Lotto หรือ หวยบนดิน เป็นประเด็นที่ถกเถียงกันมานาน ซึ่งหมายถึง การที่รัฐบาลโดยสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล จะขายหวยหรือออกสลากเลข 2 ตัวหรือ 3 ตัว และเปิดโอกาสให้ประชาชนเสี่ยงโชคหรือเลือกซื้อหมายเลขเอง และซื้อผ่านระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์
หวยบนดินได้กลายเป็นเรื่องที่ถูกต้องตามกฎหมาย ตามพระราชบัญญัติสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล พ.ศ. 2562 ที่เปิดโอกาสให้สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลออกสลากเลข 2 ตัว, 3 ตัว, สลากออนไลน์ และสลากผ่านคอมพิวเตอร์ มีผลบังคับใช้ตั้งแต่งวดวันที่ 1 มิถุนายน พ.ศ. 2562
ตามกฎหมายใหม่นี้ เงินรางวัลที่หนึ่งที่ไม่มีคนถูก จะทบไปในงวดถัดไปไม่เกินหนึ่งงวด หากยังไม่มีผู้ถูกรางวัล เงินรางวัลนี้จะถูกส่งเข้าคลัง
หากมีผู้ถูกรางวัลหลายคน จะนำเงินมารวมกันแล้วหาร เพื่อหาค่าเฉลี่ยและแบ่งกัน
หลักเกณฑ์นี้ แตกต่างจากในต่างประเทศ เพราะในหลายประเทศ เงินรางวัลที่ไม่ถูก จะทบต่อไปเรื่อยๆ ในงวดถัดไป จนกว่าจะมีผู้ถูกรางวัล ทำให้ผู้ถูกรางวัลรายหลัง มีโอกาสรับไว้รางวัลเป็นจำนวนที่สูงมาก หรือเป็นจำนวนที่มหาศาล
นอกจากนี้ กฎหมายใหม่ยังเพิ่มโทษ กรณีที่ขายสลากเกินราคา ขายสลากในสถานศึกษา และขายสลากให้แก่บุคคลที่อายุต่ำกว่า 20 ปี มีโทษปรับไม่เกิน 10,000 บาท
กฎหมายใหม่นี้มีผลบังคับใช้ ก่อนวันที่ศาลจะมีคำพิพากษาคดีหวยบนดิน ที่ตัดสินลงโทษนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี เพียงไม่กี่วัน
ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ได้มีคำพิพากษาเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2562 คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ โจทก์ นายทักษิณ ชินวัตร จำเลย ว่า จำเลยมีความผิด ฐานเป็นเจ้าพนักงานปฏิบัติหน้าที่ หรือละเว้นปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ ด้วยการดำเนินโครงการออกสลากพิเศษเลขท้าย 2 ตัว และ 3 ตัว (หวยบนดิน) ตั้งแต่งวดวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2546 ถึงวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2549 โดยมิชอบ
กรณีตามคดีดังกล่าว นับว่าแตกต่างจากรัฐบาลปัจจุบัน เพราะรัฐบาลยุคนายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ออกหวยบนดิน โดยไม่มีกฎหมายรองรับ และยังขืนดำเนินการต่อไป ทั้งที่ถูกทักท้วงจากฝ่ายที่เกี่ยวข้อง จึงเป็นการประพฤติมิชอบ
ในขณะที่รัฐบาลปัจจุบัน ในการแก้กฎหมายซึ่งเป็นพระราชบัญญัติที่เกี่ยวข้อง ให้เป็นที่เรียบร้อยก่อนดำเนินการ จึงถือว่าไม่ผิดกฎหมาย นับว่าเป็นการศึกษาจากข้อผิดพลาดในอดีต
สลากกินแบ่งรัฐบาล ถือว่าเป็นแหล่งรายได้หลักที่สำคัญอย่างหนึ่งของรัฐบาล
ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา พ.ศ. 2558 มีกำไร 3,524 ล้านบาท นำส่งให้รัฐบาล 15,432 ล้านบาท พ.ศ. 2559 มีกำไร 5,188 ล้านบาท นำส่งให้รัฐบาล 25,919 ล้านบาท พ.ศ. 2560 มีกำไร 6,450 ล้านบาท นำส่งให้รัฐบาล 30,947 ล้านบาท พ.ศ. 2561 มีกำไร 7,657 ล้านบาท นำส่งให้รัฐบาล 40,850 ล้านบาท
สัดส่วนของรายได้จากการขายสลาก แบ่งออกเป็น 60% จ่ายค่าเงินรางวัล 23% รายได้เข้ารัฐ 17% ค่าบริหารจัดการ
เดิมจะต้องกันเงินไว้ 3% ส่งเข้ากองทุนสลากกินแบ่งรัฐบาล เพื่อพัฒนาสังคม แต่ตามกฎหมายใหม่ได้ยกเลิกเงินส่วนนี้แล้ว
การที่รัฐบาลมีแนวความคิดที่จะออกหวยบนดิน อาจเป็นเพราะไม่สามารถปราบหวยใต้ดินได้ ทั้งที่หวยใต้ดินเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมาย และแย่งรายได้จากรัฐบาล รัฐบาลจึงเป็นเจ้ามือหวยบนดินหรือ Lotto เสียเอง
เมื่อพิจารณาดูแล้ว อาจเห็นเป็นตรรกะที่ดูแปลก แม้จะยอมรับความจริงว่า คนไทยส่วนใหญ่ชอบเสี่ยงโชค และชอบซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล
เมื่อจะมีหวยบนดิน ข่าวต่างๆ ที่นำเสนอ จะออกมาในลักษณะที่ว่า ผู้ที่โชคดีอาจถูกรางวัลเป็นจำนวนสูงถึง 100 ล้านบาท
แต่ในความเป็นจริง เมื่อหวยมีแค่เลข 2 ตัว, 3 ตัว เท่านั้น โอกาสที่จะถูกรางวัลมีมากขึ้นถึง 1 ใน 100 หรือ 1 ใน 1,000 ในขณะที่โอกาสถูกรางวัลที่หนึ่งสลากกินแบ่งรัฐบาลแบบเดิม มีไม่ถึง 0.0001%
หากมีผู้ถูกรางวัลหลายคนตามแบบใหม่ ยังต้องมาหารเฉลี่ยกัน รวมแล้วรางวัลใหม่อาจไม่ถึง 6,000,000 บาท ตามรางวัลที่หนึ่งแบบเดิม แต่ประเด็นนี้กลับไม่มีใครนึกถึง
นอกจากนี้แล้ว หากยกเลิกสลากกินแบ่งแบบปัจจุบัน และขายผ่านออนไลน์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์แทน ผู้ที่ด้อยโอกาส ไม่ว่าจะเป็นผู้พิการ หรือผู้ที่มีรายได้น้อย และมีรายได้จากการขายสลากกินแบ่งรัฐบาลในปัจจุบัน จะหมดทางทำมาหากิน ทั้งที่อาจมี ยี่ปั๊ว ซาปั๊ว ที่มีผลประโยชน์มากกว่าอยู่ข้างหลัง ก็ตาม
แต่ผู้ที่ด้อยโอกาสเหล่านี้ ยังอาศัยรายได้จากการขายสลากกินแบ่งรัฐบาลเป็นรายได้สำคัญ
หากรัฐบาลจะเปลี่ยนจากสลากกินแบ่งรัฐบาล เป็นหวยบนดิน ที่ขายออนไลน์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ควรจะพิจารณาหางานและรายได้ให้กับผู้ด้อยโอกาสเสียก่อน จึงค่อยคิดทำเรื่องนี้
ในต่างประเทศหลายประเทศ โรงงานผลิตสินค้าหลายแห่ง สายการผลิตบางอย่างของโรงงาน เจ้าของโรงงานยังอนุรักษ์ใช้วิธีการผลิตแบบเดิม ที่ใช้คนงานเป็นจำนวนมาก เครื่องจักรไม่ทันสมัย ทั้งที่เจ้าของโรงงานสามารถเปลี่ยนเป็นเครื่องจักรทันสมัย และใช้กำลังคนน้อยกว่าได้ แต่ที่ไม่ยอมเปลี่ยนเพราะยังต้องการให้ผู้ด้อยโอกาส ยังมีโอกาสทำงาน และมีรายได้
การที่รัฐมีรายได้เพิ่ม น่าจะเป็นสิ่งที่ดี แต่ไม่ควรทิ้งใครอยู่เบื้องหลัง
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี