ติดเชื้อกระจกตา เป็นอย่างไร มีอาการอย่างไร?
อาการมีได้หลากหลาย มักเริ่มด้วยเคืองตา อาจมีปวดตา ตาแดง มีขี้ตาสีขาวขุ่น สีเหลือง หรือสีเขียวขุ่น สู้แสงไม่ได้ มีน้ำตาไหล อาจตามัวลง หรืออาจจะไม่มีอาการตามัวลงก็ได้
ในช่วงเริ่มต้น อาจจะสังเกตได้ยากว่ามีการติดเชื้อที่กระจกตาหรือไม่ อาจมีสีขาวขุ่นบางๆ ที่กระจกตา แต่ถ้าเป็นมากจะสังเกตเห็นฝ้าขาวบนกระจกตา
กระจกตาติดเชื้อเป็นเร็วเป็นช้าขึ้นกับชนิดของเชื้อก่อโรค ถ้าเกิดจากเชื้อแบคทีเรียส่วนมากมีอาการใน 24-48 ชม. แต่ถ้าเป็นเชื้อรา อาจจะช้ากว่านั้น
ติดเชื้อกระจกตาต่างกับตาแดงทั่วไปอย่างไร
ติดเชื้อที่กระจกตาต่างจากตาแดงทั่วไป ดังนี้ 1.ตาจะแดงมากกว่าโดยเฉพาะรอบกระจกตา แต่ขี้ตาเยอะน้อยไม่ต่างกัน 2.ติดเชื้อกระจกตาจะมีอาการปวดตามาก ตามัวลง แต่ถ้าตาแดงทั่วไปอาจมีน้ำตาไหล ตาแดง เคืองบ้าง แต่ไม่ปวด ดังนั้นถ้าตาแดงแต่ปวด น่าจะไม่ใช่ตาแดงทั่วไป ให้รีบมาพบจักษุแพทย์เพื่อหาสาเหตุ
ประวัติอะไรที่สงสัยว่าอาจมีการติดเชื้อกระจกตา
มีปัจจัยเสี่ยง เช่น ใส่คอนแทคเลนส์ อุบัติเหตุทางตา ใบไม้ทิ่มตา ฟางข้าวเกี่ยวตา เคยผ่าตัดตา มีไหมเย็บที่ตา ภาวะผิวดวงตาผิดปกติ ตาแห้ง หรือทานยากดภูมิคุ้มกันบางอย่างอยู่ เช่น ยาสเตียรอยด์เป็นต้น
โรคประจำตัวที่อาจทำให้เสี่ยงติดเชื้อมากขึ้น เช่น โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง โรคเบาหวาน เป็นต้น
ดังนั้นถ้ามีอุบัติเหตุทางตา หรือมีสิ่งแปลกปลอมเข้าตา ควรรีบมาพบจักษุแพทย์
สิ่งที่เกี่ยวข้องกับเกษตรกรรม เช่น ฟางข้าว มีโอกาสที่จะได้รับเชื้อมากกว่าปกติหากเข้าตา โดยเฉพาะเชื้อรา
สาเหตุของการติดเชื้อกระจกตา
สาเหตุจากเชื้อแบคทีเรีย เจอมากสุด รองลงมาได้แก่ เชื้อราและเชื้อไวรัส เช่น เริม งูสวัด ส่วนพวกโปรโตซัว เช่น acanthamoeba พบได้ไม่บ่อย
การใส่คอนแทคเลนส์เพิ่มความเสี่ยงการติดเชื้อกระจกตาไหม?
