ประวัติศาสตร์ของจอร์แดนยุคใหม่ อาจจะไม่ค่อยมีอะไรหวือหวา และ สนใจนัก แต่ถ้ามองย้อนกลับไปในอดีตของจอร์แดนแล้ว ประวัติศาสตร์ของชาตินี้น่าสนใจมากทีเดียว
อย่างที่ผมได้เล่าไปในบทความ 2 ตอนที่แล้ว ว่ามีอารยธรรมเก่าแก่หลากหลายอารยธรรมหลั่งไหลเข้ามาเผยแพร่อยู่ในดินแดนแถบนี้เมื่อประมาณ 3 พันปีที่แล้ว เรื่อยลงมา
(เขตเลอแวงต์ คือพื้นที่สีแดง - ภาพจากวิกิพีเดีย)
นักประวัติศาสตร์เรียกขานดินแดนแถบนี้ว่า เลอแวงต์ (LEVANT)
คำว่า เลอแวงต์ ต้นกำเนิดมาจากภาษาฝรั่งเศส ที่ขอยืมมาจากภาษาอิตาเลี่ยนอีกต่อหนึ่ง มีความหมายว่า การโผล่ขึ้นมา ซึ่งมีนัยยะหมายถึงการโผล่ขึ้นมาของพระอาทิตย์ทางขอบฟ้าทิศตะวันออก คือพื้นที่ริมฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนด้านทิศตะวันออก และพื้นที่แถวตะวันออกกลาง
ปัจจุบันก็คือ ประเทศจอร์แดน ซีเรีย เลบานอน อิสราเอล ปาเลสไตน์ อิหร่าน(อาณาจักรเปอร์เชียน) อิรัก(พื้นที่อารยธรรมเมโสโปเตเมีย) และรวมถึง อียิปต์ (อารยธรรมอียิปต์โบราณ) ด้วย ประเทศเหล่านี้ ล้วนอยู่ในพื้นที่ที่เรียกว่า “พระจันทร์เสี้ยวที่อุดมสมบูรณ์” ในยุคโบราณ
ด้วยเป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ จึงทำให้อาณาจักรโรมันพยายามที่จะขยายการครอบครองของตัวเองจากกรุงโรมมาทางด้านตะวันออก และมาสิ้นสุดที่ประมาณ พื้นที่พระจันทร์เสี้ยวที่อุดมสมบูรณ์นี้ เพราะถัดจากพื้นที่พระจันทร์เสี้ยวนี้แล้ว ส่วนใหญ่ก็จะเป็นทะเลทราย
เนื่องจากดินแดนที่เรียกว่า พื้นที่พระจันทร์เสี้ยวที่สมบูรณ์นี้ มีคนพื้นถิ่นที่ใช้ภาษาแตกต่างไปจากภาษาละติน หรือ ภาษากรีกที่ชาวโรมันใช้กันอยู่ จึงเป็นเรื่องที่ค่อนข้างจะเสี่ยงอันตรายมากในการขยายอำนาจออกมาไกลจนถึงพื้นที่แถบนี้
คนพื้นถิ่นที่พูดถึงนี้เขาใช้ภาษาเซมิติค ซึ่งก็คือ ชาวอาหรับ ชาวฮิบรู(HEBREW) ชาวอารามาอิค(ARAMAIC) แตกต่างจากพวกโรมัน ที่เป็นชาว ลาชิอุ้ม พูดภาษา ละติน และ ชาวกรีก ที่เป็นชาวเฮเลนพูดภาษา กรีก
(เมืองทั้งสิบ - ภาพจากวิกิพีเดีย)
เมืองทั้งสิบประกอบด้วย เมืองเจอราช ชื่อเดิมคือ เกสารา , เมืองบีท เชอัน ชื่อเดิมคือ ซิโธโปลิส อยู่ในอิสราเอล , เมืองอัล-ฮุสน์ ชื่อเดิมคือ ฮิปโปส อยู่บนที่ราบสูงโกลัน , เมืองอุมม์ ไคส์ ชื่อเดิมคือ กาดารา อยู่ในจอร์แดน
เมืองเออร์บิดตะวันออก ชื่อเดิมคือ เพลลา อยู่ในจอร์แดน , เมืองอัมมาน ชื่อเดิมคือ ฟิลาเดลเฟีย อยู่ในจอร์แดน , เมืองบีท ราส ชื่อเดิมคือ แคปปิโตเลียส อยู่ในจอร์แดน , เมืองคานาวัต ชื่อเดิมคือ คานาธา อยู่ในซีเรีย , เมือง อาบิลลา ชื่อเดิมคือ ราฟานา อยู่ในจอร์แดน และ เมืองดามัสกัส ชื่อเดิมก็คือ ดามัสกัส อยู่ในซีเรีย
(โรมัน ฟอรัม ในเมืองโบราณเจอรัช )
จะเห็นว่า เมืองทั้งสิบในยุคเมื่อประมาณ 2 พันปีเศษ ส่วนใหญ่จะอยู่ในประเทศจอร์แดน มีอยู่เพียงเมืองเดียวที่แยกตัวออกมาอยู่เหนือสุด ก็คือ ดามัสกัส ซึ่งยังคงความสำคัญเรื่อยมาแม้จนกระทั่งในยุคของมุสลิม
ในบรรดาเมืองทั้งสิบนี้ โจเซฟฟุส(JOSEPHUS) ซึ่งเป็นนักประวัติศาสตร์โรมัน มีชีวิตอยู่ในช่วงศตวรรษที่ 1 ได้ระบุว่า เมืองที่ใหญ่ที่สุดในยุคนั้นก็คือ เมืองซิทโธโปลิส
(สนามแข่งรถม้าของโรมัน และ เมืองเจอรัช - ภาพจากวิกิพีเดีย)
เมืองเหล่านี้ ยกเว้นเมืองดามัสกัส สถาปนาขึ้นมาในช่วงเวลาระหว่างหลังจากที่พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช สิ้นพระชนม์ในปี 323 ปีก่อนค.ศ. จนถึงยุคโรมันยึดครองพื้นที่ส่วนใหญ่ในแถบนี้ได้ในปี 64 ก่อนคริสตกาล
และ ต่อมาก็ได้ดึงเอาเมือง หรือ แคว้น จูเดีย ซึ่งก่อตั้งโดยราชวงศ์ปโตเลมี ของอียิปต์ เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของสิบเมืองนี้ด้วย
สาเหตุที่ต้องเอาจูเดียเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของสิบเมือง ก็เพราะมันมีปัญหาความขัดแย้งแฝงตัวมานาน จนกระทั่งมาปะทุขึ้นเมื่อโรมันต้องทำการล้อมปราบชาวยิว ที่หนีขึ้นไปตั้งหลักต่อสู้กับกองทัพโรมันบนภูเขาชันจนวินาทีสุดท้าย
เป็นสงครามที่สะเทือนใจชาวยิวมาก เรียกว่า สงครามแห่งมาซาดา ไว้ผมจะเอามาเล่าให้ฟังครับ
สำหรับท่านที่สนใจเดินทางเจาะลึกจอร์แดน แบบสบายๆ กับ ผม ระหว่างวันที่ 7 – 13 มกราคม 2563 สามารถติดต่อได้ที่ 02 651 6900 หรือ 088 578 6666 หรือ LINE ID 14092498
ปิดรับวันที่ 18 ธันวาคม นี้
พบกันใหม่สัปดาห์หน้าครับ
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี