คำถาม ผมอยากทดลองปลูกผักปลอดสารพิษ ขอทราบข้อดี ขั้นตอน และวิธีปลูกด้วยครับ

นงค์ สินธุกาญจนา

อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี

คำตอบ

ผัก เป็นพืชที่คนไทยนิยมนำมารับประทานกันอย่างมาก มีคุณค่าทางอาหาร มีวิตามิน และแร่ธาตุต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายสูง แต่ค่านิยมในการบริโภคผักของคนไทยนั้น มักจะเลือกบริโภคผักที่สวยงามไม่มีร่องรอยการทำลายของหนอนและแมลง เกษตรกรที่ปลูกผัก จึงต้องใช้สารเคมีป้องกันและกำจัดแมลง และใช้ฉีดพ่นในปริมาณที่มาก เพื่อให้ได้ผักที่สวยงามตามความต้องการของตลาด สารพิษที่ตกค้างอยู่ในพืชผักนั้น เป็นอันตรายแก่ผู้บริโภคอย่างยิ่ง การปลูกผักปลอดสารพิษ จึงเป็นการแก้ปัญหาโดยตรง เกษตรกรทุกคนเอง ก็ควรพึงสังวรเรื่องนี้ให้มาก ควรหันมาศึกษาวิธีทำ และนำเอาวิธีการป้องกันและกำจัดศัตรูพืชหลายวิธีมาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เป็นการทดแทนและลดปริมาณการใช้สารเคมีทางการเกษตรให้น้อยลง เพื่อความปลอดภัยของเกษตรกรเอง ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อม

ข้อดีของการปลูกผักปลอดสารพิษ

1.ทำให้ได้พืชผักที่มีคุณภาพ ไม่มีสารพิษตกค้าง เกิดความปลอดภัยแก่ผู้บริโภค และเกษตรกรผู้ปลูกเอง ทั้งยังช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกผัก มีสุขภาพอนามัยดีขึ้น และปลอดภัยจากการใช้สารเคมี เนื่องจากไม่ได้รับสารเคมีจากการฉีดพ่นเพื่อป้องกันและกำจัดศัตรูพืช

2.ช่วยลดต้นทุนการผลิตของเกษตรกรด้านค่าใช้จ่าย ในการซื้อสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช ส่งผลให้เกษตรกรจะมีรายได้เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลผลิตที่ได้มีคุณภาพ ทำให้สามารถขายผลผลิตได้ในราคาสูงขึ้น

3.ลดปริมาณการนำเข้าสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืช และลดปริมาณสารเคมีที่จะปนเปื้อนเข้าไปในอากาศและนํ้า ซึ่งเป็นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และช่วยลดมลพิษของสิ่งแวดล้อม

วิธีการปลูกผักปลอดสารพิษ มีดังนี้

1.การเตรียมแปลงปลูก การเตรียมดินไม่ดี อาจมีผลกระทบต่อการงอกของเมล็ดและการเจริญเติบโตของพืชผักได้ ก่อนการปลูกพืช ควรมีการปรับสภาพดินให้เหมาะสมเสียก่อน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่เคยมีการปลูกผักหรือพืชชนิดอื่นมาก่อน โดยการปล่อยนํ้าให้ท่วมแปลง แล้วสูบออก เพื่อให้นํ้าชะล้างสารเคมีและกำจัดแมลงต่างๆ ที่อาศัยอยู่ในดิน แล้วจึงทำการไถพลิกหน้าดินตากแดดไว้ เพื่อทำลายเชื้อโรคและแมลงศัตรูที่อาศัยอยู่ในดินอีกครั้ง จากนั้น ให้ปรับสภาพความเป็นกรดเป็นด่างของดินให้อยู่ในสภาพที่เป็นกลาง โดยใช้ปูนขาว ปูนมาร์ล หรือ แร่โดโลไมท์ อัตรา 200-300 กิโลกรัม/ไร่ แล้วรดนํ้าตาม เพื่อปรับสภาพดินที่เป็นกรดให้เป็นกลาง แล้วเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดิน ด้วยการใส่ปุ๋ยอินทรีย์ อาจจะเป็น ปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก ในอัตรา 1,000-2,000 กิโลกรัม/ไร่ เพื่อช่วยให้ต้นพืชผักมีความแข็งแรงสามารถต้านทานต่อการเข้าทำลายของโรคและแมลงได้

2.การเตรียมเมล็ดพันธุ์ ทำความสะอาดเมล็ดพันธุ์ โดยคัดแยกเมล็ดพันธุ์ ทำการคัดเมล็ดที่เสีย เมล็ดวัชพืชที่มีอยู่ปะปน และสิ่งเจือปนต่างๆ ออกทิ้งไป จากนั้นให้แช่เมล็ดพันธุ์ในนํ้าอุ่น ที่อุณหภูมิ 50-55 องศาเซลเซียส เป็น เวลา 15-30 นาที จะช่วยลดปริมาณเชื้อโรคที่ติดมากับเมล็ดพันธุ์ และกระตุ้นการงอกของเมล็ดด้วย

การปลูก และการดูแล วิธีการปลูก และระยะปลูก จะขึ้นอยู่กับชนิดของพืชผักที่จะปลูกด้วยโดยจะต้องคำนึงถึง การปลูกผักต้องมีระยะห่างพอสมควร อย่าให้แน่นจนเกินไป เพื่อให้ผักมีการระบายอากาศที่ดี เป็นการปรับสภาพแวดล้อมไม่ให้เหมาะสมต่อการระบาดของโรค ต้องหมั่นตรวจแปลงอยู่เสมอ โดยใช้วิธีเลือกสุ่มสำรวจเป็นจุดๆ ประมาณ 10-20 จุด/ไร่ ถ้าพบว่ามีการระบาดของโรคและแมลงในระดับที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่พืชผักนั้น ก็ควรทำการกำจัดโรคและแมลงที่พบทันที โดยใช้สารควบคุมโรคและแมลง ที่ผลิตจากธรรมชาติ

การใช้สารควบคุมโรคและแมลง ที่ผลิตจากธรรมชาติ การป้องกันกำจัดโรค แมลง และสัตว์ศัตรูพืช ทำได้โดยปลูกพืชขับไล่แมลงบนแปลงปลูก เช่น ตะไคร้หอม และหากมีความจำเป็นต้องใช้สารฉีดพ่น ให้ใช้สารสกัดจากพืช เช่น สะเดา ข่า ตะไคร้หอม นะครับ