ใส่คอนแทคเลนส์จะเพิ่มความเสี่ยงการติดเชื้อกระจกตาได้หมดทั้งเชื้อแบคทีเรีย รา หรือโปรโตซัว แต่เสี่ยงติดเชื้อแบคทีเรีย pseudomonas มากที่สุด โดยเชื้อนี้จะมีอาการไว และรุนแรงมาก อาจกระจกตาทะลุ เนื่องจากเพิ่มขนาดได้ค่อนข้างเร็ว สามารถลามไปที่ตาขาว จนถึงขั้นสูญเสียดวงตา ตาบอดไปเลยได้
การใส่คอนแทคเลนส์จะกันการซึมผ่านของออกซิเจนสู่กระจกตา ทำให้กระจกตาขาดออกซิเจนได้ง่ายขึ้น รวมทั้งทำให้ผิวกระจกตาถลอกง่ายขึ้น
เอื้อต่อการติดเชื้อกระจกตามากขึ้น
ทุกครั้งที่ซื้อคอนแทคเลนส์ ควรเช็คเลข อย. ผ่านทางเว็บไซต์ และดูแลรักษาความสะอาดอย่างเคร่งครัด ไม่ใส่คอนแทคเลนส์นอนหลับ ไม่ใส่ขณะว่ายน้ำ ไม่ใส่คอนแทคเลนส์ร่วมกับผู้อื่น
การรักษา
รีบไปพบจักษุแพทย์ เพื่อหาสาเหตุ ป้องกันการลุกลามเกินแก้
การป้องกันไม่ให้สิ่งแปลกปลอมเข้าตา เป็นวิธีที่ดีที่สุด เนื่องจากหลังการรักษาแล้วมักทิ้งแผลเป็นที่กระจกตา ถ้าแผลใหญ่อาจทำให้มองเห็นไม่ดี
1.โดยส่วนใหญ่รักษาโดยการให้ยาหยอดตา อาจให้ยาฆ่าเชื้อแบบครอบคลุมเชื้อกว้างหากยังไม่ทราบเชื้อก่อโรค หรือทำการตรวจเพิ่มเติม คือ ขูดผิวกระจกตาไปเพาะเชื้อ เพื่อให้ยาฆ่าเชื้อได้ตรงเชื้อก่อโรค แต่ในบางกรณี หากแผลขนาดเล็กอาจไม่ได้ขูดจะให้ยาฆ่าเชื้อครอบคลุมเชื้อกว้างไปเลย
2.บางกรณีอาจมีให้ยาฆ่าเชื้อแบบฉีดเข้าเส้นเลือดหรือรับประทานร่วมด้วย หรือฉีดยาเข้าที่กระจกตา
3.บางกรณีหากเกิดรูรั่วอาจต้องใช้เนื้อเยื่อกระจกตาหรือตาขาวแปะหรือใช้กาวอุดรูรั่ว
4.หากไม่สามารถควบคุมอาการติดเชื้อได้ อาจต้องเปลี่ยนกระจกตาหรือนำลูกตาออก ไม่ควรซื้อยาฆ่าเชื้อที่ผสมสเตียรอยด์ใช้เอง
จำเป็นต้องนอนรพ.ไหม
ขึ้นกับความรุนแรงของโรค หากเป็นไม่มากแผลเล็ก ไม่ต้องนอนรพ. แต่ต้องหยอดยาถี่ตามแพทย์สั่งและตรวจติดตามกับจักษุแพทย์อย่างเคร่งครัด
ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางการแพทย์แผนปัจจุบันว่า การใช้น้ำนมหยอดตาช่วยรักษาการติดเชื้อกระจกตา
เปลี่ยนกระจกตา มีขั้นตอนอย่างไรนะ?
เนื้อเยื่อกระจกตา ไม่ได้มีทั่วไป เป็นเนื้อเยื่อที่ผู้เสียชีวิตแสดงเจตจำนงที่จะบริจาคกระจกตาขณะที่ยังมีชีวิตอยู่ ต้องขอผ่านศูนย์ดวงตา สภากาชาดไทย รอตามคิวและตามความเร่งด่วน ปกติเคสฉุกเฉินรอ1 วัน ถึงหลักเดือน แต่ปัจจุบันสถานการณ์โควิดทำให้จำนวนกระจกตาน้อยลงมาก เนื่องจากคนบริจาคน้อยลง
ปัญหาหลังเปลี่ยนกระจกตาที่ต้องระวัง
ถ้าติดเชื้อรุนแรงมีหนองในช่องม่านตา ทำให้ความดันลูกตาขึ้นสูงได้ ช่องม่านตาปิดระบายน้ำในตาไม่ได้ เกิดเป็นต้อหินแทรกซ้อนตามมา
โควิด-19 สัมพันธ์กับการติดเชื้อกระจกตาไหม
โควิดสามารถทำให้ภูมิต้านทานต่ำลงได้ ทำให้มีโรคแทรกซ้อนหรือติดเชื้อได้ง่ายขึ้น แต่ยังไม่เคยมีรายงานเรื่องกระจกตาอักเสบจากเชื้อโควิดเอง
บรรยายโดย ผศ.พญ.อรสา ห่อรัตนาเรือง ชมรมกระจกตา
จัดทำโดย นศพ.ณิชารีย์ ศรีงาม
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี