วันที่ 10 ธันวาคมมะรืนนี้ จะเป็นวันครบรอบ 93 ปีที่ประเทศไทยมีรัฐธรรมนูญฉบับถาวรใช้เป็นกฎหมายสูงสุด ซึ่งมีมาแล้วทั้งหมด 20 ฉบับ โดยฉบับแรกประกาศใช้เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2475 และฉบับปัจจุบันประกาศใช้เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2560

และฉบับที่ใช้ในปัจจุบันนี้ นักการเมืองและพรรคการเมือง ในฐานะ สส. กำลังประชุมสุมหัวจะฉีกทิ้งและยกร่างฉบับใหม่ขึ้นมา เพื่อสนองประโยชน์ของตนเองในการเข้าสู่อำนาจและรักษาอำนาจ โดยที่ประชาชนไม่ได้ประโยชน์อะไร นอกจากมีแต่จะเสียประโยชน์ เนื่องจากรัฐธรรมนูญฉบับนี้ ได้ชื่อว่าเป็นรัฐธรรมนูญฉบับ“ปราบโกงนักการเมือง”

โดยในวันที่ 10 ธันวาคมมะรืนนี้ รัฐสภาจะมีการประชุมสมัยวิสามัญ เพื่อพิจารณาลงมติร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญในวาระ 2 หลังจากได้ผ่านวาระแรกเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 2568 ซึ่งในวาระแรกที่ประชุมได้มีมติรับร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญของพรรคประชาชน กับของพรรคภูมิใจไทย และให้ใช้ร่างของพรรคประชาชนเป็นหลัก

อย่างไรก็ตาม ในเบื้องต้นนี้จากการแปรญัตติของคณะกรรมาธิการวิสามัญแก้ไขรัฐธรรมนูญ ซึ่งมีนายณัฐวุฒิ บัวประทุม สส.บัญชีรายชื่อพรรคประชาชน เป็นประธาน ได้เห็นชอบต่อการกำหนดที่มาของคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ จำนวน 35 คน โดยมีที่มาจากการสมัครของประชาชน ผ่านคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) และผู้สมัครต้องมีประชาชนรับรองอย่างน้อย 100 รายชื่อ พร้อมกับต้องมีเอกสารแสดงวิสัยทัศน์ และอุดมการณ์ความยาว 1 หน้ากระดาษ A4

นอกเหนือจากนั้น เมื่อรับสมัครแล้ว จะต้องมีการนำข้อมูลของผู้สมัครเผยแพร่ให้ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการตรวจสอบประวัติและอุดมการณ์ จากนั้นให้ส่งรายชื่อดังกล่าวให้สมาชิกรัฐสภา คือ สส. และ สว.คัดเลือก ตามโมเดล“20 คนหยิบ 1 คน” อันเป็นการ“เลี่ยงบาลี”จากคำวินิฉัยของศาลรัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ 10 กันยายน 2568 ซึ่งระบุว่า“การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง”

ส่วนกรอบเนื้อหาของรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ที่จะมีการยกร่าง จะมีการ“เคาะ”กันระหว่างการอภิปรายแปรญัติเป็นรายมาตราในวาระ 2 นี้ โดยมีหลักการทั้งหมด 9 ข้อ ซึ่งไม่มีการแตะ“หมวด 1 บททั่วไป” และ“หมวด 2 พระมหากษัตริย์” ทั้งนี้ คณะกรรมาธิการวิสามัญแก้ไขรัฐธรรมนูญกำหนดเงื่อนไขไว้ชัดเจนว่า ให้นำข้อความทุกมาตราของทั้ง 2 หมวดในรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 มาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญฉบับใหม่โดยไม่ให้มีการแก้ไข

สำหรับหลักการอื่นๆ นอกเหนือจากหมวด 1 และหมวด 2 ที่จะมีการบัญญัติในรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ก็เป็นภาพกว้างๆ ตามสูตรสำเร็จที่ไม่เคยเห็นว่าสามารถปฏิบัติได้จริง และรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ที่กำลังจะถูกฉีกทิ้งก็มีบัญญัติไว้อยู่แล้ว

อาทิเช่น การวางกลไกที่มีประสิทธิภาพ การตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ ในการป้องกันและขจัดการทุจริตและการประพฤติมิชอบ การใช้อำนาจโดยมิชอบ และผลประโยชน์ทับซ้อน, การสร้างเสริมความเข็มแข็งของนิติธรรมและหลักธรรมาภิบาล รวมถึงการบังคับใช้กฎหมายอย่างเสมอภาค และการบริหารราชการแผ่นดินและการขับเคลื่อนนโยบายรัฐที่ยืดหยุ่น คล่องตัว และตอบสนองต่อความเปลี่ยนแปลงและความต้องการของประชาชน โดยกำหนดให้มีเรื่องการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ฯลฯ

