การครอบครองปรปักษ์ในที่ดิน หมายถึง การครอบครองทรัพย์สินของผู้อื่นโดยสงบและเปิดเผยด้วยเจตนาเป็นเจ้าของ ถ้าเป็นอสังหาริมทรัพย์ครอบครองติดต่อกัน 10 ปีแต่ถ้าเป็นสังหาริมทรัพย์ครอบครองติดต่อกัน 5 ปี โดยมีหลักสำคัญดังนี้
1.ต้องครอบครองโดยสงบ หมายถึง ผู้ครอบครองต้องครอบครองและใช้ทรัพย์นั้นอย่างปกติสุข เช่น ไม่มีการฟ้องร้อง ขับไล่เป็นข้อพิพาทกันกับเจ้าของที่ดินไม่ว่าทางแพ่งหรือทางอาญา
2.ต้องมีเจตนาเป็นเจ้าของ หมายถึงการครอบครองนั้นผู้ครอบครองต้องมีเจตนาเป็นเจ้าของด้วย ไม่ใช่เป็นการครอบครองแทนเจ้าของ ไม่ว่าจะเป็นสิทธิอาศัย หรือการเช่า ซึ่งถือเป็นการครอบครองแทนเจ้าของทรัพย์ แต่จะเป็นการครอบครองโดยเจตนาเป็นเจ้าของก็ต่อเมื่อได้ เปลี่ยนเจตนาการครอบครอง
3.ต้องครอบครองโดยเปิดเผย หมายถึง การครอบครองที่บุคคลทั่วไปเข้าใจได้ว่าทรัพย์นั้นผู้ครอบครองเป็นผู้ครอบครอง ดังนั้นการแอบมาครอบครองไม่ใช่ครอบครองโดยเปิดเผย
4.ต้องครอบครองต่อกันเป็นระยะเวลา 10 ปี (สำหรับสังหาริมทรัพย์จะมีระยะเวลาครอบครองเพียง 5 ปี)
การครอบครองอสังหาริมทรัพย์ที่จะถือเป็นการครอบครองปรปักษ์ได้นั้น จะต้องเป็นการครอบครองแก่ที่ดินที่มีกรรมสิทธ์เท่านั้น เช่น ที่ดินมีโฉนด แต่หากที่ดินมีเฉพาะสิทธิครอบครอง เช่น น.ส.๓ แม้จะครอบครองนานเท่าไหร่ก็ไม่ได้กรรมสิทธิ์ แต่อาจจะได้เพียงสิทธิครอบครองมาเท่านั้น
โดยในการครอบครองปรปักษ์นั้น การได้มาซึ่งสิทธิ์ในที่ดินมีอยู่ 2 วิธี ประการแรกคือการยื่นคำร้องขอครอบครองปรปักษ์เป็นลักษณะคดีไม่มีข้อพิพาท เป็นคำร้องฝ่ายเดียว แต่หากภายหลังเจ้าของที่ดินยื่นคำคัดค้านก็จะพิจารณาคดีแบบคดีมีข้อพิพาท
ประการที่สองคือเมื่อถูกฟ้องขับไล่จำเลยสามารถยื่นคำให้การและฟ้องแย้งเข้าไปในคดีเดิม โดยอ้างเหตุผล ข้อเท็จจริง ประกอบข้อกฎหมายว่าจำเลยได้สิทธิ์ในที่ดินที่ถูกฟ้องขับไล่โดยการครอบครองปรปักษ์ ซึ่งจำเลยต้องวางค่าธรรมเนียมศาลตามมูลค่าที่ดินที่ครอบครองปรปักษ์
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี