คำถาม ผมใช้ปุ๋ยคอกเป็นประจำ บางครั้งก็ไม่ค่อยได้ผลดี แต่ทราบว่ามีการทำปุ๋ยคอกหมักใช้กันได้ผลดี ขอทราบวิธีทำด้วยครับ
แสงศร แดงสุวรรณ
อ.เมือง จ.นครพนม
คำตอบ
การทำปุ๋ยคอกหมัก ทำมาจากปุ๋ยกลุ่มของปุ๋ยธรรมชาติ ซึ่งเป็นปุ๋ยที่ได้จากมูลสัตว์ เช่น มูลวัว มูลไก่ มูลสุกร มูลค้างคาว มาเป็นสารหลักในการทำปุ๋ยคอกหมักที่สามารถใช้อย่างต่อเนื่อง ใช้ได้ทั้งพืชสวนและพืชไร่ โดยที่ไม่เป็นอันตรายต่อต้นไม้และพื้นดิน
ประโยชน์ของการทำปุ๋ยคอกหมักอาจจะทำไว้ใช้เองในครัวเรือน หรือทำในพื้นที่การเกษตรของตัวเอง ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายอย่างมาก ยังช่วยเพิ่มผลิตและปรับระบบนิเวศในแปลงเกษตรให้มีคุณภาพมากขึ้นกว่าเดิมด้วย
วิธีการทำปุ๋ยคอกหมักมีดังนี้
1. ขั้นเตรียมส่วนผสม
1) ปุ๋ยคอก (มูลวัว มูลไก่ มูลสุกร มูลค้างคาว หรือมูลอื่นๆ) จำนวน 1 ส่วน ที่หาได้ในพื้นที่เกษตรของตัวเอง
2) แกลบดำหรือแกลบเผา 1 ส่วน
3) รำ อย่างละเอียด 1 ส่วน
4) น้ำ EM ปริมาณ 1 ลิตรต่อปุ๋ยคอก 1 ส่วน
5) กากน้ำตาล 1 ลิตรต่อปุ๋ยคอก 1 ส่วน
6) น้ำสะอาด 25 ลิตรต่อปุ๋ยคอก 1 ส่วน
2. ขั้นตอนการทำปุ๋ยคอกหมัก
1) นำปุ๋ยคอกหรือมูลสัตว์ไปตากแดดให้แห้งสนิทโดยใช้ผ้ากระสอบปูกับพื้นราบกลางแจ้ง เทปุ๋ยคอกที่เตรียมไว้ลงไป เกลี่ยให้กระจายออกจากกัน ถ้าก้อนใหญ่ต้องทุบ ไม่ให้เป็นก้อน ตากทิ้งเอาไว้กลางแดด 2 วัน
2) เมื่อปุ๋ยคอกแห้งสนิทดีแล้ว ให้เอามาคัดแยกสิ่งแปลกปลอมออกไปให้หมด เช่น ใบไม้กิ่งไม้ พลาสติก เชือก เศษผงต่างๆ เป็นต้น
3) นำปุ๋ยคอกมาคลุกเคล้าให้เข้ากันดีกับรำและแกลบ โดยใช้จอบเกลี่ยไปมาทีละน้อย ต้องคลุกให้เข้ากันเป็นเนื้อเดียวส่วนผสมเป็นสิ่งสำคัญมากและมีผลต่อคุณภาพของปุ๋ยคอกหมักที่ได้ด้วย
4) นำปุ๋ยคอกมาผสมกับน้ำ EM กากน้ำตาลและน้ำสะอาด ให้เข้าด้วยกัน ให้ผสมลงในถังขนาดใหญ่ แล้วใช้ฝักบัวรดน้ำตักขึ้นมาทีละน้อย ราดลงบนส่วนผสมแห้งที่คลุกเคล้าเอาไว้ เมื่อเทส่วนผสมของน้ำไปรอบหนึ่งแล้ว ให้ใช้จอบคลุกเคล้ารอบหนึ่ง ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ จนกว่าจะได้ส่วนผสมที่มีความชื้นแบบหมาดๆ อย่างทั่วถึง
5) ถ้าหมักในกระสอบ ให้นำส่วนผสมตักใส่ในกระสอบ ตั้งไว้ในที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก ถ้าหากต้องการหมักในบ่อดิน ก็ต้องขุดบ่อสี่เหลี่ยมเตรียมเอาไว้ก่อน แล้วใส่ส่วนผสมทั้งหมดลงบ่อปิดทับด้วยผ้าใบหรือหญ้าฟางอีกทีหนึ่ง
3. ขั้นตอนการนำปุ๋ยคอกหมักไปใช้งาน
ปุ๋ยคอกหมักที่ได้นี้ จะต้องหมักบ่มไว้เวลาประมาณ 2 สัปดาห์ จึงจะนำไปใช้งานได้ โดยสังเกตและตรวจสอบทันทีเมื่อครบเวลา 2 สัปดาห์ หากปุ๋ยที่ได้ มีสีน้ำตาลเข้มไปจนถึงดำ มีเนื้อปุ๋ยเป็นแบบร่วนซุยไม่เกาะกันเป็นก้อน ระดับความร้อนของปุ๋ยใกล้เคียงกันทั้งหมด ไม่มีส่วนไหนร้อนหรือเย็นไปมากกว่ากัน และมีกลิ่นฉุนมากขึ้น ก็หมายความว่า ได้เกิดการย่อยสลายเกิดขึ้นภายในแล้ว สามารถนำไปใช้ได้ตามต้องการ
คุณภาพของปุ๋ยคอกหมักที่ได้นั้น ขึ้นอยู่กับประเภทของปุ๋ยคอกที่นำมาใช้ ความพิถีพิถันในขั้นตอนการทำ และสภาพแวดล้อมระหว่างการหมักบ่ม และที่สำคัญจะต้องหมั่นสังเกตลักษณะของปุ๋ยคอกหมักที่ทำทุกขั้นตอนด้วยนะครับ
นาย รัตวิ
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี