เมื่อสัปดาห์ที่แล้วเราได้คุยกันถึงอาหารสำหรับสัตว์เลี้ยงที่ป่วยเป็นโรคไตไปแล้ว วันนี้ เราจะมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับอาหารที่มีผลต่อสุนัขและแมวที่ป่วยอีก 3 โรค คือโรคเบาหวาน โรคหัวใจ และโรคอ้วนกันครับ
โรคเบาหวานในสัตว์เลี้ยง เหมือนกับในคนหรือไม่
เบาหวาน คือภาวะที่ร่างกายขาดฮอร์โมนอินซูลิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนหลักที่มีหน้าที่ดึงน้ำตาลในเลือดไปใช้เป็นพลังงานภายในร่างกาย เมื่อร่างกายขาดฮอร์โมนนี้ ก็จะทำให้ร่างกายดึงน้ำตาลไปใช้ไม่ได้ ทำให้น้ำตาลที่ล่องลอยอยู่ในกระแสเลือดมีปริมาณสูง แต่ในขณะเดียวกันร่างกายก็ขาดสารอาหารและพลังงาน ทำให้เห็นว่าน้ำหนักตัวลดลง ทั้งๆ ที่กินได้เยอะขึ้น และมีอาหารหิวตลอดเวลา ดังนั้นเราจึงต้องให้การรักษาเพื่อทดแทนฮอร์โมนอินซูลินที่ร่างกายขาด โดยการฉีดอินซูลินสังเคราะห์ให้สัตว์เพื่อให้สัตว์สามารถนำน้ำตาลในเลือดไปใช้ได้นั่นเอง
สัตว์เลี้ยงที่เป็นโรคเบาหวาน สามารถกินอาหารอะไรได้บ้าง
ปัญหาในการควบคุมโรคเบาหวาน ก็คือปัญหาในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ไม่ให้สูงเกินไป และอยู่ในช่วงที่อินซูลินสามารถทำงาน และร่างกายสามารถนำน้ำตาลเหล่านั้นไปใช้ได้อย่างเหมาะสม โดยต้องมีการติดตามผลการรักษาโดยการทำกราฟของระดับน้ำตาลในเลือดภายหลังจากการฉีดอินซูลิน เพื่อประเมินว่าขนาดของอินซูลินที่เหมาะสมที่จะฉีดให้เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในกระแสเลือดเป็นเท่าไร และรักษาโรคเบาหวานได้ดีเพียงไร
ในการฉีดอินซูลินนั้น มักจะฉีดหลังกินอาหาร วันละ 2 ครั้ง ห่างกัน 12 ชั่วโมง โดยชนิดและปริมาณของอาหารที่ให้ ควรเป็นชนิดเดียวกันทุกครั้ง เพราะอาหารแต่ละชนิดนั้น หลังจากที่กินแล้ว จะทำให้การเพิ่มขึ้นของระดับน้ำตาลในเลือดที่แตกต่างกัน ดังนั้นขณะทำการรักษา หากเราเปลี่ยนชนิดอาหารอยู่เรื่อยๆ ก็จะทำให้เราไม่สามารถบอกได้ว่า ปริมาณอินซูลินที่ฉีดอยู่ในแต่ละวันนั้นจะสามารถควบคุมน้ำตาลได้เหมาะสมหรือไม่
นอกจากนี้ อาหารที่ให้สัตว์ป่วยกินนั้น ควรเป็นอาหารที่ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มขึ้นอย่างช้าๆ เช่น อาหารในกลุ่มคาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน เช่น ข้าวซ้อมมือ ข้าวกล้อง ธัญพืช เมล็ดพืช เผือกและมัน เป็นต้น เนื่องจากต้องใช้ระยะเวลาในการย่อย และปลดปล่อยน้ำตาลออกมาในกระแสเลือดช้าและนานกว่าปกติ อีกทั้งอาหารที่ให้ควรมีปริมาณโปรตีน และเส้นใยอาหาร (fiber) สูง เพื่อให้สัตว์อิ่มได้นานขึ้นด้วย
ในการรักษาโรคเบหวานในทางสัตวแพทย์นั้น มีอาหารเฉพาะโรคเบาหวานที่ใช้เพื่อเป็นโภชนบำบัดร่วมกับการรักษาทางอายุรกรรมอยู่ แต่หากสัตว์เลี้ยงไม่ยอมกินหรือกินไม่ได้ ก็สามารถขอคำแนะนำจากสัตวแพทย์ที่เชี่ยวชาญโรคเบาหวาน เพื่อช่วยคำนวณสูตรอาหารปรุงเองที่เหมาะสมกับสัตว์แต่ละตัว เพื่อให้สัตว์ป่วยเบาหวานได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน แต่สารอาหารที่ได้อาจไม่สมบูรณ์และสมดุลเท่ากับอาหารสำเร็จรูป
อย่างไรก็ตาม อาหารแบบปรุงเองนั้น เจ้าของต้องมีความเคร่งครัดในการปรุงตามสูตรที่สัตวแพทย์คิดคำนวณให้ โดยชั่งน้ำหนักของส่วนผสมในอาหารให้ตรงตามสูตร ไม่เช่นนั้นอาจไม่ประสบผลสำเร็จในการรักษา ส่วนพวกขนมขบเคี้ยวทุกอย่างจำเป็นต้องงดอย่างเคร่งครัด เนื่องจากจะทำให้เราไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้
หมอโอห์ม
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ฝ่ายประชาสัมพันธ์และภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี