ก็เป็นอย่างที่... นายเอกนิติ นิติทัณฑ์ประภาศ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง...ได้บอกไว้ว่า “ในอดีตไทยเคยเป็นเสือตัวที่ 5 ของเอเชีย แต่วันนี้เรากลับกลายเป็นคนป่วยของเอเชีย”... และสาเหตุก็น่าจะมาจาก…4 เรื่องหลักที่ทำให้...คือ 1. ด้านการลงทุน ที่ประเทศไทยยังยึดติดอยู่กับอุตสาหกรรมเดิมๆ ขณะที่ปัจจุบันนี้โลกกำลังเปลี่ยนไปสู่ยุคของ AI, Data Center, EV, ระบบอัตโนมัติ และโลกสีเขียวมากขึ้น...2. เรื่องคนและทักษะแรงงาน ซึ่งประเทศไทยกำลังเผชิญกับปัญหาโครงสร้างประชากร วันนี้มีคนที่มีอายุเกิน 60 ปี อยู่ราว 20% ของประชากรทั้งหมด ซึ่งคนเหล่านี้เมื่อเกษียณแล้วรายได้จะหายไป แต่รายจ่ายเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในเรื่องเจ็บป่วย และจะกลายเป็นการเพิ่มภาระงบประมาณและหนี้สาธารณะ ส่วนแรงงานไทยส่วนมากมีทักษะที่ไม่ตรงกับความต้องการของตลาด ซึ่งเป็นปัญหาหลักที่ทำให้นักลงทุนย้ายไปประเทศอื่น

เรื่องที่ 3. ด้านเทคโนโลยี ที่ธุรกิจไทยหลายแห่งยังไม่ทันโลกยุคใหม่ ในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมา เทคโนโลยีเปลี่ยนไปเร็วมาก จากยุค Digital Transformation ได้ก้าวข้ามไปสู่ AI หมดแล้วแต่ธุรกิจไทยจำนวนมากยังไม่พัฒนาด้านเทคโนโลยี โดยเฉพาะผู้ประกอบการ SME เรื่องที่ 4.คือ หนี้ โดยเฉพาะหนี้ครัวเรือน และวินัยการคลังซึ่งกำลังน่าเป็นห่วงมาก เพราะไทยกำลังถูกสถาบันจัดอันดับความน่าเชื่อถือ (Rating Agency) ปรับลดเรทติ้งลง ด้วยความกังวลต่อหนี้สาธารณะของไทย

เอาเข้าจริงสังคมไทย รัฐบาลไทยหลายชุดที่ผ่านมาพูดเรื่องนี้มานานมากแล้ว อย่างน้อยก็กว่า 20 ปีมาแล้วที่พูดกันในเรื่องนี้...ทุกรัฐบาลตอนได้เข้ามาบริหารประเทศก็บอกว่าจะทำเรื่องพวกนี้...แต่ข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นตลอด 20 ปีมานี้คืออะไร...การลงทุน...ไทยก็ทำแค่รับจ้างผลิต และใครจะลงทุนตั้งโรงงานใหม่ก็ต้องจ่ายใต้โต๊ะเพื่อขอใบอนุญาต ที่โด่งดังก็เรื่อง รง.4 หรือการลงทุนจากต่างประเทศที่เห็นก็จะมีแต่เปิดรับโรงงานเทคโนโลยีเก่า ตัวอย่างโรงงานเหล็กเตา IF จากจีน ซึ่งจีนเขาโละทิ้งแล้ว ส่วนอุตสาหกรรมเทคโนโลยีขั้นสูงไทยก็ขาดแรงงานสำหรับอุตสาหกรรมนี้...ส่วนเรื่องคนนั้นไทยจะมีอัตราการเกิดต่ำเพราะคนไทยไม่อยากมีลูกเนื่องจากค่าเลี้ยงดูให้ลูกมีคุณภาพชีวิตที่ดีนั้นแพงมากรายได้ที่หาได้ไม่มีวันที่จะเพียงพอสำหรับการเลี้ยงดูบุตร..การจะหาโรงเรียนดีที่มีคุณภาพการศึกษาที่ดีต้องใช้เงินหลักล้านบาท เรื่องทักษะแรงงานที่ไม่ได้มีการพัฒนาก็ล้อไปกับเรื่องอุตสาหกรรมประเทศที่ยังเป็นอุตสาหกรรมเก่า ใช้แรงงานจำนวนมากแต่ทักษะน้อย เราก็เลยยุ่งอยู่กับแรงงานต่างชาติ ที่ต้องถูกเก็บค่าหัวคิวหรือไม่ก็แรงงานเถื่อน...ประเทศเราทำอยู่แค่นี้กับเรื่องแรงงาน

ส่วนเรื่องหนี้ครัวเรือน...ที่พุ่งมาขนาดนี้เพราะค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นมากกว่ารายได้ และเราก็ทำแค่พักหนี้ ยืดหนี้ พอสิ้นสุดระยะเวลาของโครงการคนไทยก็กลับมาเป็นหนี้อีก รัฐบาลไม่เคยคิดหาทางเพิ่มรายได้ให้ประชาชนคนไทยเลย สุดท้ายไม่ว่ารัฐบาลไหนก็ใช้วิธี“แจกเงิน”ทำมาตลอด 20 ปี สุดท้ายก็ส่งผลให้ยอดหนี้สาธารณะของไทยพุ่งขึ้นจนน่าเป็นห่วงและสร้างกับดักให้รัฐบาลจนไม่สามารถตั้งงบประมาณเพื่อการลงทุนที่จะเพิ่มความสามารถในการแข่งขันให้กับประเทศได้

ทั้งหลายทั้งปวงนี้ต้นตอก็เพราะไทยไม่มีรัฐบาลที่มีความรู้ความสามารถที่จะบริหารประเทศได้ต่อเนื่องยาวนาน และวางกลยุทธ์ของชาติที่ต้องใช้เวลาพอสมควรเดินตามกลยุทธ์นั้น...รัฐบาลที่ได้ก็มาจากนักการเมืองที่ไร้คุณภาพ ที่ได้ตำแหน่งด้วยการต่อรองทางการเมือง ได้มาจากนักการเมืองที่ชนะเลือกตั้งด้วยการซื้อเสียง แล้วก็เข้ามาโกงกินเพื่อถอนทุน....สรุปได้ว่ารากเหง้าของปัญหาของไทย...ก็คือ“การเมือง”คุณภาพต่ำนั่นเอง

พงษ์พันธุ์