี้ยังนำไปสร้างหนังในชื่อเดียวกันและมีการสร้างใหม่อยู่หลายหนเนื้อหาตลกแต่ก็เสียดเย้ยความเปิ่นและความบ้านนอกของพวกฮิลล์บิลลี่

คนกลุ่มนี้ใช้ภาษาอังกฤษสื่อสารก็จริงแต่มีสำเนียงแบบฟังปุ๊บรู้เลยว่าเป็นฮิลล์บิลลี่บางชุมชนมีโบสถ์ที่มีความเชื่อแปลกๆ เช่น ลัทธิบูชางู หรือ Snake handling ซึ่งดูแล้วน่าตื่นเต้นหวาดเสียวมาก

เพราะสมาชิกต้องอุ้มงูแล้วเต้นไปเต้นมาตามจังหวะหากเคราะห์หามยามร้าย งูฉกโป๊ะก็ม่องเท่งไปแต่สาวกก็สรรเสริญยกย่องว่าดีแล้วที่ตายเพราะถือว่าได้ไปอยู่กับพระเจ้า ส่วนใครที่รอดมาวัดดวงกันใหม่หนหน้า

พิธีกรรมในโบสถ์มีการร้องรำทำเพลง แล้วคว้างูหมับจะกี่ตัวก็ได้แล้วเต้นไปมา บางคนอุ้มงูเป็นขยุ้ม หากงูขู่ฟ่อแล้วฉกหน้าสาวกเหล่านี้จะไม่ยอมรักษา เพราะเชื่อว่านี่คือศรัทธาที่ตนมีต่อพระเจ้าแต่สาวกจะยื่นมือหรืออวัยวะที่ถูกกัดให้บาทหลวงลูบคลำแล้วท่องมนต์สาวกกับบาทหลวงได้วัดใจกันก็งานนี้แหละเพราะบาทหลวงจะต้องลูบคลำและจูบบริเวณที่โดนงูกัดด้วยหากสาวกโดนฉกที่ก้นหรืออีกฝั่งหนึ่งของก้นคงต้องถามใจบาทหลวงดูว่ากล้าปัดเป่าตรงอวัยวะนั้นไหมทั้งหมดนี้ คือวิถีของกลุ่มเรดเนคและฮิลล์บิลลี่ในอเมริกา