เรื่องของธรรมะ เป็นเรื่องที่เข้าหาได้ยาก เพราะว่าคนที่จะเข้าหาธรรมะได้นั้นจะต้องเบื่อกับสิ่งต่างๆที่มีอยู่ในโลกนี้ จะต้องเบื่อกับความทุกข์ต่างๆที่เกิดจากการมีสิ่งต่างๆ ถ้ามีความเบื่อแล้วทีนี้ก็อยากจะหาสิ่งใหม่ๆมา นอกจากสิ่งต่างๆในโลกนี้แล้วก็มีสิ่งเดียวเท่านั้นก็คือธรรมะซึ่งนานๆจะมีผู้ค้นพบเสียที ถ้าเราเกิดในยุคที่ไม่มีพระพุทธศาสนาเราก็ไม่มีทางเลือกอื่น เราก็ยังต้องหาลาภยศสรรเสริญ หาความสุขจากรูปสียงกลิ่นรสต่างๆ ไป แล้วก็ต้องมาทุกข์มาไม่สบายอกไม่สบายใจกับสิ่งต่างๆ ที่เราหามาได้ เวลาที่เราสูญเสียมันไป เวลาที่มันเสื่อมไป เวลาที่เราไม่สามารถหามาเพิ่มมาเติมใหม่ได้ 

เช่น ตอนที่คนแก่คนเจ็บนี่ จะเป็นเวลาที่ไม่ค่อยมีความสุขกันเท่าไหร่ เพราะว่าไม่สามารถหาสิ่งต่างๆมาให้ความสุขได้เหมือนกับตอนที่เป็นหนุ่มเป็นสาว มีกำลังวังชาอยากจะไปไหนก็ไปได้ อยากจะทำอะไรก็ทำได้ 

นอกจากนั้น เงินทองที่เราใช้เป็นเครื่องมือหาความสุขต่างๆมันก็จะน้อยลงไปเรื่อยๆถ้าเราไม่รู้จักหามาเพิ่มเติม ต่อไปเวลาแก่ลงไปๆ ความสามารถที่จะทำงานหาเงินเข้ามาก็จะน้อยลงไปๆ แต่การใช้จ่ายเงินทองมันไม่น้อยลงไป เพราะเราต้องใช้เงินทองรักษาความสุขให้อยู่กับเราไปเรื่อยๆ แล้วต่อไปก็อาจจะเกิดปัญหาได้ถ้าเงินทองไม่พอใช้

ดังนั้น การหาความสุขจากลาภยศสรรเสริญ การหาความสุขจากรูปเสียงกลิ่นรสต่างๆนี้จึงไม่ใช่เป็นการหาความสุขที่แท้จริง เป็นการหาความสุขควบคู่กับการไปหาความทุกข์มาเพราะมันเป็นเหมือนของที่มาพร้อมๆ กัน เหมือนเหรียญนี่มี 2 ด้าน ถ้าเอาเหรียญมานี่จะเอาด้านหัวด้านเดียวไม่ได้ เหรียญมีด้านหัวกับด้านก้อย จะเอาด้านหัวอย่างเดียวไม่ได้ ฉันใด

เราจะเอาความสุขจากสิ่งต่างๆ ในโลกนี้เพียงอย่างเดียวไม่ได้ เพราะสิ่งต่างๆ นอกจากมันมีความสุขแล้ว มันก็มีความทุกข์ติดมาด้วย เหมือนหมูสามชั้นนี่มันก็มีทั้งมันทั้งเนื้อ จะเอาเนื้ออย่างเดียวไม่ได้ ถ้าอยากจะเอาความสุขอย่างเดียวไม่เอาความทุกข์นี้ ต้องเอาธรรมะเท่านั้น ธรรมะนี้จะให้ความสุขกับเราเพียงอย่างเดียว จะไม่ให้ความทุกข์กับเราและจะให้ความสุขกับเราไปตลอด อย่างไม่มีวันสิ้นสุด
.............
สนทนาธรรมบนเขา วันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2562 พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต วัดญาณสังวรารามฯ จังหวัดชลบุรี