ลูกหลานเตรียม “หลบบ้าน” งานบุญใหญ่ชาวปักษ์ใต้ ประเพณีสารทเดือนสิบ ซึ่งเป็นหัวข้อข่าวที่ www.naewna.com นำเสนอเมื่อหลายวันก่อน

คำว่า “หลบบ้าน” เป็นภาษาปักษ์ใต้แปลว่า กลับบ้าน

โดยขณะนี้เข้าสู่เทศกาลเดือนสิบของชาวปักษ์ใต้เป็นที่เรียบร้อยแล้วคือเริ่มเมื่อวันแรม 1 ค่ำ (25 ก.ย.) ที่ผ่านมาไปจนถึง วันแรม 15 ค่ำ (9 ต.ค.)

พี่น้องชาวปักษ์ใต้ในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ถ้าไม่มีโอกาสกลับไปปักษ์ใต้ เพื่อทำบุญตามประเพณีสำคัญ ทางพล.ต.อ.สุนทรซ้ายขวัญ นายกสมาคมชาวปักษ์ใต้ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้เตรียมพื้นที่สมาคมจัดงานสารทเดือนสิบ ช่วง 29 กันยายนถึง 9 ตุลาคม ไว้ให้แล้ว

เรียกว่ายก 14 จังหวัดภาคใต้ มาไว้ที่สมาคมชาวปักษ์ใต้ฯ ถนนกาญจนภิเษก

เรียกว่ามีทุกอย่าง พิธีสงฆ์ แห่หฺมฺรับชิงเปรต ช็อป ชิม ลิ้มรสอาหารปักษ์ใต้ชมการละเล่นพื้นเมือง หนังตะลุง มโนราห์ ฯลฯตลอดงาน ข่าวว่ายังจะมีรำวงเวียนครกด้วย

ครับ ก็ย่อๆ ประเพณีสารทเดือนสิบ คือเป็นงานบุญใหญ่ของคนภาคใต้ โดยเฉพาะชาวนครศรีธรรมราช ที่ต้องทำอุทิศส่วนกุศลให้แก่ดวงวิญญาณของบรรพชนและญาติที่ล่วงลับไปแล้ว

โดยเชื่อว่าว่าบรรพชนและญาติที่ล่วงลับไปแล้วนั้นจะได้รับการปล่อยตัวมาจากภูมินรกที่ตนต้องจองจำอยู่เนื่องจากผลกรรมที่ตนได้เคยก่อไว้ตอนที่ยังมีชีวิตอยู่โดยจะเริ่มปล่อยตัวจากภูมินรกในทุกวันแรม 1 ค่ำ เดือน 10 เพื่อมายังโลกมนุษย์ โดยมีจุดประสงค์ในการมาขอส่วนบุญจากลูกหลานญาติพี่น้องที่ได้เตรียมการอุทิศไว้ให้เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้ล่วงลับหลังจากนั้นก็จะกลับไปยังภูมินรก ในวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10

เรียกว่าต้องทำบุญตลอดงาน ตบท้ายด้วยการจัดสิ่งของใส่หฺมฺรับ (กระบุง กระจาย)แห่งไปถวายพระรวมทั้ง “ตั้งเปรต” เพื่อแผ่ส่วนบุญส่วนกุศลให้แก่ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ในอดีตมักตั้งเปรตบริเวณโคนต้นไม้หรือบริเวณกำแพงวัด แต่ปัจจุบันนิยมตั้งบน “หลาเปรต”หรือร้านเปรต พระสงฆ์จะสวดบังสุกุล โดยจับสายสิญจน์ที่ผูกไว้กับหลาเปรตเมื่อพิธีสงฆ์เสร็จสิ้น ผู้คนจะร่วมกัน “ชิงเปรต”โดยการแย่งชิงอาหารบนหลาเปรต ทั้งนี้นอกจากเพื่อความสนุกสนานแล้วยังมีความเชื่อว่า หากใครได้กินอาหารบนหลาเปรตจะได้รับกุศลแรง เป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว

การชิงเปรตไม่เป็นความอัปมงคลแก่ผู้ชิงเปรตแต่อย่างใด ในทางตรงกันข้ามกลับถือว่า เป็นการได้บุญ เพราะเชื่อกันว่าหากลูกหลานของเปรตใดชิงได้ เปรตตนนั้นย่อมได้รับส่วนบุญส่วนกุศลนั้น

สิ่งที่สำคัญของการจัดหฺมฺรับและจำเป็นต้องมีขนม ทั้ง 5 อย่าง ประกอบด้วย

1.ขนมลา เปรียบเสมือนเสื้อผ้าเพื่อให้ผู้ตายสวมใส่ในนรกภูมิ ทำจากแป้งสาลี โดยผสมกับน้ำตาลทราย น้ำตาลโตนด และน้ำเคียวจนเหนียวเล็กน้อย นวดจนแป้งเหนียวนิ่มมือ ค่อยๆ ใส่น้ำร้อนลงไปทีละน้อยเคล้าแป้งจนเหนียวดี ทากระทะด้วยน้ำมันและไข่แดงนิดหน่อย ตั้งไฟพอกระทะร้อนตักแป้งใส่ภาชนะที่เจาะรูเล็กๆ โรยแป้งลงไปในกระทะให้ทั่ว

2.ขนมพอง เปรียบเสมือนแพให้ผู้ตายใช้เป็นพาหนะข้ามห้วยแห่งทุกข์และบาปหรือเวรกรรมต่างๆ ขนมพองทำจากข้าวเหนียว นึ่งไว้จนสุกแล้วนำมาลงแม่พิมพ์ที่เตรียมไว้เป็นรูปต่างๆ นำไปตากแดดจนแห้ง แล้วนำไปทอดในน้ำมันที่ร้อนจัดจนข้าวเหนียวพองฟูออกมา

3.ขนมบ้า เปรียบเสมือนการละเล่นที่ให้ผู้ตายเล่น เช่น สะบ้า ทำจากแป้งข้าวเหนียวนวดแป้งให้พอปั้นได้ ปั้นเป็นรูกลม ตบให้แบนและบาง ใส่งาที่สุกแล้วโรยลงไป พับทิ้งไว้แล้วนำไปทอดในน้ำมันที่กำลังร้อนเดือดจนสุกตักพักไว้

4.ขนมดีซำ เปรียบเสมือนเบี้ยหรือเงินที่ให้ผู้ตายใช้ในระหว่างใช้เวรกรรมในนรกภูมิทำจากแป้งข้าวเจ้า ผสมกับน้ำตาลทราย น้ำตาลแดง ตามด้วยน้ำเปล่าและเกลือ โดยนวดแป้งทิ้งไว้ 3 ชั่วโมง เติมน้ำมันพืชลงไปหยิบแป้งมาก้อนเล็กๆ วางบนมือ หรือถ้าไม่ชำนาญ ก็ใช้ใบตองทาน้ำมันช่วยไม่ให้ติดมือ กดตรงกลางให้เป็นรู ใส่ลงในกระทะที่มีน้ำมันเดือดจัด พลิกไปมาจนเป็นสีน้ำตาลทองแล้วนำขึ้นวางบนกระชอน

5.ขนมกง หรือขนมไข่ปลา ทำจากถั่วเขียว ผสมกับน้ำตาลปี๊บ น้ำตาลทราย และมะพร้าว แล้วดัดแปลงให้เสมือนเครื่องทรงหรือเครื่องประดับเพื่อให้ดูภูมิฐานและสวยงาม

เทศกาลเดือนสิบนี้ขอให้พี่น้องชาวปักษ์ใต้โชคดีกันทั่วหน้า ให้ราคายาง ปาล์มน้ำมัน ปรับตัวขึ้นสูงกว่าเดิมนะครับ