ปัจจุบันการเรียนรู้ได้เปลี่ยนแปลงรูปแบบไปจากเมื่อก่อนที่ต้องนั่งเรียนในห้องเรียนไปเป็นการเรียนในรูปแบบ virtual หรือแบบเสมือนจริง ผ่านมัลติมีเดียเป็นสื่อกลาง โดยเน้นให้ผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ในมุมมองของการจัดการความรู้ (Knowledge Management : KM) การเรียนรู้ในลักษณะนี้ถือเป็นการเปิดรับองค์ความรู้ที่เป็น explicit knowledge ในรูปแบบที่ไม่ใช่หนังสือหรือตำราอีกต่อไปแต่เป็นสื่อมัลติมีเดียรูปแบบใหม่ๆ ที่น่าสนใจและเหมาะสมกับยุคสมัย อาจทำให้ผู้เรียนรู้สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ได้ง่ายและสะดวกมากยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญของการเรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริงก็คือ การออกแบบสื่อการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพ เช่น การออกแบบโดยการผสมผสาน ข้อความ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหววีดิทัศน์ และเสียง เพื่อให้การถ่ายทอดองค์ความรู้มีความหลากหลายและน่าสนใจ
นอกจากนี้การเรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริงนั้น มีสิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงนั่นก็คือ การสื่อสารระหว่างผู้เรียนและผู้สอน เนื่องจากการสื่อสารเป็นสิ่งที่จะช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจในเนื้อหาได้อย่างถ่องแท้มากยิ่งขึ้น ดังนั้นในการออกแบบสื่อองค์ความรู้จำเป็นต้องให้ความสำคัญในการสื่อสารแบบสองทางด้วย เช่น การสนทนาแบบออนไลน์ หรืออีเมล โดยการสื่อสารอาจเป็นการสื่อสารระหว่างผู้เรียนกับผู้สอน หรือระหว่างผู้เรียนด้วยกัน เพื่อปรึกษาแลกเปลี่ยนประสบการณ์หรือองค์ความรู้ที่รับมา ประโยชน์ของการสื่อสารแบบนี้จะทำให้ผู้เรียนรู้สามารถรวบรวมองค์ความรู้ เพื่อประมวลผลและเกิดการตกผลึกเป็นความรู้เฉพาะตนได้ต่อไป นอกจากนี้ ผู้เรียนอาจได้รับความรู้ใหม่ๆ จากการสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นที่เกิดขึ้นด้วย
การเรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริง ในมุมมองของการจัดการความรู้นับว่าเป็นการสนับสนุนให้ผู้เรียนได้ค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติมได้ด้วยตนเองที่ดีมากวิธีหนึ่ง เพราะผู้เรียนมีอิสระในการเรียนรู้ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของอุปกรณ์ ระยะทาง ระยะเวลา และเนื้อหาที่สนใจ ที่สามารถเชื่อมโยงกับประสบการณ์ของตนเอง ทำให้ผู้เรียนสามารถสร้างความรู้เพิ่มเติมได้และอาจเป็นแรงจูงใจให้เกิดการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ต่อไป นอกจากนี้ ผู้เรียนที่ได้มีการสื่อสารแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และประสบการณ์ร่วมกันในระหว่างเรียนอาจส่งผลให้เกิดการทำกิจกรรมชุมชนนักปฏิบัติ (Communityof Practice : CoP คือ การรวมตัวของกลุ่มคนที่มีปัญหาหรือความปรารถนาในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เพื่อร่วมกันแลกเปลี่ยนความรู้) ร่วมกันต่อไปได้ในอนาคต
การเรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริงจะประสบความสำเร็จได้ดังที่กล่าวข้างต้นนั้น ผู้เรียนจะต้องปฏิบัติ ดังนี้
- มีความมุ่งมั่น ตั้งใจจริง
- มีวินัย และควบคุมบริหารจัดการเวลาของตนเองได้
- ลงมือปฏิบัติจริงในการค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง
- เรียนรู้ที่จะวิเคราะห์องค์ความรู้ที่ได้รับมา
- มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นในหัวข้อต่างๆ ที่เรียนรู้อย่างสม่ำเสมอ
- รับฟังความคิดเห็นผู้ร่วมเรียน
- มีการตรวจสอบความเข้าใจของตนเองโดยการทำแบบทดสอบ
- มีการเชื่อมโยงองค์ความรู้ที่ได้รับมากับประสบการณ์เดิมของตน
- มีการทวนสอบองค์ความรู้ที่ได้เรียนจากแหล่งข้อมูลปฐมภูมิหรือกับผู้สอน
ทั้งหมดที่กล่าวมานี้จะทำให้ผู้เรียนนั้น เรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริงได้อย่างมีประสิทธิภาพมากที่สุด และสามารถนำความรู้มาทดลองใช้ ฝึกฝน ปรับปรุง พัฒนา จนเกิดความชำนาญ เกิดประโยชน์กับตนเองและส่วนรวมได้ จะเห็นได้ว่า การเรียนรู้จากห้องเรียนเสมือนจริง เป็นแนวทางที่เหมาะสมในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเองของผู้เรียน เพื่อให้เกิดการสั่งสมองค์ความรู้อย่างต่อเนื่อง
กองพัฒนาและจัดการความรู้องค์กร
สำนักดิจิทัลและสารสนเทศ
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี