วันที่ 27 สิงหาคม พ.ศ. 2564 การรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) ได้ประกาศยกเลิกการประมูลจ้างก่อสร้างงานโยธา โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง ช่วงเตาปูน-ราษฎร์บูรณะ (วงแหวนกาญจนาภิเษก) ระยะทาง 23.6 กม.เป็นโครงสร้างทางวิ่งใต้ดิน 13.6 กิโลเมตร 10 สถานี และโครงสร้างทางวิ่งยกระดับ 10 กิโลเมตร 7 สถานี วงเงิน 78,720 ล้านบาท โดยมีแผนจะเริ่มดำเนินงานก่อสร้างในปีพ.ศ. 2565 และเปิดให้บริการในปีพ.ศ. 2570
การยกเลิกการประมูล รฟม.ให้เหตุผลว่า เกิดจากปัญหาการสื่อสารที่คลาดเคลื่อนระหว่าง รฟม. และผู้สังเกตการณ์ ทำให้ผู้สังเกตการณ์ไม่มีโอกาสให้ความเห็น ทำให้กระทบต่อเงื่อนไขในข้อตกลงคุณธรรม เมื่อไม่เป็นตามข้อตกลงคุณธรรม ทำให้ต้องดำเนินการประกาศยกเลิกการประกวดราคา และเริ่มดำเนินการใหม่ ทั้งต้องการให้เกิดการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนมากขึ้น
ผู้สังเกตการณ์นั้น จะคัดเลือกมาจากสมาคมวิชาชีพ เช่น สมาคมวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย) ภาคประชาสังคม ซึ่งเป็นผู้มีความเชี่ยวชาญ มีประสบการณ์ และมีความรู้ความสามารถในโครงการจัดซื้อจัดจ้างนั้นๆ เพื่อเข้าร่วมสังเกตการณ์ในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ
ข้อตกลงคุณธรรม (Integrity Pact) เป็นข้อตกลงตามมติเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 3 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2558 ที่นำมาใช้เพื่อให้เกิดความโปร่งใสในโครงการจัดซื้อจัดจ้างของหน่วยงานภาครัฐ ข้อตกลงคุณธรรม เป็นข้อตกลงที่เป็นลายลักษณ์อักษร กำหนดให้มีการลงนามร่วมกัน 3 ฝ่าย ระหว่าง (1) หน่วยงานภาครัฐเจ้าของโครงการจัดซื้อจัดจ้าง (2) ผู้ประกอบการซึ่งเป็นผู้เข้าร่วมการเสนอราคา (3) ผู้สังเกตการณ์ (Observer)
โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงนี้ รฟม.ได้กำหนดจำหน่ายเอกสารการประกวดราคา (ประมูล) ตั้งแต่วันที่5 กรกฎาคม-7 ตุลาคม พ.ศ. 2564 และกำหนดยื่นข้อเสนอวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ.2564 จากนั้นจะใช้เวลาพิจารณาข้อเสนอทั้ง 3 ซองให้แล้วเสร็จภายในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2564 ซึ่งจะประกอบไปด้วย งานใต้ดิน 4 สัญญา งานทางยกระดับ 1 สัญญา และงานระบบราง 1 สัญญา รวมทั้งสิ้น 6 สัญญา รฟม.คาดว่าจะได้ผู้ชนะการประมูลทั้ง 6 สัญญาภายในเดือนมกราคม พ.ศ.2565 เพื่อจะได้เริ่มก่อสร้างปีพ.ศ.2565 และเปิดให้บริการปีพ.ศ. 2570
ทั้งนี้จากการเปิดจำหน่ายเอกสารการประกวดราคาตั้งแต่วันที่ 5 กรกฎาคม ถึงวันที่ 19 สิงหาคม พ.ศ.2564 ปรากฏว่ามีผู้สนใจซื้อเอกสารการประมูล 9 ราย แบ่งเป็น บริษัทสัญชาติไทย 6 ราย และต่างชาติ 3 ราย
เมื่อมีการยกเลิกการประกวดราคา ทางรฟม. จึงรายงานเรื่องการยกเลิกการประมูลไปยังกระทรวงคมนาคมเพราะถือว่าเป็นสาระสำคัญในการดำเนินการ ตามพ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560
การดำเนินการที่จะต้องทำต่อไป คือ จัดทำราคากลางซึ่งทางรฟม.กล่าวว่า จะเร่งคำนวณราคากลางใหม่ให้เสร็จในช่วงเดือนกันยายน พ.ศ. 2564 และจะปฏิบัติการตามข้อตกลงคุณธรรมให้ครบถ้วนทุกขั้นตอน ซึ่งจะมีการเชิญผู้สังเกตการณ์มาร่วมให้ความเห็นประกอบ
คงจะปฏิเสธไม่ได้ว่า ราคากลางจะต้องเพิ่มขึ้น ตามดัชนีราคาผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้น ทาง รฟม.คาดการณ์ว่า จะเปิดขายซองประมูลโครงการในช่วงเดือนตุลาคม-พฤศจิกายน พ.ศ. 2564และจะเปิดให้เอกชนยื่นซองข้อเสนอโครงการในช่วงสิ้นเดือนพฤศจิกายน-ต้นเดือนธันวาคม พ.ศ. 2564 หลังจากนั้น คณะกรรมการจะทำการคัดเลือก โดยจะใช้เวลาพิจารณาซองข้อเสนอประมาณ 1-2 เดือน คาดว่าจะได้ตัวเอกชนในช่วงปลายเดือนมกราคม-ต้นเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2565 สำหรับเอกชน 9 ราย ที่ซื้อเอกสารไปแล้ว ไม่ถือเป็นโมฆะ
สำหรับหลักเกณฑ์โครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วงฯครั้งใหม่ จะใช้เกณฑ์ด้านเทคนิคประกอบเกณฑ์ราคา ในสัดส่วน30:70 ผู้ที่ได้คะแนนรวมสูงสุดจะเป็นผู้ชนะการประมูล ซึ่งเป็นหลักเกณฑ์เดิมกับการประมูลที่ยกเลิกไปในครั้งก่อน เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2564
ทางด้าน รฟม. ให้เหตุผลว่า ต้องใช้ที่ใช้เกณฑ์ดังกล่าว เพราะต้องการผู้รับเหมาที่มีประสบการณ์และมีสมรรถนะสูงเพียงพอเพื่อให้เกิดความปลอดภัยสูงสุดเพื่อการดำเนินงานก่อสร้างให้สำเร็จลุล่วงเป็นไปตามแผนเนื่องจากรถไฟฟ้าสายสีม่วงใต้มีเส้นทางผ่านเขตชุมชนหนาแน่น พื้นที่ที่มีความอ่อนไหวสูง เช่น รัฐสภาแห่งใหม่โรงพยาบาลวชิระ พื้นที่เกาะรัตนโกสินทร์ จึงจำเป็นต้องใช้เทคนิคทางวิศวกรรมในการออกแบบและก่อสร้างขั้นสูง
การให้คะแนนด้านเทคนิค 30% และคะแนนด้านราคา 70% จึงมีผู้ให้ความเห็นว่า เป็นการกำหนดสเปกที่สูงเกินไป ที่อาจทำให้ผู้รับเหมารายกลางไม่สามารถเข้าร่วมแข่งขันได้ เพราะคุณสมบัติไม่ถึง ทำให้เหลือผู้รับเหมารายใหญ่เพียงไม่กี่ราย ที่มากด้วยประสบการณ์ ทำให้ไม่เกิดการแข่งขันในการประมูล
ทั่วไปแล้ว ทีโออาร์ (TOR : Term of Reference)หรือข้อกำหนดในการประมูล โครงการของรัฐขนาดใหญ่และมีมูลค่าสูง โดยเฉพาะการประมูลรถไฟฟ้าที่ผ่านมา จะกำหนดการพิจารณาคัดเลือกโดยการเปิดซองด้านเทคนิคก่อน เมื่อผู้เข้าประมูลผ่านเกณฑ์ทางด้านเทคนิคแล้ว จึงตามด้วยเปิดซองด้านราคา สำหรับโครงการนี้กลับใช้วิธีการเปิดซองเทคนิคและซองราคาไปพร้อมๆ กันจึงอาจมีลักษณะอย่างไม่เป็นธรรม ตามระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ 2560 ข้อ 45 ระบุไว้ว่าต้องไม่มีการกำหนดเงื่อนไขที่เป็นการขัดขวางการแข่งขันราคาอย่างเป็นธรรม
นอกจากนี้ แม้การประกวดราคางานโยธาโครงการรถไฟฟ้าสายสีม่วง จะเป็นการประกวดราคานานาชาติตาม พ.ร.บ.การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุ ภาครัฐ พ.ศ.2560 และระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.2560 แต่การประมูลมีลักษณะกีดกันผู้เข้าประมูลต่างชาติ แม้จะมีผลงานก่อสร้างที่ไม่ต่ำกว่าหนึ่งพันล้านบาท แต่ผลงานในต่างประเทศจะไม่นำมาพิจารณา เพราะตามหนังสือคณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ กรมบัญชีกลาง ที่กค (กวจ) 0405.3/24575 ลงวันที่ 31 พฤษภาคม พ.ศ.2564 กรณีผลงานกับรัฐให้หมายถึงผลงานกับรัฐบาลไทย ผลสุดท้ายคงเหลือแต่ผู้รับเหมาไทยเพียงไม่กี่ราย และคงได้งานกันทั่วหน้า เพราะมีการแบ่งสัญญาออกเป็น 6 ฉบับ
การประมูลรถไฟฟ้าสายสีม่วงเป็นงานระดับชาติเมื่อ รฟม.เปิดประมูลแล้วยกเลิก และเปิดประมูลใหม่โดยหลักเกณฑ์ที่แตกต่างจากการประมูลรถไฟฟ้าสายอื่นๆ รฟม.จะทำให้ประชาชนเชื่อถือในคุณภาพ และความซื่อสัตย์สุจริตได้อย่างไร
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี