ฟังชื่อโรคว่ามีสาเหตุของโรคมาจาก coronavirus แล้ว หลายท่านคงวิตกกันนะครับ ว่าจะเป็นไวรัสโคโรนาที่เป็นสาเหตุเดียวกับโควิด-19 ในคนหรือเปล่า
คนรักแมวส่วนใหญ่คงจะเคยได้ยินชื่อและทราบกิตติศัพท์ความรุนแรงของโรคนี้กันมาบ้างแล้ว โดยเฉพาะท่านที่มีแมวกำลังป่วยหรือเคยเจ็บป่วยด้วยโรคนี้มาก่อน โรคนี้สร้างความทรมานร่างกายให้แมวและทรมานใจให้เจ้าของเป็นอย่างมาก อีกทั้งสาเหตุของโรคที่มาจากเชื้อโคโรนาไวรัส ซึ่งทำให้คนวิตกว่าเป็นกลุ่มเดียวกับ Covid-19 ในคนหรือเปล่า วันนี้ผมมีข้อมูลจากดี จาก รศ.สพ.ญ.ดร.สุกัลยา ฤทธิกุลประเสริฐ หัวหน้าศูนย์โรคแมวเพื่อความเป็นเลิศ คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาฝากกันครับ
@โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบคืออะไร
โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Feline infectious peritonitis หรือ FIP) เป็นโรคติดเชื้อในแมวที่จัดว่าอันตรายมาก แมวที่แสดงอาการทางคลินิกของโรคนี้อาจจะเสียชีวิตในระยะเวลาไม่กี่สัปดาห์หลังจากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคนี้เลยทีเดียว
@มีสาเหตุมาจากอะไร
โรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัสที่มีชื่อว่า Feline Coronavirus (FCoV) แม้จะเป็นCoronavirus แต่ FCoV ไม่ได้อยู่ในสกุล (genus) เดียวกับไวรัส SARS-CoV-2 ที่เป็นสาเหตุของโรค COVID-19 (ดังนั้นก็ไม่ต้องกังวลว่าจะเป็นสาเหตุของโควิด-19 มาสู่คนนะครับ)
@การติดต่อของโรคเป็นอย่างไร
แมวที่ติดเชื้อ FCoV นี้ไม่ได้น่ากลัวสำหรับคน เพราะ FCoV ติดต่อไปสู่ผู้เลี้ยงไม่ได้ แต่ FCoV สามารถติดต่อในกลุ่มแมว “อย่างง่ายดาย” ผ่านการ“กินหรือเลีย” เชื้อไวรัสที่อยู่ในอุจจาระที่ปนเปื้อนในอาหาร บนตัวแมว หรือสิ่งของรอบตัวแมว โดยเฉพาะตอนที่แมวเข้าไปใช้กระบะทราย จึงไม่น่าแปลกใจหากพบว่าลูกแมวที่ซื้อมาจากฟาร์ม หรือแมวที่เลี้ยงรวมกันหลายตัวในบ้านได้ติดเชื้อไวรัสไปแล้ว
แต่ไม่ต้องตกใจไป เพราะไม่ใช่ว่าแมวทุกตัวที่ติดเชื้อจะกลายเป็น FIP ตราบใดที่ FCoV ที่อยู่ในตัวแมวยังไม่กลายพันธุ์เป็นตัวใหม่ที่แข็งแกร่งและมีความสามารถก่อโรครุนแรงขึ้น (FIP-associated FCoV)
@เชื้อ FCoV ที่กลายพันธุ์และรุนแรงกว่าเดิม หรือ FIP-associated FCoV นั้นสามารถติดต่อไปยังตัวอื่นได้อีกหรือไม่
ประเด็นนี้เป็นสิ่งที่ผู้เลี้ยงแมวหลายคนวิตกกันมาก ขอเรียนว่า “เชื้อFCoV ธรรมดานั้นสามารถติดต่อแมวตัวอื่นๆ ได้ง่าย” แต่ “เชื้อ FIP หรือ FIP-associated FCoV นั้น ส่วนใหญ่จะไม่ปนเปื้อนออกมากับอุจจาระของแมวป่วย และไม่ทำให้แมวตัวอื่นติดเชื้อโดยการกินได้” หากมีแมวในบ้านเป็นFIP ก็ไม่ต้องกลัวว่าแมวตัวนี้จะแพร่โรคไปสู่ตัวอื่นครับ
@จะทราบได้อย่างไร ว่าแมวในบ้านติดเชื้อ FCoV ธรรมดา หรือกำลังมี FIP-associated FCoV หรือ เป็น FIP แล้ว
เป็นคำถามที่ตอบยากมาก โดยส่วนใหญ่แมวอายุน้อยจะติดเชื้อ FCoV ได้ง่าย และมักไม่แสดงอาการป่วย หรือเห็นแค่อาการท้องเสียไม่รุนแรงและหายเอง
ในขณะที่แมวที่กำลังเป็น FIP มักจะมีอาการป่วยไม่จำเพาะ เช่น ซึม กินอาหารน้อยลง เบื่ออาหาร บางตัวอาจมีไข้กลับซ้ำขึ้นๆ ลงๆ ซึ่งกว่าจะสงสัยFIP อาจต้องรอจนแมวมีอาการผิดสังเกตชัดเจนคือ ท้องป่องหรือหายใจหอบถี่ เพราะมีของเหลวปริมาณมากสะสมในช่องท้องหรือช่องอก ซึ่งเป็นอาการของ Effusive form หรือมักเรียกกันว่า “แบบเปียก” ส่วนอาการ ม่านตาอักเสบเดินเซและขาอ่อนแรง หรืออาการทางระบบประสาทอื่นๆ ก็เป็นอาการของ Non-effusive form หรือ “แบบแห้ง” ซึ่งสามารถพบในแมวที่เป็น FIP ได้เช่นกัน
@แมวมีอาการป่วยที่สงสัยว่าจะเป็น FIP ควรได้รับการปฎิบัติอย่างไร
เมื่อแมวมีอาการเข้าข่ายน่าสงสัย ควรพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยให้แน่ชัด โดยสัตวแพทย์จะประเมินความเสี่ยงของโรคจากอายุ การเลี้ยงดู สิ่งแวดล้อม ประวัติเจ็บป่วย ประวัติการรักษา ร่วมกับอาการทางคลินิก เพื่อจะได้ให้การรักษาแต่เนิ่นๆ
@การตรวจวินิจฉัยทำได้อย่างไร
หากแมวอยู่ในกลุ่มเสี่ยง สัตวแพทย์จะทำการเก็บตัวอย่างเลือดและของเหลวในช่องอก/ช่องท้อง รวมถึงทำรังสีวินิจฉัย อัลตร้าซาวน์ เป็นเบื้องต้นหากพบความผิดปกติที่บ่งชี้โรค FIP ต้องส่งตัวอย่างของเหลว หรือเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อเพิ่มเติม เพื่อส่งตรวจแอนติเจนหรือสารพันธุกรรมของ FCoV ในห้องปฏิบัติการเพื่อเป็นการยืนยัน
@วิธีการรักษาเป็นอย่างไร
ในปัจจุบันการรักษา FIP คือการรักษาตามอาการ อย่างไรก็ดี มีงานการวิจัยในต่างประเทศที่ได้ทดลองนำยาต้านไวรัสมาใช้ในแมวที่เป็นFIP พบว่าให้ผลการรักษาเป็นที่น่าพอใจ ซึ่งต้องทำการฉีดต่อเนื่องกันทุกวันประมาณ 3-4 เดือนเลยทีเดียว ซึ่งมีค่าใช้จ่ายที่ค่อนข้างสูงมาก เนื่องจากต้องนำเข้ายาจากต่างประเทศ เราจึงต้องรอลุ้นกันต่อไปว่า เมื่อไหร่ยาต้านไวรัสดังกล่าวจะมีการขอขึ้นทะเบียนและได้รับอนุมัติเพื่อใช้รักษา FIP อย่างถูกต้องและเพียงพอ
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ฝ่ายประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี