รัฐบาลทหารพม่าออกแถลงการณ์เชิญฝ่ายต่อต้านร่วมหารือแก้ปัญหาทางการเมืองพร้อมทั้งเรียกร้องให้กลุ่มชาติพันธุที่ยังต่อต้านรัฐบาลทหารพม่าและกองกำลังพิทักษ์ประชาชน (PDF) ให้ละทิ้งแนวทางก่อการร้ายเพื่อเข้ากระบวนการเลือกตั้ง รัฐบาลโดยความร่วมมือจากมหามิตรจีนกำลังเตรียมการ

รัฐบาลพม่าออกแถลงการณ์ครั้งสำคัญหลังจากจีนแสดงท่าทีว่า พม่าถึงเวลาจัดให้มีการเลือกตั้งอย่างจริงจังโดยที่ปักกิ่งให้ความช่วยเหลือทุกประการในระหว่างเตรียมเลือกตั้ง รวมทั้งให้เครื่องมือทันสมัยใช้ทำการสำรวจสำมะโนประชากร เมื่อกลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา นายหวัง อี้รัฐมนตรีต่างประเทศจีน เยือนกรุงเนปิดอ และได้พบปะหารือกับพลเอกมิน อ่องหลาย ในระหว่างหารือกัน นายหวัง อี้ มีข้อเสนอสามประการ 1.ไม่ให้มีการแทรกแซงจากภายนอกโดยพละการ 2.พม่าไม่ไขว้เขวออกจากเส้นทางอาเซียน 3.จัดการเลือกตั้งตามแนวทางเหมาะกับบริบทสังคมการเมืองพม่า (ข้อที่หนึ่งแน่นอนหมายถึงอเมริกา)

หลังจาก หวัง อี้ เสร็จภารกิจเยือนพม่าและร่วมประชุมความร่วมมือประเทศลุ่มแม่น้ำโขงที่เชียงใหม่เมื่อกลับถึงบ้าน พบว่าการสู้รบระหว่างกองกำลังพันธมิตรสามฝ่าย ประกอบด้วย โกก้าง ตะอ่างและอาระกันกับกองทัพพม่าทางเหนือรัฐฉาน ติดชายแดนจีน ยังคงร้อนแรง จีนเรียกร้องให้ยุติความรุนแรงใกล้ชายแดนและปรามทุกฝ่ายด้วยการซ้อมรบใช้กระสุนจริงใกล้พื้นที่ที่ทหารพม่ากับกลุ่มต่อต้านสู้รบกัน การปรามโดยการซ้อมรบครั้งนั้นทำให้ทั้งสองฝ่ายลดความร้อนแรงลงได้ และต่อมา จีนลงโทษด้วยการปิดชายแดน ปิดเส้นทางการค้าทำให้กองกำลังพันธ์มิตรสามฝ่ายและเมืองชายแดนที่ฝ่ายต่อต้านยึดได้ขาดแคลนอาหารและยารักษาโรค

และเมื่อปราบปรามกองกำลังสามฝ่ายให้หยุดซ่าได้ จีนมีมาตรการลงโทษใหม่ที่รุนแรงกว่าคือ “ออกคำสั่งไม่ให้กลุ่มชาติพันธุต่างๆที่อยู่ใกล้ชายแดนจีน ติดต่อสื่อสาร ขอความช่วยเหลือ หรือให้ความร่วมมือกลุ่มต่อรัฐบาลทหารพม่าทางตอนใต้รัฐฉาน ที่อยู่ใกล้ชายแดนไทย ซึ่งส่วนใหญ่ได้รับการสนับสนุนจากตะวันตกโดยเฉพาะอย่างยิ่งอเมริกา

หนึ่งอาทิตย์หลังจากจีนปิดชายแดนและเส้นทางการค้าทางเหนือรัฐฉานติดกับเมืองรุ่ยลี่เมืองการค้าสำคัญทางใต้มณฑลยูนนาน และสั่งห้ามมิให้กองกำลังกลุ่มชาติที่อยู่ใกล้ชายแดนจีนติดต่อมีความสัมพันธ์กับกลุ่มต่อรัฐบาลทหารพม่าที่ได้รับการสนับสนุนจากสหรัฐอเมริกาและตะวันตก

เมื่อจีนจัดการควบคุมพื้นที่ทางเหนือให้ความรุนแรงลดลงและจำกัดวงได้ รัฐบาลทหารพม่าจึงออกแถลงการณ์ให้ฝ่ายต่อต้านวางอาวุธ ยุติก่อการร้ายเพื่อแสดงให้เห็นความก้าวหน้าในการแก้ปัญหาการเมืองในพม่าก่อนหน้าประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนในเวียงจันทร์เมื่อวันที่ 8 ถึง 10 ตุลาคม เนื่องจากว่า ตลอดเวลาสามปีที่ผ่านมาปักกิ่งกับวอชิงตันใช้เวทีประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียนในการเผชิญหน้าประเด็นวิกฤตการเมืองพม่าและความขัดแย้งในทะเลจีนใต้

ถึงตอนนี้ขอทำความเข้าใจกับผู้อ่านที่ไม่ได้ติดตามวิกฤตการเมืองพม่ามาแต่ต้นถึงความซับซ้อนวุ่นวายในพม่า เพราะมีมหาอำนาจสองฝ่าย ใช้สหภาพพม่าเป็นที่เผชิญหน้าทางภูมิรัฐศาสตร์ คือ จีนมหาอำนาจตะวันออก เพื่อนบ้านที่มีชายแดนติดกัน และมีผลประโยชน์ทางการค้าการลงทุนมหาศาล ปักกิ่ง จึงมีความสัมพันธ์ที่ดีกับทั้งรัฐบาลทหารพม่าและกลุ่มชาติพันธุเชื้อสายจีนซึ่งส่วนใหญ่เคลื่อนไหวในพื้นที่ทางเหนือรัฐฉาน

ด้านอเมริกา ผู้ส่งออกสงครามนอกบ้าน ในข้ออ้างช่วยพัฒนาประชาธิปไตย เมื่อ พลเอมิน อ่องหลาย ยึดอำนาจรัฐบาลเอ็นแอลดีของ นางออง ซาน ซู จี ผู้คลั่งไคล้ฝรั่ง เมื่อวัน 1 ก.พ.2564 สหรัฐจึงตั้งตัวเป็นแกนนำจัดตั้งกลุ่มต้านการยึดอำนาจ และเป็นที่รู้กันทั่วไปว่าซีไอเอของอเมริกา เป็นตัวการสำคัญในการจัดตั้งรัฐบาลเอ็นยูจี ซึ่งเป็นรัฐบาลเงาฝ่ายนางออง ซาน ซู จี และพีดีเอฟหรือกองกำลังพิทักษ์ประชาชนตลอดถึงสนับสนุนกลุ่มชาติพันธุให้ทำสงครามต่อต้านรัฐบาลทหารพม่า และดูเหมือนว่ากลุ่มชาติพันธุรับใช้อเมริกาส่วนใหญ่มีที่มั่นอยู่ใกล้ชายแดนไทย

ดังนั้นแถลงการณ์กองทัพพม่า จึงได้เน้นว่าพีดีเอฟที่จัดตั้งโดยซีไอเอเป็นผู้ก่อการร้ายดังที่แถลงการณ์ระบุ ว่า 1.การเลือกตั้งแบบประชาธิปไตยหลายพรรคเมื่อปี 2563 มีข้อบกพร่องหลายประการที่กองทัพเรียกร้องให้แก้ไขด้วยวิถีทางการเมือง แต่ฝ่ายการเมืองเพิกเฉย ไม่ยอมปรับปรุงแก้ไขรัฐธรรมนูญ 2008 บัญญัติให้กองทัพใช้อำนาจตามประกาศภาวะฉุกเฉินเพื่อควบคุมสถานการณ์ทางการเมืองและความมั่นคงภายใน

2.กองทัพพม่าโดยสภาการวางแผนและบริหารแห่งรัฐ กำหนดขั้นตอนและทิศทางตามรัฐธรรมนูญ 2008 เป้าหมายสูงสุดคือ จัดการเลือกตั้งทั่วไปตามระบอบประชาธิปไตยหลายพรรคที่เสรีและยุติธรรม และตั้งเป้าอย่างแน่วแน่ที่จะถ่ายโอนอำนาจให้กับรัฐบาลอันเกิดจากการเลือกตั้ง มิได้มีเป้าหมายถ่ายโอนอำนาจให้ผู้ใช้กำลังแนวทางก่อการร้ายหมายเป็นรัฐบาลบริหารประเทศ

3.จะเริ่มสำรวจสำมะโนประชากร วันที่ 1 ตุลาคม เพื่อความถูกต้องสมบูรณ์ในการเลือกตั้ง ในขณะที่การเตรียมการเลือกตั้งกำลังดำเนินไปอย่างเข้มข้น และโดยคำนึงถึงความสูญเสียที่เกิดขึ้นอันเนื่องจากการก่อการร้าย..จึงขอให้ฝ่ายต่อต้านทำงานร่วมกับประชาชนเพื่อให้บรรลุสันติภาพและการพัฒนายั่งยืน สำหรับกลุ่ม “PDF” ขอให้ละทิ้งการโจมตีตามแนวทางผู้ก่อการร้าย และเดินตามแนวทางการเมือง เราขอเชิญคุณติดต่อเราเพื่อแก้ไขปัญหาทางการเมืองด้วยวิธีการทางการเมือง ไม่ว่าจะร่วมการเลือกตั้งหรือไม่ก็ตาม

ทั้งนี้ กองทัพกล่าวหาว่า การเลือกตั้งปี 2563 มีบัตรเลือกตั้งผิดปรกติถึง 11 ล้านใบ บัญชีผู้มีสิทธิเลือกตั้งของคณะกรรมการเลือกตั้งกับบัญชีผู้มีสิทธิเลือกตั้งของกระทรวงมหาดไทยแต่ต่างกันมาก เพราะสำมะโนประชากรในพม่าต้องใช้ปากกาตรอกข้อมูลทุกขั้นตอน ดังนั้น เมื่อได้เครื่องมือที่มีเทคโนโลยีล้ำสมัยจากจีนมาใช้งานการเลือกตั้งที่จะมีขึ้นจึงถูกต้องสมบูรณ์กว่าที่แล้วมา

รัฐทหารพม่าออกแถลงการณ์ไม่ทันข้ามวันรัฐบาลเงาหรือเอ็นยูจีและพีดีเอฟ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นนักการเมืองพรรคเอ็นแอลดีของนางออง ซาน ซู จี ออกแถลงการณ์ปฏิเสธการวางอาวุธ และเข้าร่วมกระบวนการเลือกตั้งตามคำเชิญรัฐบาลทหารโดยให้กล่าวว่า “เสียเวลาไปเลือกตั้งจอมปลอมกับรัฐบาลเผด็จการทหารที่เจียนล่มสลายในไม่กี่วันข้างหน้า”

ส่วนพีดีเอฟซึ่งเป็นกองกำลังติดอาวุธของเอ็นยูจีที่จัดตั้งโดยซีไอเอเช่นกัน โซทู ยาซอผู้บัญชาการพีดีเอฟเขตงานมัณฑะเลย์ โพสต์เฟซบุ๊กตอบโต้แถลงการณ์เชิญเข้าร่วมกระบวนการเลือกตั้งว่า #พวกเขาแขวนหัวแพะไว้แต่บนเขียงขายเนื้อหมา

อย่างไรก็ตามกฎหมายเลือกตั้งพม่า ห้ามมิให้ผู้ก่อการร้ายมีส่วนในการเลือกตั้งและมีตำแหน่งทางการเมือง เอ็นยูจีกับพีดีเอฟถูกรัฐบาลทหารพม่าขึ้นบัญชี เป็นผู้ก่อการร้าย ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2565 ส่วนกองกำลังพันธมิตรสามฝ่าย ได้แก่ กองทัพปลดปล่อยแห่งชาติตะอาง (TNLA) กองทัพโกกัง(MNDAA) และกองทัพอาระกัน (AA) ถูกรัฐบาลทหารพม่าขึ้นบัญชีดำ เป็นกลุ่มก่อการร้าย ตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน ที่ผ่านมา

จากปรากฏการณ์เกิดขึ้นทำให้เห็นภาพว่าจีนปิดชายแดน ห้ามค้าขายกับกองกำลังพันธมิตรสามฝ่าย ที่ยึดเมืองสำคัญทางเหนือรัฐฉานได้ และสั่งห้ามมิให้กองกำลังชาติพันธุ์ที่อยู่ใกล้ชายแดนจีน มีความสัมพันธ์กับกลุ่มชาติพันธุต่อต้านรัฐบาลพม่า ซึ่งเชื่อว่าได้รับการสนับสนุนจากอเมริกาและตะวันตก นั่นหมายความว่า ปักกิ่งควบคุมพื้นที่ทางเหนือรัฐฉานได้สมบูรณ์แล้ว และเนื่องจากว่าว้า ซึ่งมีกองกำลังติดอาวุธใหญ่ที่สุดในบรรดากองกำลังกลุ่มชาติพันธุ์ ว้าเป็นพันธมิตรกับรัฐบาลกลางพม่า เมื่อว้าเป็นพี่ใหญ่อยู่ทางเหนือรัฐฉาน ที่กลุ่มชาติพันธุ์เล็กๆ ที่เคลื่อนไหวอยู่ใกล้เขตอิทธิพลว้า จำเป็นต้องเชื่อฟังว้า ซึ่งเป็นพี่ใหญ่

ส่วนประเทศเพื่อนบ้านที่มีชายแดนติดรัฐฉานตอนใต้ ไม่ว่าจะเป็น สปป.ลาว และประเทศกัมพูชาต่างเป็นหุ้นส่วนยุทธ์ศาสตร์กับจีน ด้านประเทศไทย ซึ่งชายแดนติดกับพม่ากว่า 2,000 กิโลเมตร เมื่อจีนกับพม่าตั้งเป้าหมายร่วมกันในการแก้ปัญหาภายในพม่า โดยการจัดให้มีการเลือกตั้ง ประเทศเพื่อนบ้านในสุวรรณภูมิด้วยกันย่อมยินดีที่พม่าจะมีรัฐบาลจากการเลือกตั้งตามสภาวการณ์ที่เหมาะสมกับสหภาพพม่า ซึ่งเหมือนกับทุกประเทศในอาเซียนที่มีรัฐบาลมาจากการเลือกตั้งด้วยวิธีการแตกต่างกัน

สุทิน วรรณบวร