แนวทางของพ่อแม่ครูบาอาจารย์ อย่างหลวงปู่มั่น (พระอาจารย์มั่น ภูริทตฺตเถร พระบูรพาจารย์ใหญ่ฝ่ายพระกัมมัฏฐาน) ที่เป็นต้นตระกูลของกรรมฐานในยุคปัจจุบัน ที่พวกเราได้ศึกษาธรรมะทั้งหลายทั้งปวง ออกมาจากหลวงปู่มั่น หลวงปู่เสาร์ จากนั้นพ่อแม่ครูบาอาจารย์ หลวงปู่ขาว หลวงปู่เทสก์ หลวงปู่ฝั้น หลวงปู่อ่อน หลวงตามหาบัว หลวงปู่หล้า หลวงปู่ต่าง ๆ ที่พวกเรารักเคารพนับถือ พวกเราได้ศึกษาธรรมะของพ่อแม่ครูบาอาจารย์ล้วนแล้วแต่เป็นลูกศิษย์ของหลวงปู่เสาร์หลวงปู่มั่นทั้งนั้น

ท่านสอนอย่างไรกับคณะศิษยานุศิษย์เหล่านั้น พ่อแม่ครูบาอาจารย์สอนพวกเราอย่างไร ก็ขอให้พวกเราท่านทั้งหลายศึกษา หลวงปู่มั่นท่านบอกวิธีการปฏิบัติว่า สติสัมปชัญญะเป็นกุญแจดอกสำคัญ เป็นด่านแรก ถ้าหากว่าคนถ้าขาดสติแล้วทุกสิ่งทุกอย่างหมด ไม่มีอะไรเกิดขึ้นเป็นชิ้นเป็นอันที่จะเกิดเป็นคุณงามความดีขึ้นมาได้ เรื่องสตินี้เป็นสิ่งที่จำเป็นสำคัญ

องค์หลวงตามหาบัว ท่านบอกท่านภาวนากำหนดแต่ลมหายใจเข้าหายใจออก แต่หลวงปู่มั่นท่านบอกว่าไม่พอ ท่านจึงกำหนดบริกรรมหายใจเข้าบริกรรมว่าพุท หายใจออกบริกรรมว่าโธ ให้บริกรรมพุทโธด้วย อันนี้ก็คือกรรมฐานของหลวงปู่มั่น หลวงปู่มั่นก็บอกว่าให้บริกรรมพุทโธด้วย ถ้าเราไม่บริกรรม กำหนดลมหายใจเข้าออกเฉย ๆ มันสั้นเกินไปเดี๋ยวมันก็หาย เพราะฉะนั้นท่านจึงบอกว่ากำหนดลมหายใจเข้าบริกรรมว่าพุท หายใจออกบริกรรมว่าโธ เวลาเราเดินจงกรมก็เหมือนกัน เดินขาขวาพุท ขาซ้ายโธ นี่คือวิธีการเดินจงกรมของหลวงปู่มั่น

ถ้าหากว่าพวกเราไม่ได้ฟังไม่ได้ศึกษาแนวแถวของหลวงปู่มั่น ซึ่งหลวงปู่หล้า ท่านบอกว่าหลวงปู่มั่นท่านสอนวิธีการเดินจงกรมว่า อย่าเอามือไขว้หลัง ถ้าเอามือไขว้หลังเหมือนกับท่านักเลง ขาดความเคารพ อย่าเอามือกอดอกเหมือนกับเรามีทุกข์เป็นคนเจ้าทุกข์ระทมทุกข์ในใจ ถ้าเราเดินไกวแขนแสดงอาการไม่เคารพ เวลาเดินให้เอามือประสานไว้ที่ท้อง เอามือประสานกัน มือขวาทับมือซ้าย อันนี้คืออาการท่ารำพึงท่าเคารพ นี้คือพ่อแม่ครูบาอาจารย์ที่ท่านสอน สอนพวกเรา

..................................

หลวงพ่ออินทร์ถวาย สันตุสสโก จากพระธรรมเทศนา "สัมโมทนียกถาในงานผูกพัทธสีมาปิดทองฝังลูกนิมิต ณ วัดป่าหนองเกาะแก้ว อ.สตึก จ.บุรีรัมย์" แสดงธรรมเมื่อวันที่ ๑๘ ธันวาคม ๒๕๕๓