คนทั่วไปฟังชื่อโรคว่ามีสาเหตุของโรคมาจาก coronavirus แล้วหลายคนคงกังวล เกิดความสงสัย และอยากรู้กันนะครับ ว่าจะเป็นโคโรนาไวรัสที่เป็นสาเหตุของ โควิด-19 หรือเปล่า
โรคนี้ คนรักแมวส่วนใหญ่คงจะเคยได้ยินชื่อและทราบกิตติศัพท์ความรุนแรงของโรคนี้กันมาบ้างแล้ว บางคนอาจเข้าใจดีเลย เพราะมีแมวที่บ้านกำลังป่วยหรือเคยเจ็บป่วยด้วยโรคนี้มาก่อน ซึ่งสร้างความทรมานร่างกายให้แมวและทรมานใจให้เจ้าของเป็นอย่างมาก วันนี้ผมมีข้อมูลจาก รองศาสตราจารย์ สพ.ญ.ดร.สุกัลยา ฤทธิกุลประเสริฐภาควิชาอายุรศาสตร์ และหัวหน้าศูนย์โรคแมวเพื่อความเป็นเลิศคณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาฝากกันครับ
@โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบคืออะไร
โรคเยื่อบุช่องท้องอักเสบ (Feline infectious peritonitis หรือ FIP) เป็นโรคติดเชื้อในแมวที่จัดว่าอันตรายมาก แมวที่แสดงอาการทางคลินิกของโรคนี้อาจจะเสียชีวิตในระยะเวลาไม่กี่สัปดาห์หลังจากได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคนี้เลยทีเดียว
@โรคนี้มีสาเหตุมาจากอะไร
โรคนี้เกิดจากเชื้อไวรัสที่มีชื่อว่า Feline Coronavirus (FCoV) แม้จะเป็น Coronavirus แต่ FCoV ไม่ได้อยู่ในสกุล (genus) เดียวกับไวรัส SARS-CoV-2 ที่เป็นสาเหตุของโรค COVID-19 (ดังนั้นก็ไม่ต้องกังวลว่าจะเป็นสาเหตุของโควิด-19 มาสู่คนนะครับ)
@การติดต่อของโรคเป็นอย่างไร
แมวที่ติดเชื้อ FCoV นี้ ไม่ได้น่ากลัวสำหรับคน เพราะ FCoV ติดต่อไปสู่ผู้เลี้ยงไม่ได้ แต่ FCoV สามารถติดต่อในกลุ่มแมว“อย่างง่ายดาย” ผ่านการ “กินหรือเลีย” เชื้อไวรัสที่อยู่ในอุจจาระที่ปนเปื้อนในอาหาร บนตัวแมว หรือสิ่งของรอบตัวแมว โดยเฉพาะตอนที่แมวเข้าไปใช้กระบะทราย จึงไม่น่าแปลกใจหากพบว่าลูกแมวที่ซื้อมาจากฟาร์ม หรือแมวที่เลี้ยงรวมกันหลายตัวในบ้านได้ติดเชื้อไวรัสไปแล้ว
แต่ไม่ต้องตกใจนะครับ เพราะไม่ใช่ว่าแมวทุกตัวที่ติดเชื้อจะกลายเป็น FIP ตราบใดที่ FCoV ที่อยู่ในตัวแมวยังไม่กลายพันธุ์เป็นตัวใหม่ที่แข็งแกร่งและมีความสามารถก่อโรครุนแรงขึ้น (FIP-associated FCoV)
@เชื้อ FCoV ที่กลายพันธุ์และรุนแรงกว่าเดิม หรือ FIP-associated FCoV นั้นสามารถติดต่อไปยังตัวอื่นได้อีกหรือไม่
เชื้อ FCoV ธรรมดานั้นสามารถติดต่อแมวตัวอื่นๆ ได้ง่าย แต่FIP หรือ FIP-associated FCoV นั้น ส่วนใหญ่จะไม่ปนเปื้อนออกมากับอุจจาระของแมวป่วย และไม่ทำให้แมวตัวอื่นติดเชื้อโดยการกินได้ หากมีแมวในบ้านเป็น FIP ก็ไม่ต้องกลัวว่าแมวตัวนี้จะแพร่โรคไปสู่ตัวอื่น
@แล้วเราจะรู้ได้อย่างไร ว่าแมวในบ้านติดเชื้อ FCoV ธรรมดา หรือกำลังมี FIP-associated FCoV หรือเป็น FIP แล้ว
เป็นคำถามที่ตอบยาก โดยส่วนใหญ่แมวอายุน้อยจะติดเชื้อ FCoV ได้ง่าย และมักไม่แสดงอาการป่วย หรือเห็นแค่อาการท้องเสียไม่รุนแรงและหายเอง
ในขณะที่แมวที่กำลังเป็น FIP มักจะมีอาการป่วยไม่จำเพาะ เช่น ซึม กินอาหารน้อยลง เบื่ออาหาร บางตัวอาจมีไข้กลับซ้ำขึ้นๆ ลงๆ ซึ่งกว่าจะสงสัย FIP อาจต้องรอจนแมวมีอาการผิดสังเกตชัดเจนคือท้องป่องหรือหายใจหอบถี่ เพราะมีของเหลวปริมาณมากสะสมในช่องท้องหรือช่องอก ซึ่งเป็นอาการของ Effusive form หรือมักเรียกกันว่า “แบบเปียก” ส่วนอาการ ม่านตาอักเสบเดินเซและขาอ่อนแรง หรืออาการทางระบบประสาทอื่นๆ ก็เป็นอาการของNon-effusive form หรือ “แบบแห้ง” ซึ่งสามารถพบในแมวที่เป็นFIP ได้เช่นกัน
@หากแมวมีอาการป่วยที่สงสัยว่าจะเป็น FIP ควรทำอย่างไร
เมื่อแมวมีอาการเข้าข่ายน่าสงสัย ควรพาไปพบสัตวแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยให้แน่ชัด โดยสัตวแพทย์จะประเมินความเสี่ยงของโรคจากอายุ การเลี้ยงดู สิ่งแวดล้อม ประวัติเจ็บป่วย ประวัติการรักษา ร่วมกับอาการทางคลินิก เพื่อจะได้ให้การรักษาแต่เนิ่นๆ
@การตรวจวินิจฉัยทำได้อย่างไร
หากแมวอยู่ในกลุ่มเสี่ยง สัตวแพทย์จะทำการเก็บตัวอย่างเลือดและของเหลวในช่องอก/ช่องท้อง รวมถึงทำรังสีวินิจฉัย อัลตราซาวนเป็นเบื้องต้น หากพบความผิดปกติที่บ่งชี้โรค FIP ต้องส่งตัวอย่างของเหลว หรือเก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อเพิ่มเติม เพื่อส่งตรวจแอนติเจนหรือสารพันธุกรรมของ FCoV ในห้องปฏิบัติการเพื่อเป็นการยืนยัน
@มีวิธีการรักษาอย่างไร
ในปัจจุบันการรักษา FIP คือการรักษาตามอาการ อย่างไรก็ดี มีงานการวิจัยในต่างประเทศที่ได้ทดลองนำยาต้านไวรัสมาใช้ในแมวที่เป็น FIP พบว่าให้ผลการรักษาเป็นที่น่าพอใจ เราจึงต้องรอลุ้นกันต่อไปว่า เมื่อไหร่ยาต้านไวรัสดังกล่าวจะมีการขอขึ้นทะเบียนและได้รับอนุมัติเพื่อใช้รักษา FIP อย่างถูกต้องและเพียงพอ
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ ฝ่ายประชาสัมพันธ์
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี