เรื่องของการแบ่งทรัพย์สินนั้น มีอยู่หลายกรณีไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สินสมรส ทรัพย์สินที่เป็นกรรมสิทธิ์ร่วม รวมถึงทรัพย์มรดก เป็นต้น ซึ่งจะมีกฎหมายเฉพาะในการแบ่งเป็นรายกรณีไป แต่ในตอนนี้จะขอพูดเรื่องการแบ่งกรรมสิทธิ์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1363 บัญญัติว่า “เจ้าของรวมคนหนึ่งๆ มีสิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สินได้ เว้นแต่จะมีนิติกรรมขัดอยู่ หรือถ้าวัตถุที่ประสงค์ที่เป็นเจ้าของรวมกันนั้นมีลักษณะเป็นการถาวร ก็เรียกให้แบ่งไม่ได้ สิทธิเรียกให้แบ่งทรัพย์สินนั้น ท่านว่าจะตัดโดยนิติกรรมเกินคราวละสิบปีไม่ได้ ท่านว่าเจ้าของรวมจะเรียกให้แบ่งทรัพย์สินในเวลาที่ไม่เป็นโอกาสอันควรไม่ได้”
1.มาตรา 1363 นั้นเป็นกรณีที่ให้สิทธิเจ้าของรวมแต่ละคนที่จะเรียกให้แบ่งทรัพย์สินซึ่งเป็นกรรมสิทธิ์รวมได้ โดยการฟ้องเรียกให้แบ่งกรรมสิทธิ์รวมนั้นไม่จำต้องฟ้องเจ้าของรวมคนอื่นทุกคนและสามารถฟ้องได้แม้ไม่ได้มีชื่อในทะเบียนที่ดินนั้น
2.กรณีการตกทอดของทรัพย์มรดกของผู้ตายไปยังทายาท ทายาทย่อมเป็นเจ้าของรวมในทรัพย์มรดกนั้นด้วย หากเกิดกรณีที่ผู้จัดการมรดกทำผิดหน้าที่ในการแบ่งทรัพย์มรดกโดยไม่ชอบซึ่งโดยหลักผู้จัดการมรดกของเจ้าของรวมซึ่งมีสิทธิและหน้าที่ที่จะต้องกระทำการอันจำเป็นเพื่อแบ่งทรัพย์มรดกแก่ผู้ตายตามมาตรา 1719
กรณีนี้ทายาทที่ได้รับทรัพย์มรดกของเจ้าของรวมที่ตายไป มีสิทธิฟ้องขอแบ่งกรรมสิทธิ์รวมได้ตามมาตรา 1363 วรรคหนึ่ง ไม่ถือว่าเป็นสิทธิ์เฉพาะตัวแต่ประการใด
3.การฟ้องขอให้แบ่งกรรมสิทธิ์รวมเป็นการฟ้องขอให้แบ่งทรัพย์ กรณีนี้ไม่มีอายุความและไม่ใช่การขอให้แบ่งมรดกระหว่างทายาทด้วยกันที่จะต้องนำอายุความมรดกตามมาตรา 1754 มาใช้
บังคับและไม่ใช่คดีที่จะเรียกค่าเสียหายแก่กันได้
4.สิทธิ์เรียกให้แบ่งทรัพย์สินนั้นท่านว่าจะตัดโดยนิติกรรมเกินคราวละ 10 ปีไม่ได้ (ม.1363 วรรคสอง) เป็นกรณีที่เจ้าของรวมตกลงกันไม่ให้มีการแบ่งทรัพย์สิน โดยจะกำหนดเกินคราวละ 10 ปีไม่ได้ ซึ่งหากเกิน 10 ปีแล้วผลจะบังคับได้เพียง 10 ปี และกรณีดังกล่าวไม่ใช่กำหนดอายุความ
5.การเรียกให้แบ่งทรัพย์สินในระหว่างเจ้าของรวมด้วยกันว่าจะกระทำในเวลาที่ไม่เป็นโอกาสอันควรไม่ได้ (ม.1363วรรคสาม) ส่วนข้อยกเว้นในการขอแบ่งกรรมสิทธิ์รวม มีอยู่2 ประการ คือ
1.มีนิติกรรมขัดอยู่ เช่น กรณีที่เจ้าของรวมมีข้อตกลงกันว่าให้ที่ดินกรรมสิทธิ์รวมบางส่วนเป็นทางออกร่วมกันกรณีนี้ถือว่าเป็นกรณีที่มีนิติกรรมขัดอยู่ตามมาตรา 1363 วรรคหนึ่งเจ้าของรวมขอแบ่งไม่ได้
2.วัตถุประสงค์ที่เป็นเจ้าของร่วมกันนั้นมีลักษณะเป็นการถาวร เช่น การตกลงโดยมีวัตถุประสงค์นำที่ดินที่เจ้าของรวมมีกรรมสิทธิ์ร่วมกัน โดยตกลงกันนำที่ดินส่วนใดส่วนหนึ่งมาทำเป็นถนนคอนกรีตเพื่อเป็นทางเข้า-ออกใช้ร่วมกันระหว่างเจ้าของรวมโดยการก่อสร้างนั้นมีลักษณะเป็นการถาวร ผลคือ อาจทำให้เจ้าของรวมคนใดคนหนึ่งไม่มีสิทธิ์เรียกร้องให้แบ่งที่ดินนั้นได้[4]
เว้นแต่หากเป็นความต้องการของบุคคลอื่นที่ไม่ได้เป็นเจ้าของรวมมีวัตถุประสงค์ต้องการให้กรรมสิทธิ์รวมนั้นเป็นการถาวรก็ไม่ต้องด้วยมาตรานี้ กรณีนี้เจ้าของรวมเรียกให้แบ่งได้
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี