เมื่อวันก่อน ได้ยินคนพูดว่า คุณหมอสั่งว่า ห้ามอาบน้ำหมา 7 วัน หลังฉีดยา เขาเลยไม่กล้าให้สุนัขโดนน้ำ เพราะกลัวสุนัขตาย
พอฟังแล้ว ก็รู้สึกแปลกๆ เลยพยายามจับใจความว่า ประโยคที่ว่านั้น สื่อความหมายได้อย่างไรบ้าง
สิ่งแรก “การฉีดยา”ที่พูดถึง น่าจะหมายถึง “การฉีดวัคซีน” เพราะหากเป็นการฉีดยาชนิดอื่น เช่น ยากำจัดเห็บหมัด หรือยาฉีดเพื่อรักษาอาการต่างๆ นั้น ไม่ได้มีเงื่อนไขอะไรที่เกี่ยวข้องกับการห้ามอาบน้ำเลย (นอกจากคุณหมอจะเห็นว่าป่วย เลยสั่งห้าม)
สิ่งที่สอง ไม่กล้าให้โดนน้ำเลย หลังจากฉีดวัคซีน?? หรือถึงกับต้อง “ห้าม” อาบน้ำ 7 วันเลยทีเดียวหรือ???
วันนี้เรามาคุยเรื่องนี้กันดีกว่าครับ
ก่อนอื่น มาทำความรู้จัก “วัคซีน” กันก่อนครับว่า วัคซีน คืออะไร?
เอาแบบเข้าใจง่ายๆ เลย วัคซีน คือ สารที่ฉีด/ใส่เข้าไปในร่างกายคนหรือ/สัตว์ เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้างภูมิคุ้มกันต่อโรคนั่นเองครับ
ซึ่งหลักการของวัคซีน ก็คือ เราจะทำ “เชื้อ” ที่ทำให้เกิดโรคนั้นๆ (ไม่ว่าจะเป็น ไวรัส หรือแบคทีเรียก็ตาม)ผ่านกระบวนการที่ทำให้หมดฤทธิ์ไป หรือทำให้อ่อนฤทธิ์ลงหรือดึงเอาส่วนที่เป็นพิษออก แล้วฉีดเข้าไปในร่างกายคนหรือสัตว์
ร่างกายของคนหรือสัตว์นั้น ก็จะรับรู้ว่าไอ้เจ้าเชื้อที่ใส่ไปนั้นเป็นสิ่งแปลกปลอม
ระบบภูมิคุ้มกัน (โดยเฉพาะเม็ดเลือดขาว ที่เปรียบเสมือนกองทหาร) ก็จะเข้าไปต่อสู้/ทำลาย เชื้อเหล่านั้น และจดจำลักษณะและรูปร่างของเชื้อนั้นไว้ โดยเพิ่มจำนวนเซลล์ทหารนั้น เมื่อในอนาคต เชื้อตัวจริงในธรรมชาติเข้ามาสู่ร่างกาย เซลล์ทหารเหล่านั้น ก็จะเข้าไปต่อสู้กับเชื้อจริงทันทีครับ
แต่ในช่วงของการสร้างภูมิคุ้มกัน (อาจเรียกว่า ช่วงที่ร่างกายต่อสู้กับเชื้อ) ซึ่งอาจใช้เวลา 3-7 วันนั้น ร่างกายอาจไม่แข็งแรงเต็มที่เหมือนปกติ บางรายอาจพบว่ามีไข้ ตัวรุมๆ ได้บ้าง
ซึ่งในสมัยก่อน (ที่ต่างจากสมัยนี้ที่เราเลี้ยงสุนัขเหมือนสมาชิก “คน” หนึ่งในบ้านเลย) ที่เจ้าของ (โบราณๆ) ปล่อยปละละเลย เลี้ยงหมาแบบ “สุนัขใต้ถุนเรือน” ให้อยู่กินตามมีตามเกิด หลังจากจับมาฉีดวัคซีนแล้ว หมาก็ถูกปล่อยให้ไปเล่นตากฝนโดดน้ำในคลอง นอนแช่โคลนแช่น้ำแฉะๆ เล่นนอกบ้านทั้งคืน ประกอบกับ การผลิตวัคซีนในอดีตอาจไม่มีเทคโนโลยีที่ทันสมัยและปลอดภัยมากเท่าปัจจุบันนี้ หลังฉีดวัคซีนไป สุนัขในสมัยก่อนจึงอาจมีไข้ ตัวร้อนเกิดขึ้นได้
หรือบางรายอาจป่วยอยู่ก่อนแล้ว (แต่เจ้าของไม่ทราบ) แต่มาแสดงอาการป่วยหลังฉีดวัคซีนพอดี ก็เลย “เหมาไป (แบบมั่วๆ) เลย” ว่า “ถ้าฉีดวัคซีนแล้ว ไปอาบน้ำ หมาอาจจะตายได้”
ซึ่งโดยปกติ หากอาบน้ำสุนัข แล้วเช็ดตัวให้แห้งก่อนก็ไม่เกิดปัญหาอะไรครับ
ปัญหาที่ “อาจ” เกิดได้บ้าง ก็เป็นกรณีที่สุนัขขนยาวๆ ที่อาบน้ำแล้ว ไม่เช็ดตัวให้แห้ง ปล่อยให้ตัวเปียก-แฉะ-ชื้นทิ้งไว้ทั้งคืน ก็อาจจะเสริมให้สุนัขมีไข้ตัวรุมๆ ขึ้นได้บ้าง ในช่วงการสร้างภูมิคุ้มกัน (3-7 วันหลังฉีดวัคซีนนั้นครับ)
ดังนั้นเพื่อเป็นการป้องกันการสับสน/การเข้าใจผิด/การวิตกของเจ้าของ เกี่ยวกับการป่วย (อยู่ก่อนแล้ว) กับการฉีดวัคซีน สัตวแพทย์มักจะ “แนะนำ” ว่า ให้ “งดหรือเลี่ยง” อาบน้ำ 3-7 วัน หลังฉีดวัคซีน” แต่ไม่ได้ห้ามอาบน้ำนะครับ!!!!!
และก็ไม่ได้หมายความว่าอาบน้ำไม่ได้ด้วยครับ เพราะหลายตัว ซุกซน เล่นจนตกน้ำครำ/คลุกสิ่งสกปรก มอมแมม
เราก็สามารถ “อาบได้” เพียงแค่ ในช่วงที่อากาศเย็น/ชื้น ก็ให้ใช้น้ำอุ่นอาบ และให้เช็ดตัว หรือใช้ไดร์เป่าขนให้แห้งทุกครั้งก่อนเท่านั้นเอง
ดังนั้น หลังจากฉีดวัคซีนแล้วก็อาบน้ำได้ เพียงแต่เช็ดตัวให้แห้งก่อนปล่อยให้ไปเล่นเท่านั้นเอง อย่าวิตกกันจนเกินไปนะครับ
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ฝ่ายประชาสัมพันธ์และส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี