คนตายได้ แต่ความจริงต้องไม่ตาย

                กรณียิงสนั่นในห้องพิจารณาคดีของศาลจังหวัดจันทบุรีเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว อันมีมูลเหตุมาจากปมขัดแย้งที่ดิน 3.8 พันไร่ ซึ่งบานปลายเป็นคดีแพ่งและคดีอาญาอีก 13 คดี ที่ต่างฟ้องกันไปมา มีเรื่องที่ชวนให้คิดเกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมหลายประการ นอกเหนือจากเรื่องความปลอดภัยในศาล ซึ่งเป็นปัญหาปลายเหตุและมีคนพูดกันมากแล้ว

                การยิงกราดในศาลครั้งนี้ เมื่อเริ่มมีการนำเสนอข่าวออกมา สังคมออนไลน์ของไทยส่วนหนึ่งก็พุ่งเป้าวิพากษ์วิจารณ์ไปที่ พล.ต.ต. ธารินทร์ จันทราทิพย์ อดีตรองจเรตำรวจ เกษียณราชการ ผู้กราดยิงฝ่ายโจทก์และทนายความเสียชีวิต 2 คน และบาดเจ็บอีก 2 คน ว่าเป็นถึงอดีตนายตำรวจชั้นผู้ใหญ่แล้ว ทำไมทำเช่นนี้

                ต่อมาเมื่อมีการขุดค้นที่มาที่ไปของเหตุการณ์มากขึ้น และโดยเฉพาะเมื่อมีผู้เกี่ยวข้อง รวมทั้งอดีตผู้ใต้บังคับบัญชาของ พล.ต.ต. ธารินทร์ ออกมาให้สัมภาษณ์ยืนยันถึงความเป็นตำรวจน้ำดี ที่เข้มงวดวินัย ทำงานตรงไปตรงมา และมีน้ำใจของนายตำรวจท่านนี้ ประเด็นความสนใจของสังคมต่อคดีก็เริ่มเปลี่ยนไป

                แผ่นดินนี้ของใคร ?  ที่ดินผืนนี้ควรตกเป็นของใครกันแน่ ?

ทำไม พล.ต.ต. ธารินทร์ จึงบ่นว่าไม่ได้รับความเป็นธรรมตลอดระยะเวลาเกือบสิบปีที่เข้ามาช่วยครอบครัวของอดีตภรรยาค้นหาหลักฐานเพื่อนำไปต่อสู้คดี จนตนเองกลับกลายเป็นจำเลยถูกฟ้อง ถูกยั่วยุลบหลู่บุพการี อันนำไปสู่การตัดสินใจใช้ปืนปิดคดี ?

สุดท้าย ทำไมเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในศาลวันนั้นจึงดูคลุมเครือ กลับไปกลับมา แม้ในเรื่องที่มีหลักฐานชัดเจนว่าอะไรเป็นอะไร ?

อย่างที่ทราบกันโดยทั่วไปแล้วว่า ที่ดินพิพาท 3.8 พันไร่ผืนนี้ พระกิตฺติวุฒฺโฑ ภิกษุผู้โด่งดังสมัยเหตุการณ์นองเลือด 6 ตุลา 2519 เจ้าของวลี “ฆ่าคอมมิวนิสต์ไม่บาป” ได้ขอซื้อมาจากนายสมพล โกศลานันท์ เศรษฐีเมืองจันทบุรี ซึ่งเป็นคุณตาของอดีตภรรยา พล.ต.ต. ธารินทร์ โดยทำสัญญาซื้อขายในนามมูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุ เมื่อปี พ.ศ. 2515 เพื่อใช้เป็นสถานที่ประกอบกิจกรรมอันเป็นประโยชน์แก่พระพุทธศาสนา นายสมพลจึงขายกึ่งทำบุญ ให้ในราคาไร่ละ 3,000 บาท เป็นจำนวนเงินรวม 12 ล้านบาท พระกิตฺติวุฒฺโฑจึงรวบรวมเงินจากศรัทธาญาติโยมมาได้ 8 ล้านบาท นำมาผ่อนให้ก่อน และนำพระเณรจากจิตตภาวันจำนวน 300-400 รูป เข้าไปพำนักและประกอบศาสนกิจ พร้อมแจ้งให้ญาติโยมทราบว่า หากสามารถชำระค่าที่ดินที่ยังค้างอยู่หมดเมื่อไร จะเชิญญาติโยมมาร่วมพิธีรับมอบโฉนดที่ดินอย่างเป็นทางการพร้อมกัน

                ปี 2538 นายสมพลถึงแก่กรรม ปี 2548 พระกิตฺติวุฒฺโฑมรณภาพ โดยที่ยังไม่ได้ชำระค่าที่ดินส่วนที่ยังค้างอยู่แต่อย่างใด

จากนั้นอีก 2 ปี คือ ปี 2550 ตลอดทั้งปี นายบุญช่วย เจริญสถาพร น้องชายพระกิตฺติวุฒฺโฑ  พร้อมด้วย นายบัญชา ปรมีศณาภรณ์  ทนายความ จึงติดต่อให้ทายาท 3 ใน 6 คน ของนายสมพลทำหนังสือยอมรับว่ามีการขายที่ดินผืนนี้ให้นายบุญช่วยแล้ว ตามข่าวมีการจ่ายเงินให้ทายาทคนหนึ่งไป 14 ล้านบาท ต่อมาจ่ายให้ทายาททั้งสามคนรวมกันอีก 2 ล้านบาท ระหว่างนั้นก็ให้ทนายบัญชาดำเนินการทางศาล จนในที่สุดได้มาซึ่งหนังสือที่ทายาท 3 คนยืนยันกับเจ้าพนักงานที่ดินเพื่อให้โอนที่ดินให้นายบุญช่วย และหนังสือสัญญาประนีประนอมยอมความที่นายเรวัต ทายาทคนหนึ่งตกลงจดทะเบียนโอนสิทธิ์ที่ดิน 86 แปลงให้นายบุญช่วย ซึ่งศาลจังหวัดจันทบุรีได้ยืนยันความสิ้นสุดของคดีนี้ แจ้งสำนักงานที่ดินจังหวัดจันทบุรี สาขา อ.มะขาม กับ สำนักงานที่ดินจังหวัดจันทบุรี สาขา อ. ท่าใหม่ ให้ดำเนินการโอนที่ดินพิพาทให้แก่โจทก์ คือ นายบุญช่วย  แม้ทั้งที่สำนักงานที่ดินจังหวัดจันทบุรี สาขา อ.มะขาม ได้ทำหนังสือถึงศาลจังหวัดจันทบุรีถึง 2 ครั้งว่า สัญญาประนีประนอมยอมความดังกล่าวไม่ชอบด้วยกฎหมาย  เพราะนายเรวัต เป็นเพียงทายาทคนหนึ่งผู้มีสิทธิ์รับมรดกของนายสมพลเท่านั้น

ทายาทคนอื่นๆ รวมทั้งทายาทรุ่นต่อมา ที่สงสัยว่าเหตุใดที่ดินผืนนี้ ที่นายสมพล โกศลานันท์ ขายกึ่งทำบุญให้กับมูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุ โดยมีพระกิตฺติวุฒฺโฑเป็นผู้เจรจาซื้อขาย  และวัตถุประสงค์เพื่อทำประโยชน์ให้พระพุทธศาสนานั้น กลับกลายมาเป็นของนายบุญช่วย น้องชายกิตฺติวุฒฺโฑ เป็นคนซื้อและได้ที่ดินนั้นไปเป็นของตัวเอง  จึงออกแสวงหาข้อเท็จจริง โดยไปยื่นเรื่องต่อมูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุ และจิตตภาวัน รวมทั้ง ดีเอสไอ และกองบังคับการปราบปราม  เพื่อให้พิสูจน์ความจริงเรื่องนี้ จนพบหลักฐานต่าง ๆ  ของทางราชการที่ล้วนระบุว่า มูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุ หรือ จิตตภาวัน หรือ พระกิตติวุฒฺโฑ เป็นเจ้าของที่ดิน มิใช่นายบุญช่วย เจริญสถาพร

    เดือนพฤษภาคม 2554 ทายาท 3 คน คือ นางพรรณี โกศลานันท์ (หรือ ภาพร อุดมโพธิพร แม่ยายของ พล.ต.ต. ธารินทร์) น.ส. ดวงธิดา โกศลานันท์ และ นายเกษม โกศลานันท์ (ทายาทที่เคยทำหนังสือสัญญาประนีประนอมยอมความกับนายบุญช่วย) ร่วมกันเป็นผู้มอบอำนาจให้ นางเขมจิรา บัณฑูรนิพิท บุตรสาวของนางภาพร และอดีตภรรยาพลตำรวจตรีธารินทร์ ให้ติดตามที่ดินของนายสมพล โกศลานันท์กลับคืนให้แก่มูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุ และทายาทต่อไป ซึ่งเป็นที่มาที่พลตำรวจตรีธารินทร์ จันทราทิพย์ อดีตนายตำรวจน้ำดี ที่มีประวัติการทำงานตรงไปตรงมา เข้ามาช่วยค้นหาหลักฐานในคดีอย่างจริงจังตลอดเวลากว่า 8 ปี  และพบความไม่ชอบมาพากล จนไม่เพียงแต่ครอบครัวอดีตภรรยาต้องแพ้คดีถึงสามศาลเพราะขาดเอกสารสำคัญบางอย่างไปสู้คดี ตนเองยังกลับถูกฟ้องเป็นจำเลยเสียเอง ถูกดูหมิ่นบุพการี ซึ่งเป็นถึงอดีตผู้พิพากษา หัวหน้าคณะในศาลฎีกา อันนำไปสู่การตัดสินใจพึ่งอาวุธปืนในมือแทนกระบวนการยุติธรรมที่ฝ่ายตนได้รับ

อย่างไรก็ดี แม้ศาลฎีกาจะตัดสินเป็นที่สุดให้ที่ดินผืนนี้เป็นของนายบุญช่วยไปแล้ว และแม้พลตำรวจตรีธารินทร์ ผู้พยายามค้นหาความจริงจากเอกสารหลักฐานทางราชการเพื่อรื้อฟื้นให้เกิดความถูกต้องของการถือครองกรรมสิทธิ์ในที่ดินจะเสียชีวิตไปแล้ว แต่เอกสารหลักฐานที่เขารวบรวมและอยู่ในมือกองปราบปราม ก็ดูเหมือนจะไม่ไร้ค่า เมื่อทั้ง พล.ต.ต. จิรภพ ภูริเดช ผู้บังคับการกองปราบปราม  และ พ.ต.อ.เอนก เตาสุภาพ รองผู้บังคับการกองปราบปราม ในฐานะผู้ที่ได้รับมอบหมายให้ดูแลคดี เปิดเผยกับสื่อในเนื้อหาเดียวกันว่า กองปราบปรามสืบสวนสอบสวนจนมีความคืบหน้าไปมากแล้ว โดยข้อมูลเบื้องต้นเชื่อได้ว่า ที่ดินดังกล่าวน่าจะเป็นของมูลนิธิอภิธรรมมหาธาตุวิทยาลัย เพราะพระกิตฺติวุฒฺโฑ ประธานมูลนิธิในสมัยนั้น รวบรวมเงินบริจาคของชาวบ้านมาซื้อ เพื่อใช้ในกิจของสงฆ์  หลังจากที่ได้ที่ดินมาแล้ว จึงมอบหมายให้นายบุญช่วย น้องชายเป็นผู้ดูแลที่ดิน โดยมีพระสงฆ์เข้าไปทำกิจกรรมทางศาสนา พระกิตฺติวุฒฺโฑไม่ได้ซื้อที่ดินนี้เพื่อมอบให้แก่บุคคลใดเป็นการเฉพาะ

ถ้าความจริงเป็นไปตามแนวการสืบสวนสอบสวนของกองปราบปราม กระบวนการยุติธรรมที่อยู่ในขั้นตอนของศาล คงจะสั่นสะเทือนไม่น้อย เพราะคดีนี้เมื่อพิจารณาว่าจำเลยซึ่งอยู่ข้างฝ่ายแพ้คดีที่ดินเป็นถึงอดีตนายตำรวจชั้นผู้ใหญ่ มีประวัติดีไม่ด่างพร้อย มีบิดาเป็นถึงอดีตผู้พิพากษา หัวหน้าคณะในศาลฎีกา ยังเกิดอาการเครียด บ่นกับทีมทนายความของตนตลอดเวลาว่าไม่ได้รับความเป็นธรรม และในที่สุดตัดสินใจไม่พึ่งกระบวนการทางศาล เมื่อต้องเผชิญกับฝ่ายโจทก์ที่เป็นนักกฎหมายใหญ่ มีประวัติไม่ธรรมดา เป็นถึงกรรมาธิการประจำคณะกรรมาธิการการศึกษาตรวจสอบเรื่องการทุจริตและประพฤติมิชอบ วุฒิสภา เป็นทนายความกลุ่มบริษัทคิงพาวเวอร์ และ กลุ่มเครือเจริญโภคภัณฑ์ และเป็นอดีตสมาชิกสภาปฏิรูปประเทศ (สปช.) และ อดีตสมาชิกสมาชิกสภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) รวมทั้งเคยเป็นหนึ่งในทีมทนายความคดีจำนำข้าวของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี

สุดท้าย ยังมีประเด็นว่า ทำไมเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในศาลวันนั้นจึงดูคลุมเครือ กลับไปกลับมา แม้ในเรื่องที่มีหลักฐานชัดเจนว่าอะไรเป็นอะไร

ถ้ายังจำกันได้ ในครั้งแรก ข่าวออกมาว่า ตำรวจศาลเป็นผู้ยิง พล.ต.ต. ธารินทร์ เมื่อมีการเผยแพร่ภาพจากกล้องวงจรปิดออกมาสู่สาธารณะ ก็เปลี่ยนเป็น ตำรวจศาลป่วยบ้าง ตำรวจศาลถูกเสมียนทนายแย่งปืนไปบ้าง ทั้งที่ภาพในกล้องวงจรปิดเห็นกันทั่วประเทศว่า เป็นการส่งปืนให้ แล้วยืนพิงกำแพงอยู่หลังประตูขณะเสมียนทนายยืนจังก้าสาดกระสุนเข้าไปในห้องอย่างมือปืนอาชีพ

ที่แปลกยิ่งกว่านั้นคือ เมื่อมีการเผยแพร่ภาพ พล.ต.ต.ธารินทร์ ถูกยิงในสภาพลำตัวนอนพาดไปกับเก้าอี้ในห้องพิจารณาคดี หน้าบัลลังก์ ซึ่งตรงกับคำให้การของเสมียนทนายต่อ พ.ต.อ. ณพล นามนารถ รองผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดจันทบุรี ที่ให้การว่า เมื่อ พล.ต.ต.ธารินทร์ ยิงคู่กรณีทั้ง 4 คนแล้ว พล.ต.ต.ธารินทร์ได้ไล่ตนออกจากห้องไป พร้อมบอกว่าตนไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ ก่อนจะนั่งรอมอบตัวอยู่ภายในห้อง แต่เมื่อเกิดเหตุเสมียนทนายใช้ปืนตำรวจศาลยิง พล.ต.ต. ธารินทร์ ขณะนั่งรอมอบตัว ถึง 6 นัด จนถึงแก่ความตาย บุคลากรในกระบวนการยุติธรรมบางคน ยังออกมาให้สัมภาษณ์เป็นเชิงเห็นใจเสมียนทนายว่า ถ้าเอาผิดเสมียนทนายที่ป้องกันตามควรแก่เหตุก็ไม่เป็นธรรมต่อเสมียนทนาย !

เรื่องนี้ กล้องวงจรปิดในห้องพิจารณาที่เกิดเหตุ จะบันทึกความจริงที่เกิดขึ้น และไขปริศนาทุกอย่างของเหตุการณ์วันนั้น ซึ่งนางเขมจิรา บัณฑูรนิพิท อดีตภรรยา พล.ต.ต. ธารินทร์ เรียกร้องให้ศาลเปิดเผยออกมา

วันนี้ สังคมคงไม่เพียงรอความจริงจากการสืบสวนสอบสวนของทางกองปราบปรามแต่เพียงทางเดียว หากยังอยากเห็นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องของศาลออกมาช่วยไขความกระจ่างที่ยังดูอึมครึม ไม่ชัดเจน โดยเฉพาะหลักฐานว่าเกิดอะไรขึ้นในห้องพิจารณาคดีในวันนั้น และยังรอการรื้อฟื้นความจริงว่าที่ดินควรเป็นของศาสนาหรือของตัวบุคคล เพราะแม้ พล.ต.ต. ธารินทร์ กับ ทนายบัญชา รวมทั้งทนายโจทก์อีก 1 คน จะตายไปแล้ว แต่ความจริงต้องไม่ตาย ทั้งนี้เพื่อให้สถาบันศาลยังคงเป็นที่พึ่งของประชาชนได้ สมดังพระราชดำรัสของในหลวงรัชกาลที่ 9 ในโอกาสที่ผู้พิพากษาประจำศาลเข้าเฝ้าถวายสัตย์ปฏิญาณก่อนเข้ารับตำแหน่งหน้าที่ ณ วังไกลกังวล เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2549 ว่า

“... เดี๋ยวนี้ประชาชน ประชาชนทั่วไปเขาหวังในศาล โดยเฉพาะศาลฎีกา ศาลอื่นๆ เขายังบอกว่า ศาลขึ้นชื่อว่าเป็นศาล ดี ยังมีความซื่อสัตย์ สุจริต มีเหตุมีผล และมีความรู้...” 

ณรงค์ฤทธิ์ ศรีรัตโนภาส

สำนักที่ปรึกษาร้อยชักสาม

22 พฤศจิกายน 2562