จะอย่างไรก็ตามแต่ การประชุมของสมาชิกรัฐสภาในวาระ 2 ดังกล่าว ระหว่างวันที่ 10-11 ธันวาคมนี้ หลังจากลงมติผ่านพ้นแล้ว จะต้องรอให้พ้นกำหนด 15 จึงจะลงมติในวาระ 3 ต่อได้ ซึ่งถ้าหากผ่านมติเห็นชอบในวาระ 2 ในวันที่ 11 ธันวาคม เร็วที่สุดจะลงมติวาระ 3 ได้ ก็คือวันที่ 29 ธันวาคม 2568 แต่ถึงกระนั้น ปรากฏว่ามีสมาชิกรัฐสภาบางส่วนเห็นว่า น่าจะไปลงมติวาระ 3 หลังผ่านพ้นเทศกาลปีใหม่ไปแล้ว ขณะที่พรรคประชาชนเห็นแย้งว่า ควรจะลงมติวาระ 3 ให้เสร็จสิ้นภายในปีนี้

ทั้งนี้ นายณัฐวุฒิ ณัฐวุฒิ บัวประทุม จากพรรคประชาชน กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า หากเลื่อนไปลงมติวาระ 3 หลังปีใหม่ จะทำให้การพิจารณาคำถามประชามติของคณะรัฐมนตรีต้องช้าออกไปอีก ซึ่งอาจจะกระทบกรอบ“MOA” ที่ได้มีการตกลงกันไว้ จึงอยากให้ทุกอย่างจบก่อนปีใหม่ โดยนายณัฐวุฒิย้ำว่า “แม้จะต่างเพียงสัปดาห์เดียว แต่การเปิดประชุมก่อนปีใหม่กับหลังปีใหม่ มีผลต่อระยะเวลาในการตั้งคำถาม และการเตรียมทำประชามติ เพื่อเผยแพร่ให้ประชาชนเข้าใจก่อนไปลงมติ”

ถ้าอ่านเกมของพรรคประชาชน ก็พอจะมองได้ว่า พรรคประชาชนนั้นลมหายใจเข้าออกและในหัวสมองมีแต่เรื่องการฉีกทิ้งรัฐธรรมนูญฉับนี้  เพื่อต้องการยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ เรื่องอื่นโดยเฉพาะปัญหาของประเทศประชาติและประชาชน พรรคประชาชนไม่เคยให้ความสำคัญเลยแม้แต่น้อย

ทั้งปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนอันเกิดจากมหาอุทกภัยในภาคใต้ และปัญหาพิพาทชายแดน“ไทย-กัมพูชา”ที่ยังคุกรุ่นด้วยไฟสงคราม ซึ่งเมื่อวันที่ 7 ธันวาคมนี้ก็เพิ่งจะมีการปะทะเดือด ที่ “ภูผาเหล็ก-พลาญหินแปดก้อน” จังหวัดศรีสะเกษ ทำให้ทหารไทยบาดเจ็บ 2 นาย และมีแนวโน้มว่าสถานการณ์จะรุนแรงขึ้นและขยายเป็นวงกว้าง จึงได้มีการอพยพประชาชนใน 4 จังหวัดชายแดนตลอดแนว คือศรีสะเกษ, บุรีรัมย์, สุรินทร์ และอุบลราชธานี ไปยังศูนย์พักพิงตามแผนอพยพแล้วหลังเกิดเหตุปะทะ

ทั้งนี้ทั้งนั้น ก็เพราะพรรคประชาชนคงเห็นว่า ขืนปล่อยให้รัฐบาลชุดนี้ที่มีนายอนุทิน ชาญวีรกูล เป็นนายกรัฐมนตรี ได้มีโอกาสบริหารประเทศเนิ่นนานต่อไป พรรคภูมิใจไทยซึ่งจะเป็นคู่แข่งในการเลือกตั้ง ก็จะยิ่งสร้างผลงานและโกยคะแนนนิยมจากประชาชนได้มากยิ่งขึ้น เพราะถ้าหากวาระ 3 ผ่านพ้นภายในสิ้นปีนี้ ก็ถือว่าหมดห่วงเรื่องรัฐธรรมนูญ พอเริ่มศักราชใหม่ปีหน้าก็สามารถเร่งกดดันให้นายอนุทินยุบสภาฯได้ทันที เรียกว่ายิ่งเร็วยิ่งดี ไม่ต้องให้ถึงวันที่ 31 มกราคม 2569 ตามไทม์ไลน์ของ“MOA”

แต่ถึงกระนั้น ยังมีอีก 2 ด่านที่การ“ฉีกทิ้ง”รัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 ที่เป็นคุณกับประชาชนแต่เป็นยาพิษของนักการเมือง จะไม่ประสบผลสำเร็จ นั่นก็คือ ด่านแรกถูกคว่ำโดยสมาชิกรัฐสภาในวาระ 3 ด้วยมีเสียงเห็นชอบไม่เกินกึ่งหนึ่งของสมาชิกรัฐสภา หรือเสียงโหวตเห็นชอบของ สว.น้อยกว่า 1 ใน 3 ของจำนวน สว.ทั้งหมด และถ้าหากไม่ถูกคว่ำในวาระ 3 นี้ ก็ยังมีด่านสุดท้าย คือ ประชาชนต้องไปลงประชามติไม่เห็นชอบที่จะให้มีการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

บรรทัดนี้ก็ต้องส่งเสียงถามประชาชน 16.82 ล้านเสียงซึ่งเป็นผู้สถาปนารัฐธรรมนูญฉบับปี 2560 จากการลงประชามติเมื่อวันที่ 7 สิงหาคม 2559 ว่า“ยังสบายดีหรือเปล่า” !

รุ่งเรือง ปรีชากุล